Việt Nam - "Cầu nối" chiến lược giữa ASEAN và Italy

"Diễn đàn Đối thoại cấp cao về quan hệ kinh tế ASEAN - Italia lần thứ 9" (khai mạc ngày 13/11 tại phường Bình Dương, Thành phố Hồ Chí Minh) có ý nghĩa đặc biệt, góp phần làm sâu sắc thêm mối quan hệ hợp tác giữa Việt Nam, ASEAN và Italy trong bối cảnh thế giới đang chuyển mình mạnh mẽ hướng tới tăng trưởng xanh, chuyển đổi số và phát triển bền vững.

Tại đây, Việt Nam, đặc biệt là Thành phố Hồ Chí Minh đã nhấn mạnh vai trò "cầu nối" quan trọng, giúp Italy tăng cường hiện diện và hợp tác hiệu quả hơn với khu vực ASEAN năng động.

Vai trò của "siêu đô thị quốc tế" của Đông Nam Á

Phát biểu tại phiên khai mạc diễn đàn, Chủ tịch UBND Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Được cho biết, bước vào kỷ nguyên mới, Thành phố đang tái cấu trúc không gian phát triển theo tư duy đa cực - tích hợp - siêu kết nối; huy động nguồn lực đầu tư xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đô thị phát triển đồng bộ, văn minh, hiện đại. Theo đó, Thành phố Hồ Chí Minh định hướng phát triển hình thành "ba vùng - một đặc khu - ba hành lang - năm trụ cột".

Trong đó, ba vùng gồm: vùng Bình Dương, vùng Bà Rịa - Vũng Tàu và vùng trung tâm Thành phố Hồ Chí Minh cũ. Một đặc khu là đặc khu Côn Đảo được định hướng phát triển du lịch biển đảo xanh, bền vững, là đặc khu hiện đại, đáng sống, mang tầm khu vực và quốc tế. Ba hành lang gồm: Hành lang Bắc - Nam dọc theo sông Sài Gòn hướng biển, hành lang phía Đông nối khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu - Cần Giờ, hành lang Đông Tây kết nối Đồng Nai - Tây Ninh thông qua Quốc lộ 1A và đường Xuyên Á. Năm trụ cột gồm: công nghiệp công nghệ cao; logistics gắn với cảng biển, cảng hàng không, khu mậu dịch tự do; Trung tâm Tài chính quốc tế tại Thành phố Hồ Chí Minh; du lịch và công nghiệp văn hóa; giáo dục, y tế, khoa học - công nghệ.

Người đứng đầu UBND Thành phố Hồ Chí Minh cũng nêu rõ mục tiêu đến năm 2045, kỷ niệm 100 năm thành lập nước Việt Nam, Thành phố hướng tới vị thế "siêu đô thị quốc tế" của Đông Nam Á, nằm trong tốp 100 thành phố tốt nhất thế giới; là trung tâm kinh tế, tài chính, du lịch, dịch vụ, giáo dục và y tế của châu Á, điểm đến toàn cầu hấp dẫn, phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội đặc sắc, bền vững, chất lượng sống cao và hội nhập quốc tế sâu rộng.

Tự hào là một trong những địa phương tiên phong của Việt Nam trong thúc đẩy hợp tác với ASEAN, cũng như có mối quan hệ bền chặt với các đối tác Italy giàu tiềm năng, ông Nguyễn Văn Được khẳng định, Thành phố Hồ Chí Minh có những điều kiện thuận lợi để đóng vai trò là "cầu nối" trong thúc đẩy trao đổi và hợp tác giữa Italy và ASEAN.

"Thành phố Hồ Chí Minh sẵn sàng phối hợp với các cơ quan đại diện, tổ chức xúc tiến và cộng đồng doanh nghiệp Italy trong việc tăng cường kết nối và mở rộng các hoạt động hợp tác kinh tế với các nước ASEAN; qua đó thúc đẩy làm sâu sắc quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam - Italy cũng như quan hệ kinh tế thương mại giữa Italy với các nước ASEAN", Chủ tịch UBND Thành phố Hồ Chí Minh cam kết.

Đánh giá cao vai trò "cầu nối" của Thành phố Hồ Chí Minh, Đại sứ Italy tại Việt Nam Marco Della Seta nhấn mạnh: "Chúng tôi nhận thức rõ tầm quan trọng của Thành phố Hồ Chí Minh với sự phát triển vượt trội không chỉ ở Việt Nam mà còn ở cấp độ khu vực ASEAN. Thành phố Hồ Chí Minh cũng chính là trọng điểm trong mối quan hệ đối tác chiến lược giữa Italy và Việt Nam, mối quan hệ đã phát triển thiết thực trong suốt hơn một thập kỷ qua".

Đại sứ Marco Della Seta cho biết, với kim ngạch thương mại song phương sắp đạt 7 tỷ USD và khoảng 150 công ty Italy đang hoạt động, mối quan hệ thương mại và đầu tư giữa hai nước đang tăng trưởng bùng nổ.

"Thành phố Hồ Chí Minh chính là cổng kết nối kinh tế chiến lược giúp các doanh nghiệp Italy tiếp cận thị trường Việt Nam và khu vực ASEAN", Đại sứ Marco Della Seta khẳng định.

Đồng quan điểm, ông Lorenzo Tavazzi, Thành viên Hội đồng quản trị Ngôi nhà châu Âu - Ambrosetti cho rằng, Thành phố Hồ Chí Minh được xem là "trụ cột" kết nối Italy với Việt Nam và ASEAN.

