Từ phong trào “Ba sẵn sàng” đến sứ mệnh thanh niên Việt Nam thời đại mới

“Sẵn sàng chiến đấu; sẵn sàng gia nhập các lực lượng vũ trang; sẵn sàng đi bất cứ nơi đâu, làm bất cứ việc gì mà Tổ quốc cần đến”. Ra đời trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, phong trào “Ba sẵn sàng” đã hun đúc nhiều thế hệ thanh niên sẵn sàng hiến dâng tuổi thanh xuân cho cuộc kháng chiến trường kỳ của dân tộc, sẵn sàng xả thân vì Tổ quốc.

Trải qua chiều dài lịch sử, phong trào “Ba sẵn sàng” vẫn sống mãi như một thiên anh hùng ca của tuổi trẻ. Ngọn lửa cách mạng ấy là nền tảng để lớp lớp thanh niên tiếp bước xây dựng đất nước Việt Nam hùng cường, giàu mạnh.

Sẵn sàng đi bất cứ nơi đâu, làm bất cứ việc gì mà Tổ quốc cần đến

Vào những ngày đầu tháng 8/1964, sau khi gây ra sự kiện “Vịnh Bắc Bộ”, đế quốc Mỹ đã huy động máy bay mở đầu cuộc chiến tranh bằng không quân và hải quân phá hoại miền Bắc. Căm phẫn trước tội ác của đế quốc Mỹ, từ các trường học, công xưởng, nhà máy đến các nông trường, đường phố, cơ quan, tất thảy thanh niên đều thể hiện quyết tâm sẵn sàng cho cuộc đối đầu lịch sử. Lúc bấy giờ Hà Nội nằm trong "biển lửa", đó là ngọn lửa của tinh thần quyết chiến, sẵn sàng hy sinh vì Tổ quốc.

Đêm ngày 7/8/1964, Ban Thường vụ Thành đoàn Hà Nội đã họp bất thường và quyết định phát động phong trào “Ba sẵn sàng” với các nội dung: Sẵn sàng chiến đấu; sẵn sàng gia nhập các lực lượng vũ trang; sẵn sàng đi bất cứ nơi đâu, làm bất cứ việc gì mà Tổ quốc cần đến.

Đêm 9/8/1964, khoảng 500 đoàn viên và trên 2 vạn thanh niên tập trung ngoài phố giương cao khẩu hiệu “Ba sẵn sàng”. Thành đoàn Hà Nội đã đọc lời kêu gọi và được thanh niên đáp lại “sẵn sàng, sẵn sàng, sẵn sàng” vang động cả góc trời.

Ngày 9/8/1964 đã đi vào lịch sử phong trào thanh niên Thủ đô như một dấu son của tuổi trẻ. Đó là những ngày mà thanh niên Hà Nội không ai muốn ngủ, không ai muốn đứng ngoài, ai cũng thiết tha muốn được góp sức mình cho đất nước. Những chàng trai, cô gái của Thủ đô dường như chỉ nghĩ duy nhất một việc: xung phong ra trận, đánh đuổi giặc Mỹ, tất cả vì tiền tuyến, tất cả vì miền Nam ruột thịt.

Phong trào “Ba sẵn sàng” lúc đó đã thắp sáng tinh thần cách mạng của thanh niên, học sinh, sinh viên Hà Nội. Sau khi phong trào được phát động, ngay trong tuần đầu tiên đã có hơn 80.000 thanh niên Hà Nội đăng ký nhập ngũ vào các lực lượng vũ trang nhân dân và trong khoảng một thời gian ngắn con số này lên đến hơn 200.000 người.

Đến tháng 3/1965, trước yêu cầu tình hình mới, Ban Chấp hành Trung ương Đoàn quyết định đẩy mạnh phong trào “Ba sẵn sàng” lên thành cao trào. Từ đó, nội dung của phong trào được bổ sung và nâng cao thành: Sẵn sàng chiến đấu, chiến đấu dũng cảm, sẵn sàng gia nhập các lực lượng vũ trang; Sẵn sàng khắc phục mọi khó khăn đẩy mạnh sản xuất, công tác và học tập trong bất kỳ tình huống nào; Sẵn sàng đi bất cứ nơi nào, làm bất cứ việc gì mà Tổ quốc cần đến.

