Diễn đàn

Bài thơ "Thú vị thay tiếng Việt" của nhà thơ Bùi Đức Tú (Hội Nhà văn TP.HCM) được nhiều người ồ lên thích thú, chỉ vì anh đã liệt kê ra nhiều cặp từ để rồi hỏi: Tại sao lại không có tên gọi của cặp từ trái nghĩa? Thí dụ: "Có con ốc trai/ Tìm chẳng ra ốc gái".

Tôi không bao giờ quên những năm tháng bao cấp, lớn lên trên chiếc xe đạp gióng ngang của bố. Những năm 1980 ấy, Hà Nội là thủ đô của xe đạp.

"Phải khẳng định vai trò của xã trong không gian phát triển mới". Đó là thông điệp của Tổng Bí thư Tô Lâm khi tham dự và phát biểu tại Đại hội Đại biểu lần thứ I của Đảng bộ xã Nghĩa Trụ (Hưng Yên).

Một sự kiện lớn - và cũng là một tin vui lớn - trong tuần qua: Ngày 12/7, quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc của Việt Nam đã chính thức được UNESCO vinh danh là Di sản văn hóa thế giới.

Một trong những thú chơi chữ của người Việt Nam là nói lái. "Nói bằng cách giao hoán âm đầu, vần và thanh điệu của 2 âm tiết trong một tổ hợp để tạo nên nghĩa khác hẳn với nghĩa ban đầu của tổ hợp: Cách nói "đầu tiên" nghĩa "tiền đâu" là lối nói lái trong tiếng Việt" - "Đại từ điển tiếng Việt" (1999) giải thích.

Tôi quen em - vợ tôi sau này - vào tháng Ba năm ấy, dưới gốc cây gạo già.

Một thông tin đáng chú ý trong đời sống di sản: Tháng trước, đoàn chuyên gia của UNESCO đã hoàn thành chuyến khảo sát và đánh giá thực địa tại Công viên địa chất Non nước Cao Bằng (tỉnh Cao Bằng).

Chiều 3/7/2025, tại Đại hội Chi bộ Văn phòng Tổng Bí thư, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có phát biểu quan trọng, khẳng định: “Dù trên cương vị nào, trước hết cũng phải thể hiện vai trò và tinh thần của người đảng viên, phải đúng vai, thuộc bài, khép mình trong một tổ chức; tuân thủ chấp hành mọi quy định của tổ chức Đảng và nêu cao tinh thần trách nhiệm trong công việc”.

Tôi giữ chuyên mục văn hóa từ năm 2000, đến nay vừa tròn 1/4 thế kỉ. Trong 25 năm ấy cũng có đôi ba lần đứt đoạn, khi tôi lâm bệnh phải nghỉ. Nhưng lần nghỉ dài nhất chỉ chừng vài ba tháng thôi, rồi sau lại tiếp tục.

Đọc lại ca dao, thích thú nhất là đôi lúc chúng ta bắt những câu thơ toàn bích, không chê vào đâu được. Có thể ban đầu còn thô ráp, sau khi lưu truyền, người tiếp nối đọc theo và tự ý chỉnh sửa để hay hơn, hoàn hảo hơn.

Sáng 1/7/2025, bộ máy chính quyền tại 34 tỉnh, thành phố (mới) đồng loạt vận hành, đánh dấu thời khắc toàn hệ thống hành chính bước vào kỷ nguyên mới - tinh gọn, thông suốt, và gắn kết theo mô hình 2 cấp chính quyền: Tỉnh và xã.

Chỉ còn chưa đầy 48 giờ đồng hồ nữa là đến ngày 1/7/2025 - Ngày đánh dấu một mốc quan trọng trong tiến trình cải cách hành chính ở nước ta: Vận hành chính thức chính quyền địa phương 2 cấp trên toàn quốc, gồm cấp tỉnh và cấp xã.

Có thể nói, nhà văn Tô Hoài vốn rất ý thức "tu luyện" chữ nghĩa. Trong "Sổ tay viết văn" (1977), ông kể: "Trong "Truyện Kiều" có chữ "áy" ("Một vùng cỏ áy bóng tà"), không biết nghĩa chữ áy thế nào, mới đọc đã cảm thấy man mác, thấy buồn.

Đề thi Văn năm nay mở ra hướng tư duy trong một thời điểm quan trọng: Chúng ta vừa hoàn thành việc sắp xếp, sáp nhập các đơn vị hành chính trên cả nước.

Những ngày gần đây, nhiều địa phương đã công bố điểm thi và điểm chuẩn vào lớp 10. Tất nhiên, bên cạnh niềm vui của người đỗ sẽ luôn có nỗi buồn của những học sinh không đạt kỳ vọng.