"Diễn đàn Đối thoại cấp cao về quan hệ kinh tế ASEAN - Italia lần thứ 9 được tổ chức tại Thành phố Hồ Chí Minh đã giúp kết nối các nhà ra quyết định của Italy và ASEAN, cung cấp thông tin chiến lược về các chủ đề quan trọng như phát triển bền vững, chuyển đổi năng lượng xanh và công nghệ cao", ông Lorenzo Tavazzi nhìn nhận.

Cam kết của Việt Nam và thông điệp về tăng trưởng xanh

Phát biểu khai mạc "Diễn đàn Đối thoại cấp cao về quan hệ kinh tế ASEAN - Italia lần thứ 9", ông Lê Hoài Trung, Bí thư Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao nhấn mạnh, là thành viên tích cực, năng động và có trách nhiệm của ASEAN, Việt Nam luôn đồng hành cùng khu vực trên con đường hội nhập và phát triển bền vững.

"Chúng tôi tự hào là đối tác thương mại lớn nhất của Italy trong ASEAN; đồng thời là điểm đến chiến lược của các nhà đầu tư châu Âu - nơi hội tụ niềm tin, cơ hội và tiềm năng hợp tác lâu dài', ông Lê Hoài Trung nêu rõ.

Theo Bộ trưởng Lê Hoài Trung, Việt Nam đang triển khai Chiến lược phát triển quốc gia giai đoạn 2021 - 2030, với ba đột phá chiến lược (Hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường hiện đại, minh bạch, hội nhập; Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao gắn với khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; Xây dựng hạ tầng đồng bộ, thông minh, tạo nền tảng cho nền kinh tế năng động và bền vững) không chỉ củng cố nội lực phát triển của Việt Nam, mà còn mở rộng không gian hợp tác giữa ASEAN và Italy.

"Một Việt Nam phát triển toàn diện về thể chế, con người và hạ tầng sẽ trở thành mắt xích quan trọng kết nối các chuỗi giá trị giữa ASEAN và Liên minh châu Âu, trong đó có Italy, phát triển ngày càng thực chất, hiệu quả và bền vững", ông Lê Hoài Trung phân tích.

Bộ trưởng Bộ Ngoại giao cũng khẳng định, Việt Nam cam kết duy trì môi trường đầu tư minh bạch, ổn định và khuyến khích sáng tạo; thúc đẩy hợp tác công - tư, kết nối Nhà nước, viện - trường và doanh nghiệp; đồng thời khẳng định vai trò cầu nối chiến lược giữa ASEAN và châu Âu, trong đó Italy là đối tác tin cậy.

Tại "Diễn đàn Đối thoại cấp cao ASEAN - Italia lần thứ 9", các bên đã nhất trí xây dựng bốn định hướng chiến lược hợp tác trọng tâm nhằm thúc đẩy phát triển bền vững và sáng tạo. Đó là: Con đường Net Zero; Sản xuất thông minh 4.0 - 5.0; Hạ tầng thế hệ mới; Đổi mới và chuyển đổi số.

Thông qua Diễn đàn, lãnh đạo Việt Nam và Thành phố Hồ Chí Minh kêu gọi các doanh nghiệp, nhà đầu tư, tổ chức quốc tế và giới học giả hai bên cùng chung tay hành động, góp phần xây dựng một tương lai hòa bình, sáng tạo, thịnh vượng và bền vững cho ASEAN, Việt Nam và Italy. Đây chính là cam kết và trách nhiệm chung để hiện thực hóa tầm nhìn phát triển bền vững, thúc đẩy hợp tác sâu rộng và nâng cao chất lượng cuộc sống của cộng đồng khu vực.

Theo nhận định của ông Lorenzo Tavazzi, thành viên Hội đồng quản trị Ngôi nhà châu Âu - Ambrosetti, ASEAN đang khẳng định vị thế là tâm điểm kinh tế mới của thế giới. Sức bật của khu vực này được minh chứng bằng con số ấn tượng: tốc độ tăng trưởng GDP thực tế tích lũy giai đoạn 2018 - 2023 đạt 160 điểm phần trăm, một thành tích cao gấp 5 lần mức trung bình của toàn châu Á.

"Không chỉ vậy, với sự đầu tư mạnh mẽ vào R&D, các quốc gia ASEAN được dự báo sẽ duy trì đà tăng trưởng bùng nổ, đóng góp khoảng 1,7 nghìn tỷ USD vào GDP tích lũy toàn cầu vào năm 2030. Điều này càng củng cố vai trò và tầm quan trọng chiến lược không thể chối cãi của khối trong nền kinh tế thế giới', ông Lorenzo Tavazzi nhấn mạnh.

Trong khi đó, Đại sứ Italy tại Việt Nam Marco Della Seta cho rằng, ASEAN hiện nay là một đối tác rất quan trọng đối với Italy và ngày càng có vai trò lớn hơn, không chỉ bởi tiềm năng mà còn bởi sự phát triển thực chất của nền kinh tế khu vực châu Á.

"Trong bức tranh này, Việt Nam nổi bật như một trong những quốc gia dẫn đầu về tốc độ tăng trưởng và khả năng thu hút đầu tư. Đây chính là lý do khiến Italy mong muốn tăng cường sự quan tâm, hợp tác và hiện diện của mình tại ASEAN nói chung và Việt Nam nói riêng. Những lĩnh vực được nhấn mạnh như giao thông vận tải, năng lượng, kinh tế xanh… đều là các ngành mà Italy có kinh nghiệm, tri thức chuyên môn và sẵn sàng chia sẻ với ASEAN cũng như Việt Nam", Đại sứ nêu rõ.