Từ đất thiêng Thăng Long-Đông Đô-Hà Nội, phong trào “Ba sẵn sàng” như hồi kèn xung trận, giục giã bước chân tuổi trẻ tình nguyện cống hiến, chiến đấu kiên cường, hy sinh anh dũng vì Tổ quốc. Hàng triệu người con của miền Bắc, trong đó có hàng vạn thanh niên ưu tú Thủ đô đã xung phong ra trận “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước” với “Chiếc gậy Trường Sơn”, bằng quyết tâm chiến đấu “Chưa tan giặc Mỹ chưa về Thủ đô”. Đó là khát khao, là lý tưởng, là lẽ sống và danh dự của lớp thanh niên “Ba sẵn sàng”, sát cánh cùng tuổi trẻ miền Nam ruột thịt trong phong trào “Năm xung phong”, thực hiện lời Bác dạy: “Đánh cho Mỹ cút, đánh cho Nguỵ nhào”. Hơn 1,5 triệu người con ưu tú của đất nước đã ngã xuống ở khắp các chiến trường mọi miền đất nước. Hàng vạn thanh niên đã để lại một phần xương máu của mình nơi chiến trường khốc liệt.

“Ba sẵn sàng” đã trở thành một trong những phong trào hành động cách mạng lớn nhất của tuổi trẻ Việt Nam trong thế kỷ XX. Chủ nghĩa anh hùng cách mạng, ý chí kiên cường, tài năng sáng tạo, vai trò của thanh niên được phát huy cao độ. Lớp thanh niên làm nên phong trào “Ba sẵn sàng” - một chiến trường lập công của tuổi trẻ, đã đi vào lịch sử kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của nhân dân ta như một thiên anh hùng ca của tuổi trẻ Việt Nam.

Từ phong trào “Ba sẵn sàng” đến sứ mệnh thanh niên thời đại mới

Từ ngọn lửa nhiệt huyết của phong trào "Ba sẵn sàng", một thế hệ thanh niên với những phẩm chất tốt đẹp, yêu nước, biết hy sinh, sẵn sàng xả thân vì Tổ quốc đã hình thành và ngày càng lớn mạnh, không chỉ có giá trị trong thời kỳ chiến tranh, mà vẫn luôn phát huy giá trị trong giai đoạn hiện nay, khi đất nước đã hòa bình. Tinh thần “Ba sẵn sàng” luôn nhắc nhở thế hệ thanh niên ngày nay không ngừng rèn luyện, học tập, sáng tạo, tu dưỡng đạo đức, góp phần xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc với tinh thần “đâu cần thanh niên có, việc gì khó có thanh niên”.

Trong giai đoạn hiện nay, trước những yêu cầu mới, kế thừa phong trào “Ba sẵn sàng”, các phong trào: “Tôi yêu Tổ quốc tôi”, “Tuổi trẻ Việt Nam học tập và làm theo lời Bác”, “Tuổi trẻ chung tay xây dựng nông thôn mới”, “Thanh niên tham gia xây dựng văn minh đô thị”, “Thanh niên lập nghiệp”, “Tuổi trẻ giữ nước”, “Thanh niên tình nguyện”, “Tuổi trẻ sáng tạo”… thu hút hàng chục triệu lượt thanh niên tham gia, mang lại nhiều kết quả to lớn. Đến nay, hàng chục nghìn ý tưởng, sáng kiến, giải pháp mới được các bạn trẻ đề xuất trên nhiều lĩnh vực có giá trị làm lợi hàng trăm tỷ đồng. Nhiều thanh niên, sinh viên tình nguyện không quản khó khăn, gian khổ đến vùng cao, vùng sâu, vùng xa, vùng căn cứ cách mạng để dạy học, sửa chữa nhà cửa, khám chữa bệnh giúp dân. Nhiều trí thức trẻ tình nguyện giúp dân phát triển kinh tế, phát triển các khu kinh tế mới, thoát nghèo, làm giàu cho quê hương, đất nước. Lớp lớp thanh niên công nhân tích cực nâng cao tay nghề, chủ động đổi mới, sáng tạo, hăng say làm việc, tạo ra nhiều của cải vật chất cho xã hội. Đông đảo thanh niên nông dân đang phấn đấu tăng năng suất lao động góp phần làm giàu cho quê hương. Đội ngũ doanh nhân trẻ với hoài bão cống hiến, chấp nhận thử thách, với khát vọng tự cường dân tộc, đã đạt nhiều kết quả. Hàng chục triệu đoàn viên, thanh niên luôn phấn đấu vươn lên; nhiều thanh niên tiêu biểu, được bạn bè quốc tế ghi nhận, đánh giá cao, lan tỏa, truyền cảm hứng mạnh mẽ về lối sống đẹp, nỗ lực vươn lên của thanh niên Việt Nam.

