Xã hội hóa - động lực thúc đẩy phát triển thể thao bền vững

Tiếp tục việc triển khai thực hiện diễn đàn "Góp ý kiến vào dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng" để ghi nhận các ý kiến của bạn đọc góp ý dự thảo văn kiện Đại hội Đảng XIV, báo Thể thao và Văn hóa xin trân trọng giới thiệu ý kiến đóng góp của bà Trần Thùy Chi - Phó chủ tịch Liên đoàn Bóng chuyền Việt Nam, Chủ tịch HĐQT Công ty Vietcontent.

Là đơn vị sản xuất và phân phối nội dung giải trí và thể thao hàng đầu tại Việt Nam, Vietcontent đã thực hiện nhiều dự án truyền thông, sự kiện và tiếp thị với các nội dung giải trí và thể thao đa dạng bao gồm bóng đá, bóng rổ, bóng chuyền, chạy bộ, võ thuật, cầu lông, billliards… và chia sẻ một số kinh nghiệm nhằm thúc đẩy mạnh mẽ hơn xã hội hóa với thể thao Việt Nam.

Xã hội hóa thể thao không chỉ là huy động vốn tư nhân, mà là chuyển đổi tư duy phát triển lấy sức khỏe cộng đồng, dịch vụ thể thao và giá trị xã hội làm trung tâm cho tăng trưởng bền vững. Xã hội hóa thể thao mang lại những nguồn lực vô cùng quan trọng cho thể thao như: Thu hút nguồn đầu tư tài chính khổng lồ từ các nhà đầu tư trong và ngoài nước cũng như các tổ chức, cá nhân tham gia vào thể thao bao gồm đầu tư trực tiếp, tài trợ, bản quyền và kinh doanh, các quỹ phát triển và ủng hộ thể thao, vốn tín dụng ưu đãi...; Thu hút nguồn nhân lực có chuyên môn cao: các chuyên gia vận động viên, huấn luyện viên, nhân sự quản lý... chuyên nghiệp được đầu tư từ các doanh nghiệp, lò đào tạo tư nhân; Các cơ chế, chính sách tạo điều kiện thuận lợi cho việc đầu tư cơ sở vật chất; Sự tham gia của các câu lạc bộ thể thao chuyên nghiệp, các hiệp hội thể thao, giải đấu chuyên nghiệp; Sự đóng góp của các nguồn lực về trí tuệ - công nghệ như các công tác phân tích, thống kê, livestream, y học thể thao, hợp tác quốc tế...; Các nguồn lực khác từ cộng đồng.

Tạo giá trị thực

Doanh nghiệp tài trợ thể thao không chi tiền vì tình yêu bóng đá hay chạy bộ, mà vì họ nhìn thấy giá trị thương hiệu và lợi ích xã hội gắn với khách hàng của họ. Người làm thể thao phải nói được ngôn ngữ của doanh nghiệp: đây là cơ hội truyền thông, không phải khoản chi phí.

Hãy bắt đầu bằng việc hiểu rõ động cơ của nhà tài trợ: họ cần mở rộng tệp khách hàng, nâng hình ảnh thương hiệu, hay thể hiện trách nhiệm xã hội (CSR)? Mỗi mục tiêu đòi hỏi một cách thiết kế sản phẩm tài trợ khác nhau. Ví dụ, khi chúng tôi tổ chức giải marathon quốc gia, nhà tài trợ nước uống được định vị như "đối tác năng lượng sống", còn doanh nghiệp viễn thông trở thành "đối tác kết nối cộng đồng". Khi thông điệp được định vị chuẩn, gói tài trợ không còn là bảng giá, mà là một giải pháp thương hiệu có tác động xã hội thực.

Hoặc khi vận động tài trợ cho SEA Games 31 để thuyết phục hai nhà tài trợ cùng là sản phẩm đồ uống đang là đối thủ cạnh tranh của nhau trên thị trường, chúng tôi đã phải thiết kế những chương trình riêng cho mỗi sản phẩm để đảm bảo khả năng tiếp cận khán giả - đồng thời là đối tượng mục tiêu của họ là cao nhất nhưng không làm ảnh hưởng đến nhãn hàng là đối thủ. Và chúng tôi đã thành công khi thuyết phục được cả hai nhãn hàng cùng đồng hành và tài trợ cho SEA Games 31.

