Nhân kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN) (15/9/1945-15/9/2025), Bí thư Đảng ủy, Tổng giám đốc TTXVN Vũ Việt Trang đã dành thời gian chia sẻ về những đóng góp quan trọng của TTXVN trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, cũng như các định hướng lớn của ngành để thích ứng với sự thay đổi của công nghệ và xu hướng truyền thông, tiếp tục khẳng định vị thế là hãng thông tấn chủ lực, cơ quan truyền thông quốc gia trong giai đoạn mới.

Xem chuyên đề 80 năm TTXVN TẠI ĐÂY

*Thưa đồng chí Tổng giám đốc, trong suốt 80 năm đồng hành cùng đất nước, TTXVN đã có những đóng góp quan trọng trong sự nghiệp cách mạng, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc như thế nào?

- Trong mùa thu lịch sử của dân tộc, ngày 15/9/1945, từ Đài phát sóng Bạch Mai, Việt Nam Thông tấn xã (VNTTX - nay là TTXVN) - cơ quan báo chí do Chủ tịch Hồ Chí Minh đặt tên - đã phát đi toàn thế giới bản Tuyên ngôn Độc lập cùng danh sách các thành viên Chính phủ lâm thời bằng ba thứ tiếng Việt, Anh, Pháp, thông báo về sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Ngày tháng lịch sử đó là dấu mốc quan trọng trong quá trình hình thành, xây dựng, phát triển của TTXVN và trở thành Ngày truyền thống của ngành Thông tấn Quốc gia.

Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ (1945-1975), cũng như trong các cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới Tây Nam, biên giới phía Bắc và làm nhiệm vụ quốc tế ở Lào, Campuchia, đội ngũ cán bộ, phóng viên, cán bộ kỹ thuật của VNTTX không chỉ là những nhà báo mà còn là những chiến sĩ thực thụ. Tiếp lửa từ lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh với TTXVN: "Tin tức càng nhanh, kháng chiến càng mau thắng lợi", họ có mặt trên mọi nẻo đường, mọi chiến trường, vừa tham gia chiến đấu vừa làm nhiệm vụ ghi lại những dòng tin, hình ảnh lịch sử để cung cấp cho Trung ương Đảng, Chính phủ và các cơ quan báo chí.

Trong công cuộc kháng chiến cứu quốc, đội ngũ đông đảo những người làm báo của TTXVN đã thực sự là những nhà báo – chiến sĩ. Với hơn 260 liệt sỹ, TTXVN là cơ quan báo chí có số nhà báo hy sinh nhiều nhất trong số các cơ quan báo chí cả nước

Những bản tin, bức ảnh từ Chiến dịch Điện Biên Phủ 1954, Hội nghị Geneva, Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân 1968, Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử 1975... đã khắc ghi dấu ấn về tinh thần quả cảm của những nhà báo - chiến sĩ TTXVN. Ngày 30/4/1975, VNTTX vinh dự phát đi bản tin chiến thắng, đánh dấu thời khắc giải phóng miền Nam, kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, mở ra thời kỳ đất nước thống nhất, cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội.

Trong hành trình ấy, gần 260 nhà báo, kỹ thuật viên, nhân viên của TTXVN đã anh dũng hy sinh. Nhà báo Trần Kim Xuyến, người phụ trách đầu tiên của VNTTX, đã hy sinh năm 1947 tại khu vực Đầm Sen, xã Ngọc Sơn, huyện Chương Mỹ, tỉnh Hà Tây (nay là phường Chương Mỹ, Hà Nội), trở thành liệt sĩ đầu tiên của báo chí cách mạng Việt Nam.

Góp phần vào năm tháng lịch sử hào hùng của TTXVN trong giai đoạn kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, không thể không nói tới vị trí, vai trò của Thông tấn xã Giải phóng (TTXGP) - cánh tay nối dài của VNTTX ở miền Nam. Trong 15 năm hoạt động (1960-1975), TTXGP cùng với VNTTX luôn sát cánh với bộ đội, nhân dân trong từng trận đánh để có những dòng tin, bức ảnh phản ánh sự khốc liệt của cuộc chiến cũng như tinh thần yêu nước của các chiến sĩ giải phóng quân và đồng bào miền Nam.