Đất nước ta đang đứng trước những thời cơ lịch sử để bứt phá mạnh mẽ trong kỷ nguyên mới. Trong số hơn 100 triệu người dân Việt Nam, “sự vươn mình” của thế hệ trẻ được kỳ vọng, mong chờ nhiều nhất. Không chỉ là lực lượng lao động dồi dào, nhiều xung lực, khí thế nhất, mà thanh niên còn là những người kiến tạo và thay đổi xã hội; góp phần quan trọng vào việc xây dựng một xã hội phát triển bền vững và hội nhập toàn cầu.

Đặc biệt, trong dòng chảy sôi động của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, khi khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đang trở thành động lực chiến lược đưa đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển nhanh, bền vững và thịnh vượng thì thế hệ trẻ - đoàn viên, thanh niên, học sinh, sinh viên chính là lực lượng tiên phong, xung kích và sáng tạo nhất. Họ không chỉ là tương lai mà còn là hiện tại - là “chủ thể số”, “công dân số kiểu mẫu” kiến tạo tương lai Việt Nam bằng trí tuệ và khát vọng. Thực tế tại nhiều địa phương như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, TP Đà Nẵng… hàng nghìn thanh niên đã và đang tích cực tham gia các đội hình chuyển đổi số cộng đồng; hỗ trợ người dân tiếp cận các dịch vụ công trực tuyến; hướng dẫn nông dân đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử; đồng hành cùng các hộ kinh doanh nhỏ số hóa hoạt động sản xuất, kinh doanh. Không ít ý tưởng đổi mới sáng tạo của học sinh, sinh viên đã gây tiếng vang lớn trong nước và quốc tế. Tại vòng chung kết “Ngày hội Khởi nghiệp quốc gia của học sinh, sinh viên lần thứ VII - SV-Startup 2025”, hàng trăm dự án xuất sắc từ các trường đại học, cao đẳng và phổ thông trên cả nước đã tranh tài.

Trong bài viết "Tương lai cho thế hệ vươn mình", Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: “Về mặt trí tuệ, thế hệ trẻ Việt Nam ngày nay cần hơn bao giờ hết khả năng sáng tạo, tư duy phản biện và kỹ năng xử lý nhanh chóng những thay đổi về công nghệ. Thanh niên phải được đào tạo để trở thành những người tiên phong trong việc làm chủ công nghệ mới, có đủ năng lực nghiên cứu, phát triển và ứng dụng những thành tựu tiên tiến nhất vào thực tiễn. Đồng thời, thế hệ trẻ cần có tư duy toàn cầu, khả năng giao tiếp quốc tế và kỹ năng ngoại ngữ vượt trội để chủ động hội nhập vào môi trường quốc tế, cạnh tranh công bằng và hiệu quả với bạn bè thế giới”.

Phát biểu tại Lễ trao Giải thưởng "Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu năm 2024" với chủ đề “Sứ mệnh vinh quang” ngày 23/3/2025 tại Hà Nội, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đề nghị, năm 2025 Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh cùng Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam phát động các phong trào thi đua thiết thực, hiệu quả, mang tính nhân văn sâu sắc và có các chương trình, kế hoạch, nhiệm vụ, giải pháp cụ thể để phát huy hơn nữa vai trò và sự đóng góp, cống hiến của thanh niên trên tất cả các lĩnh vực. Trong đó, tập trung vào "Ba tiên phong" là: Tiên phong về tư duy đổi mới và tầm nhìn chiến lược; Tiên phong trong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Tiên phong trong dân tộc hoá văn minh nhân loại vào đất nước ta và quốc tế hoá nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc của dân tộc Việt Nam ra thế giới.

Là tương lai của thế hệ vươn mình, tiếp nối ngọn lửa cách mạng “Ba sẵn sàng” mà các thế hệ cha anh đã trao truyền, thanh niên Việt Nam thời đại mới tiếp tục phát huy tinh thần xung kích, sáng tạo, trí tuệ, đam mê, cống hiến của tuổi trẻ, dám nghĩ, dám làm, dám dấn thân, dám vượt qua giới hạn của chính mình, cùng cả nước nỗ lực phấn đấu hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng.