Trionda: Quả bóng World Cup thông minh nhất lịch sử

Chỉ còn 8 tháng nữa là World Cup 2026 sẽ chính thức khởi tranh, nhưng quả bóng thi đấu chính thức của giải đấu đã được công bố.

Vào ngày 3/10, adidas chính thức giới thiệu "Trionda" - quả bóng sẽ được sử dụng trong toàn bộ 104 trận đấu của World Cup 2026, diễn ra tại 3 quốc gia Bắc Mỹ: Mỹ, Canada và Mexico. Trionda là một thiết kế mang ý nghĩa biểu tượng về mặt văn hóa, và là quả bóng được đánh giá là tiên tiến nhất về mặt công nghệ mà hãng adidas từng sản xuất.

Tên gọi và thiết kế mang ý nghĩa đặc biệt

Adidas tổ chức buổi lễ ra mắt Trionda đầy ấn tượng tại Brooklyn (New York) khi chiếu hình ảnh ba chiều của quả bóng lên đường chân trời của thành phố. Sự kiện này cho thấy hãng thể thao quốc tế đang dần tăng tốc chiến dịch quảng bá hướng tới kỳ World Cup được mong đợi nhất lịch sử.

The Athletic - trang tin thể thao uy tín được mời tham gia sự kiện và có cái nhìn đầu tiên về Trionda - cho biết sản phẩm đã mất hơn 3 năm rưỡi nghiên cứu và phát triển. Đây là phiên bản nâng cấp từ quả bóng "Al Rihla" được sử dụng tại World Cup 2022 ở Qatar, vốn đã được giới chuyên môn đánh giá cao về công nghệ tích hợp.

"Từ góc độ hiệu suất, những gì chúng tôi làm tại Qatar đã rất đột phá, nhưng việc tiếp tục nâng tầm lại là thử thách quan trọng hơn", ông Sam Handy - Tổng Giám đốc adidas Football - chia sẻ với The Athletic.

"Trionda" là sự kết hợp giữa "tri" (ba) và "onda" (làn sóng), tượng trưng cho 3 quốc gia chủ nhà của World Cup 2026: Canada, Mexico và Mỹ. Thiết kế của quả bóng mang 3 tông màu chủ đạo: Đỏ, xanh lá và xanh dương - mỗi màu đại diện cho một quốc gia đăng cai.

Không chỉ vậy, biểu tượng các quốc gia chủ nhà cũng được lồng ghép khéo léo: Ngôi sao cho Mỹ, lá phong cho Canada và đại bàng cho Mexico. Những biểu tượng này được in nổi trên bề mặt bóng mờ, tạo hiệu ứng tinh tế nhưng vẫn rõ ràng. Các chi tiết viền vàng cũng được thêm vào như một sự tri ân đến chiếc cúp vàng danh giá của FIFA.

Được đánh giá là một trong những quả bóng sáng nhất mà adidas từng sản xuất, Trionda đã đi rất xa so với thiết kế đen-trắng kinh điển của "Telstar" năm 1970.

Quả bóng thông minh nhất lịch sử

"Được chế tác dành riêng cho sự kiện thể thao lớn nhất hành tinh, bóng thi đấu chính thức năm 2026 của adidas là quả bóng chưa từng có trên sân cỏ. Quả bóng năm nay tích hợp thế hệ công nghệ Connected Ball mới nhất của thương hiệu - nay được hỗ trợ bởi trí tuệ nhân tạo (AI) - mang lại dữ liệu và thông tin theo thời gian thực, góp phần định hình mọi thứ từ quyết định của trọng tài đến phân tích chiến thuật trong toàn bộ 104 trận đấu. Đây được xem là quả bóng thi đấu tiên tiến nhất mà adidas từng tạo ra", adidas cho biết.

Trionda sở hữu cấu trúc 4 mảnh ghép hoàn toàn mới, thay vì 6 hoặc nhiều hơn như các quả bóng truyền thống. Kết hợp với các đường rãnh sâu và vết khắc tinh tế, thiết kế này giúp tăng độ ổn định khi bóng bay nhờ lực kéo được phân bổ đều - một yếu tố quan trọng trong thi đấu ở tốc độ cao.

Trionda còn được tích hợp phiên bản mới nhất của công nghệ Connected Ball Technology, với một con chip cảm biến chuyển động IMU (Inertial Measurement Unit) hoạt động ở tần số 500Hz - giúp ghi nhận các dữ liệu chuyển động một cách cực kỳ chính xác. Khác với thiết kế gắn chip ở trung tâm như trước, Trionda đặt chip trong một lớp đặc biệt bên trong một trong bốn mảnh ghép - giúp cân bằng trọng lượng và duy trì độ đàn hồi.