Trong chiến dịch Hồ Chí Minh năm 1975, với nhiệm vụ của mình, lực lượng phóng viên tin, ảnh của Việt Nam Thông tấn xã và Thông tấn xã Giải phóng đã ở trên tuyến đầu của công tác thông tin, góp phần phản ánh một trong những chiến công vĩ đại nhất trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc, giải phóng Sài Gòn, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước

Sau ngày đất nước thống nhất, VNTTX và TTXGP được hợp nhất lấy tên gọi là VNTTX (sau đổi thành TTXVN). Kể từ đó, TTXVN bước sang thời kỳ xây dựng, phát triển mới với vị thế hãng thông tấn quốc gia có mạng lưới phóng viên thường trú phủ khắp các tỉnh, thành phố trong cả nước và nhiều cơ quan thường trú ở nước ngoài. Bộ máy tổ chức, đội ngũ cán bộ, phóng viên, biên tập viên, nhân viên được tăng cường, cơ sở vật chất kỹ thuật từng bước được hiện đại hóa.

Giai đoạn xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa, cũng như thời kỳ đổi mới, TTXVN tiếp tục phát triển mạnh mẽ về mọi mặt, làm tốt nhiệm vụ là cơ quan thông tin chiến lược, tin cậy của Đảng, Nhà nước; là nguồn thông tin chính thống phục vụ các cơ quan truyền thông đại chúng trong và ngoài nước; đấu tranh phản bác những luận điệu sai trái... góp phần vào những thắng lợi vẻ vang, có ý nghĩa lịch sử, tạo tiền đề cho tiến trình đổi mới của đất nước.

Từ chỗ chỉ phát tin, ảnh cho các cơ quan truyền thông, TTXVN đã cung cấp thông tin trực tiếp cho công chúng với một loạt ấn phẩm tạo được tiếng vang trong hệ thống báo chí lúc bấy giờ. Năm 1982, báo Thể thao và Văn hóa ra đời. Tiếp đó năm 1983, báo Tuần tin tức và Tuần tin Khoa học kỹ thuật và Kinh tế thế giới ra đời. Đầu những năm 1990, báo Việt Nam News, Le Courrier du Vietnam, Vietnam Law and Legal Forum được xuất bản, cùng với báo Tin tức buổi chiều và Bản tin ảnh Miền núi và Dân tộc.

Ngày 19/8/1998, TTXVN khai trương mạng www.vnanet.net, trở thành một trong những cơ quan báo chí đầu tiên ở Việt Nam hoạt động trên mạng internet, kết thúc 53 năm phát tin đối ngoại bằng sóng ngắn kể từ bản tin đầu tiên là bản Tuyên ngôn Độc lập.

Sang thế kỷ XXI, TTXVN trở thành một tổ hợp truyền thông đa phương tiện với đầy đủ các loại hình báo chí: báo in, báo điện tử, truyền hình, ảnh báo chí, podcast và đồ họa, có mặt trên mọi nền tảng. Đến nay mạng lưới phóng viên TTXVN không chỉ phủ khắp các tỉnh, thành phố trong nước, còn có mặt tại 30 địa bàn trọng điểm, chiến lược trên toàn cầu, mang khát vọng Việt Nam ra thế giới, đồng thời đưa thế giới đến gần hơn với Việt Nam.

Ở nơi đầu nguồn tin tức, dù đối mặt với hiểm nguy của thiên tai, bão lũ, dịch bệnh hay trong vùng chiến sự nóng bỏng, nơi hải đảo, biên viễn xa xôi, những người thông tấn không quản ngại hiểm nguy, truyền đi những dòng tin, hình ảnh thời sự nóng hổi. Sự dấn thân của những người làm báo thông tấn, sự gắn bó mật thiết với nhân dân và địa bàn, tiên phong trong ứng dụng công nghệ vào quy trình tác nghiệp, kiên định với những giá trị cốt lõi của báo chí đã giúp TTXVN tạo ra những sản phẩm báo chí chất lượng, được vinh danh ở những mục cao nhất trong các giải báo chí quốc gia và quốc tế.

"Ở nơi đầu nguồn tin tức, dù đối mặt với hiểm nguy của thiên tai, bão lũ, dịch bệnh hay trong vùng chiến sự nóng bỏng, nơi hải đảo, biên viễn xa xôi, những người thông tấn không quản ngại hiểm nguy, truyền đi những dòng tin, hình ảnh thời sự nóng hổi..."