Hay như khi tổ chức giải billiards pool Hanoi Open, chúng tôi nhìn thấy một thị trường đầy tiềm năng cho các nhãn hàng khi có tới gần 10 triệu người chơi billiards trên toàn quốc. Và giải đấu đã thành công tới mức sau đó rất nhiều nhãn hàng trong mảng kinh doanh các trang thiết bị cho bộ môn này đã liên tiếp tổ chức các giải đấu tương tự, mang lại lợi ích rất lớn cho người chơi và thúc đẩy sự phát triển của môn thể thao billiards.

Xây dựng hệ sinh thái từ tài trợ thành hợp tác chiến lược

Thành công bền vững không đến từ tài trợ một lần, mà từ việc biến nhà tài trợ thành đối tác phát triển cùng sự kiện. Để làm được điều đó, sự kiện phải được đặt trong hệ sinh thái truyền thông và cộng đồng rộng lớn: có đài truyền hình, nền tảng số, KOL thể thao, và chương trình sau sự kiện. Mỗi bên tham gia được gắn lợi ích cụ thể: doanh nghiệp có thương hiệu, Nhà nước có lợi ích xã hội, truyền thông có nội dung, người dân có trải nghiệm.

Ví dụ, trong hệ thống Viettel Marathon, ngoài tài trợ chính còn có 10-15 doanh nghiệp phụ trợ, các trường đại học, và chính quyền địa phương cùng hưởng lợi. Chính sự cộng sinh này giúp mô hình Nhà nước kiến tạo chính sách, khu vực tư nhân và cộng đồng cùng vận hành trở thành chìa khóa cho sự bền vững.

Gọi tài trợ không phải là hành trình "đi thuyết phục", mà là hành trình đồng kiến tạo. Người làm thể thao phải biết kể câu chuyện lớn hơn câu chuyện về sức khỏe, tinh thần, cộng đồng và niềm tự hào dân tộc. Khi doanh nghiệp cảm nhận rằng họ đang góp phần vào điều đó, họ sẽ không tài trợ một lần họ sẽ trở thành đối tác lâu dài của ngành thể thao quốc gia.

Kết hợp chặt chẽ với các cơ quan quản lý nhà nước và các Liên đoàn, tổ chức thể thao quốc gia và quốc tế

Xã hội hóa không có nghĩa là doanh nghiệp tự làm một mình mà luôn cần sự kiến tạo, đồng hành của nhà nước. Đầu tư tổ chức một giải đấu, ngoài việc đầu tư tài chính, chúng tôi luôn nghĩ đó còn là trách nhiệm xã hội và hình ảnh quốc gia. Ví dụ như khi chúng tôi dự định tổ chức một giải marathon quốc tế qua ba nước Đông Dương, ngoài việc nhận được sự đầu tư rất lớn từ một Tập đoàn lớn ở Việt Nam, chúng tôi còn phối hợp chặt chẽ với Liên đoàn điền kinh Việt Nam, Cục Thể dục thể thao Việt Nam và Đại sứ quán Việt Nam tại Lào và Campuchia.

Chính sự vào cuộc sâu sát của các cơ quan mà sự kiện được cộng đồng người Việt Nam tại Lào và Campuchia hưởng ứng nhiệt tình. Bên cạnh đó, thông qua Ủy ban Olympic và Liên đoàn điền kinh Việt Nam, các tổ chức quốc tế như Liên đoàn điền kinh châu Á, Ủy ban Olympic và Liên đoàn điền kinh Lào và Campuchia cũng tham gia vào sự kiện như một bên phối hợp tổ chức. Vì thế, sự kiện đã rất thành công và là cầu nối cho tình đoàn kết giữa người dân các nước cũng như niềm tự hào của người Việt Nam tại Lào và Campuchia.

Xã hội hóa thể thao không chỉ là huy động tiền, mà là khơi dậy niềm tin, năng lực, và khát vọng đồng hành của cả xã hội để mỗi trận đấu, mỗi giải chạy, mỗi vận động viên đều trở thành sứ giả của một Việt Nam khỏe mạnh và thịnh vượng.