"Vài năm trước, nếu bạn nói đến việc đặt chip vào bóng mà vẫn có thể thi đấu bình thường, người ta sẽ cho là bạn điên", ông Hannes Schaefke - Trưởng nhóm đổi mới bóng đá tại adidas - chia sẻ.

Dữ liệu từ quả bóng sẽ được gửi trực tiếp tới hệ thống VAR (Video Assistant Referee), hỗ trợ trọng tài trong các quyết định quan trọng như việt vị, chạm tay, hoặc xác định ai là người chạm bóng cuối cùng.

"Mục tiêu của chúng tôi là giúp trọng tài đưa ra quyết định chính xác và nhanh nhất có thể", ông Schaefke nói, "bởi mọi khoảnh khắc VAR đều làm gián đoạn trận đấu, nên nếu công nghệ có thể rút ngắn quy trình đó, đó là thành công lớn".

Quá trình nghiên cứu Trionda kéo dài hơn 3 năm rưỡi, trải qua hàng trăm lần kiểm nghiệm với sự tham gia của hàng ngàn cầu thủ chuyên nghiệp, từ thử nghiệm trong phòng lab đến điều kiện thực tế.

Solène Störmann - Giám đốc toàn cầu mảng sản phẩm bóng đá - cho biết adidas đã kiểm tra độ ổn định và độ chính xác trong các điều kiện độ cao khác nhau (tương ứng với các thành phố chủ nhà của World Cup) và trong nhiều mức nhiệt độ. Họ đã đến 7 trong số 16 thành phố đăng cai để kiểm nghiệm thực tế.

Ngoài ra, adidas còn sử dụng robot đá bóng với vận tốc lên tới 200km/h nhằm kiểm tra độ bền và độ chính xác của bóng. Đặc biệt, thử nghiệm mù (blind test) với cầu thủ thật giúp xác minh rằng người chơi không thể cảm nhận được sự khác biệt giữa bóng có chip và bóng không chip.

"Chúng tôi không chỉ kiểm nghiệm độ bền, mà còn áp dụng cả phương pháp khoa học tâm lý để đảm bảo người chơi không nhận ra sự khác biệt - điều rất quan trọng trong thi đấu chuyên nghiệp", Schaefke nhấn mạnh.

Bắt đầu từ tuần sau, Trionda sẽ chính thức được sử dụng trong các trận đấu vòng loại World Cup, trở thành trái bóng trung tâm của mỗi bàn thắng, mỗi pha cản phá và mỗi tình huống gây tranh cãi. "Trái bóng là thứ gắn kết tất cả", Sam Handy nói. "Nó sẽ là trung tâm của mọi ống kính camera. Là hình ảnh được nhắc đến nhiều nhất tại World Cup".

Tranh luận & phản hồi từ cộng đồng

Dù được trang bị công nghệ tối tân và thiết kế đầy ý nghĩa, một số ý kiến từ cộng đồng bóng đá lại có phần hoài nghi về mặt hình ảnh của Trionda.

Một cây bút người Anh hài hước ví von: "Trông Trionda giống như 3 quả bóng nhựa rẻ tiền hợp lại - thứ bạn thường tìm thấy trong giỏ giảm giá ở các siêu thị thể thao". Thậm chí, ông trích dẫn câu nói nổi tiếng của Dolly Parton: "Cần rất nhiều tiền để trông rẻ thế này", và cho rằng câu nói này mô tả chính xác Trionda.

Việc cố gắng chia đều màu sắc đại diện cho 3 nước chủ nhà khiến thiết kế có phần "dàn trải", giống như "một con lạc đà - tức là một con ngựa được thiết kế bởi hội đồng", theo một ý kiến khác. "Đỏ, xanh lá và xanh dương là những màu quá nổi bật, và khi quay trong không trung, chúng có thể trộn vào nhau thành một màu khó nhận diện - điều này có thể gây khó khăn cho thủ môn và khán giả".

"Truyền thống từ năm 1970 đến nay là bóng thi đấu phải có tông màu sáng hoặc đơn sắc dễ nhận diện, nhằm nổi bật trên sân, trời tối hoặc giữa đám đông. Trionda không đáp ứng được điều đó", một người khác nhận xét.

Dù vậy, cần nhớ rằng mọi quả bóng World Cup đều từng gây tranh cãi. Năm 2010, "Jabulani" bị chỉ trích là quá nhẹ và không ổn định. "Al Rihla" năm 2022 thì ban đầu gây nghi ngại, nhưng sau đó lại được cầu thủ Kylian Mbappe và nhiều cầu thủ khen ngợi.

Có thể Trionda không phải là quả bóng "đẹp" nhất để nhìn, nhưng về mặt công nghệ, nó xứng đáng đại diện cho kỷ nguyên mới của bóng đá - nơi mọi đường chuyền, cú sút và pha cứu thua đều được ghi lại và phân tích chi tiết tới từng mili giây.