Sắp xếp lại bộ máy và chuyển đổi số là hai cơn sóng lớn đang định hình lại "dòng chảy" của báo chí hiện đại. Trên hành trình đó, TTXVN không đứng ngoài cuộc, mà lựa chọn đối diện, thích ứng và chủ động bứt phá. Việc triển khai Nghị quyết 18 trong giai đoạn đầu không tránh khỏi những va đập tâm lý. Việc hợp nhất, tái cơ cấu, thu gọn đầu mối tổ chức như một cuộc "đại phẫu" đầy trăn trở, nhưng cần thiết.

Bằng sự sẻ chia và bản lĩnh, bằng nỗ lực đồng hành cùng viên chức và người lao động, Ban lãnh đạo TTXVN đã biến thách thức thành động lực, đưa ra những giải pháp hợp lý, tái cơ cấu, sáp nhập thành các đơn vị mới như báo Tin tức và Dân tộc, báo Việt Nam News and Law, Trung tâm Nội dung số và truyền thông… Các đơn vị đã bắt tay ngay vào việc sắp xếp tổ chức bên trong hiệu quả, đáp ứng yêu cầu không gián đoạn nhiệm vụ chính trị.

Trải qua 80 năm đồng hành cùng dân tộc, TTXVN đã được Đảng, Nhà nước, nhân dân ghi nhận và trao tặng ba danh hiệu anh hùng

Trải qua 80 năm đồng hành cùng dân tộc, TTXVN đã được Đảng, Nhà nước, nhân dân ghi nhận và trao tặng ba danh hiệu anh hùng: Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới (năm 2001) và hai danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân (năm 2005 tặng TTXVN và năm 2020 tặng TTXGP), cùng nhiều phần thưởng cao quý: Huân chương Sao Vàng, ba Huân chương Hồ Chí Minh, hai Huân chương Độc lập hạng Nhất...

Nhân kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống, Đảng và Nhà nước đã quyết định trao tặng TTXVN Huân chương Hồ Chí Minh lần thứ 3. Đây là phần thưởng cao quý của Đảng, Nhà nước ghi nhận những đóng góp của TTXVN cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và của dân tộc; đồng thời cũng là lời nhắc nhở mỗi cán bộ, phóng viên, biên tập viên của ngành tiếp tục nỗ lực thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị, phục vụ đắc lực sự nghiệp cách mạng của Đảng và nhu cầu tiếp cận thông tin chuẩn xác, kịp thời của nhân dân.

* TTXVN sẽ thích ứng với sự thay đổi của công nghệ và xu hướng truyền thông hiện nay như thế nào để tiếp tục khẳng định vị thế trong bối cảnh mới, thưa Tổng giám đốc?

- Phát huy những kết quả đạt được thời gian qua, trong giai đoạn mới, Ban lãnh đạo TTXVN xác định sẽ lãnh đạo, chỉ đạo triển khai hiệu quả các chương trình công tác, hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị, khẳng định và nâng cao vai trò, vị thế của TTXVN trong hệ thống báo chí cách mạng Việt Nam thời kỳ mới.

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Đại hội đại biểu Đảng bộ TTXVN lần thứ 27 nhiệm kỳ 2025-2030, TTXVN tiếp tục nỗ lực phát huy truyền thống hào hùng của cơ quan thông tấn quốc gia, giữ vững đoàn kết; phát huy dân chủ, đổi mới tư duy, sáng tạo trong triển khai chương trình, hành động, xứng đáng với sự tin tưởng của Đảng, của nhân dân và truyền thống vẻ vang của ngành thông tấn quốc gia.

Sáng 17/7/2025, đồng chí Phạm Minh Chính, Uỷ viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng uỷ Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đến dự và chỉ đạo Đại hội đại biểu Đảng bộ Thông tấn xã Việt Nam lần thứ 27, nhiệm kỳ 2025 - 2030 được tổ chức trọng thể tại Trung tâm Thông tấn Quốc gia (5 Lý Thường Kiệt, Hà Nội)

Bên cạnh đó, TTXVN tiếp tục tiên phong, gương mẫu, đi đầu trên mặt trận tư tưởng, bảo vệ Đảng; bảo vệ hệ thống chính trị, phục vụ lợi ích của đất nước, của nhân dân; góp phần thực hiện 2 nhiệm vụ chiến lược: xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; tiên phong trong ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và hội nhập quốc tế, hòa nhập với sự nghiệp cách mạng của Đảng và nhân dân.

TTXVN xác định tiếp tục phát triển thành cơ quan thông tấn quốc gia có uy tín cao trong khu vực và trên thế giới; là nguồn cung cấp thông tin chính thống, chuẩn xác, tin cậy và phong phú cho hệ thống truyền thông và công chúng trong và ngoài nước, đạt hiệu quả cao trong tuyên truyền đối nội, đối ngoại và phục vụ sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước; có nền tảng công nghệ hiện đại và đội ngũ phóng viên, biên tập viên ngày càng chuyên nghiệp; tạo nguồn thu ổn định.

TTXVN tiên phong trong ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và hội nhập quốc tế, hòa nhập với sự nghiệp cách mạng của Đảng và nhân dân

TTXVN đã triển khai trung tâm dữ liệu, hệ thống máy chủ, mạng nội bộ tốc độ cao, mạng truyền số liệu và vệ tinh, đáp ứng sản xuất - phân phối thông tin 24/7 trong nước và quốc tế. Đồng thời, nâng cấp hạ tầng, năng lực xử lý, lưu trữ tăng gấp đôi, băng thông internet. Mạng truyền số liệu chuyên dùng và dịch vụ phân phối nội dung (CDN) được tối ưu hóa, điện toán đám mây và công nghệ bảo mật đa tầng được triển khai, tạo hạ tầng linh hoạt, ổn định, sẵn sàng cao.

Đặc biệt, TTXVN sẽ đẩy mạnh, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong thực hiện nhiệm vụ thông tin chiến lược của cơ quan thông tấn quốc gia; có năng lực sản xuất và cung cấp các sản phẩm báo chí chất lượng, bao quát đầy đủ mọi mặt đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, khoa học và công nghệ…; là “ngân hàng” cung cấp thông tin phục vụ công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, các cơ quan nghiên cứu, hệ thống báo chí truyền thông trong và ngoài nước; có khả năng sản xuất các sản phẩm báo chí có sức lan tỏa rộng rãi.

* Trong bối cảnh mới, TTXVN phải đối mặt với những thách thức gì và có những giải pháp nào để vượt qua những thách thức đó, thưa Tổng giám đốc?

- Trong quá trình thực hiện các mục tiêu trọng tâm, TTXVN cũng phải đối mặt với rất nhiều khó khăn và thách thức. Trong đó, thách thức về nguồn lực là lớn nhất. Nguồn ngân sách tự chủ của TTXVN thời gian qua có sự giảm sút đáng kể, trong khi vẫn phải dành nguồn đầu tư công khá hạn hẹp cho phát triển hệ thống hạ tầng kỹ thuật và công nghệ. Việc tuyển dụng nhiều nhân sự trẻ đáp ứng yêu cầu của báo chí hiện đại cũng gặp khó khăn do nguồn ngân sách eo hẹp.

Cùng đó, TTXVN cũng như nhiều cơ quan báo chí trong nước và quốc tế phải đối mặt với những thách thức do thông tin sai lệch, tin giả, thông tin ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI). Do sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ số và AI, tin giả, tin sai sự thật ngày càng khó kiểm soát, tạo ra thực trạng thực hư lẫn lộn, gây nhiễu loạn thông tin với công chúng...

Khó khăn là vậy nhưng tập thể những người làm báo của TTXVN sẽ không lùi bước trước khó khăn. Thực tế cho thấy, người thông tấn đã luôn đoàn kết, trách nhiệm, sáng tạo, có khả năng thích ứng cao với mọi hoàn cảnh.

Về nhân lực, hàng trăm lượt phóng viên, biên tập viên và viên chức của TTXVN được tham gia các khóa học nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ ở trong và ngoài nước, các lớp nâng cao trình độ lý luận chính trị. Việc chia sẻ kỹ năng làm báo hiện đại được thực hiện thường xuyên, liên tục trong ngành. Nhờ đó, TTXVN luôn có được nhiều tác phẩm báo chí chất lượng cao và lan tỏa thông tin chính thức, chính thống kịp thời trên nhiều nền tảng, dành được sự tin tưởng của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các bộ, ban, ngành, địa phương và đặc biệt là của đông đảo công chúng.

Các hoạt động hợp tác quốc tế cũng được đẩy mạnh theo hướng thiết thực, hiệu quả, giúp TTXVN có thêm các nguồn tin đa dạng, lan tỏa thông tin đối ngoại của TTXVN trên nhiều nền tảng. Tất cả các đơn vị của TTXVN đang nỗ lực hoàn thành và hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ trọng tâm cho giai đoạn hiện nay và những năm tiếp theo để phục vụ đắc lực sự nghiệp cách mạng của Đảng, lợi ích của quốc gia, dân tộc.

Khu trưng bày của TTXVN tại Triển lãm thành tựu Đất nước “80 năm Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc” tại Trung tâm Triển lãm Quốc gia (Hà Nội) phản ánh rõ nét những cống hiến, đóng góp to lớn của TTXVN vào sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc; khẳng định vai trò, vị thế cơ quan thông tin chủ lực trong hệ thống báo chí truyền thông của đất nước, Cơ quan Thông tấn quốc gia có uy tín trong khu vực và trên thế giới...

Trước đòi hỏi của sự phát triển khoa học, công nghệ, Ban lãnh đạo TTXVN đã chỉ đạo các đơn vị thông tin tìm tòi, thử nghiệm ứng dụng các công nghệ hiện đại, nâng cao khả năng tiếp cận độc giả. Các đơn vị đã xây dựng các sản phẩm ứng dụng công nghệ, báo chí dữ liệu, có những sản phẩm gắn với công nghệ thực tế ảo tăng cường (AR), 3D tương tác (Interactive 3D)... Những sản phẩm báo chí 3D với sự tương tác trực tiếp trên màn hình desktop hay vuốt chạm trên điện thoại thông minh đã mang lại trải nghiệm thú vị cho công chúng, nhất là giới trẻ.

TTXVN đang làm phong phú thêm nguồn dữ liệu; nâng cấp công cụ xử lý dữ liệu và tiến tới có một hệ sinh thái dữ liệu dùng chung... Dữ liệu sẽ là cơ sở để quá trình chuyển đổi số mang lại những kết quả thiết thực, tạo ra những sản phẩm chất lượng, hấp dẫn. Công chúng giờ đây không chỉ muốn tìm, đọc thông tin mà còn muốn được trải nghiệm những tính năng mới của báo chí hiện đại, đây cũng là yêu cầu đặt ra đối với TTXVN hiện nay cũng như những giai đoạn sắp tới.

*Kỷ niệm 80 năm truyền thống là một dấu mốc quan trọng, đặc biệt là trước ngưỡng cửa cả nước tiến vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình, Tổng giám đốc có thông điệp gì muốn chia sẻ nhân dịp này?

- Nhân dịp 80 năm Ngày truyền thống TTXVN (15/9/1945 - 15/9/2025), thay mặt Đảng ủy, Ban lãnh đạo cơ quan, tôi xin gửi lời tri ân sâu sắc đến lãnh đạo ngành qua các thời kỳ, các thương binh, gia đình liệt sĩ, các thế hệ cán bộ, phóng viên, biên tập viên, kỹ thuật viên, nhân viên Thông tấn đã hy sinh cả cuộc đời, cống hiến những năm tháng đẹp nhất, góp nhiều công sức xây dựng TTXVN không ngừng lớn mạnh.

Với sự cảm kích và trân trọng, tôi đánh giá cao những nỗ lực, cố gắng, tinh thần dấn thân, thái độ làm việc đầy trách nhiệm của những người làm báo Thông tấn. Mỗi đóng góp đều vô cùng đáng quý, giúp mang lại những sản phẩm báo chí chất lượng, ấn tượng để ngành thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị, phục vụ sự nghiệp cách mạng của Đảng và nhu cầu tiếp cận thông tin chuẩn xác, kịp thời của nhân dân.

Thế hệ những người làm thông tấn hôm nay tự hào về quá khứ hào hùng của lớp cha anh đi trước, tiếp tục ghi dấu ấn trong cuộc đấu tranh bảo vệ độc lập, chủ quyền, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, trong xây dựng, phát triển đất nước. Với truyền thống kiên cường, tinh thần đổi mới không ngừng và khát vọng vươn xa, TTXVN sẽ tiếp tục nỗ lực, khẳng định vị thế là hãng thông tấn chủ lực, cơ quan truyền thông quốc gia, trung tâm thông tin chiến lược của Đảng, Nhà nước.

Với tinh thần "TTXVN cùng đất nước tiến vào kỷ nguyên mới", tôi tin tưởng toàn thể viên chức, người lao động của TTXVN tiếp tục đoàn kết, quyết tâm đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ thông tin, làm tốt vai trò của những chiến sĩ trên mặt trận thông tin, chung tay viết tiếp những trang sử vẻ vang của cơ quan thông tấn anh hùng trong thời đại mới.

*Trân trọng cảm ơn Tổng giám đốc.