Thể thao cải thiện sức khỏe người cao tuổi

Dường như cụm từ "thể thao" thường không gắn liền với "người cao tuổi". Nhưng nếu bạn đã có tuổi, điều đó không có nghĩa là bạn phải giải nghệ thể thao hay từ bỏ những đam mê vận động của mình.

Bởi theo nhiều nghiên cứu khoa học đã chứng minh, các hoạt động thể chất đa dạng (đặc biệt là các môn thể thao) mang lại hàng loạt lợi ích cho người cao tuổi, bao gồm tăng tính linh hoạt và khả năng vận động, cải thiện sức khỏe thể chất, nâng cao sức khỏe tinh thần, tăng cường sự minh mẫn trí óc và giao tiếp xã hội...

Từ chỉ đạo mang tính cấp thiết...

Tại Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai 4 Nghị quyết mới của Bộ Chính trị do Bộ Chính trị, Ban Bí thư vừa tổ chức, trong phát biểu chỉ đạo về Nghị quyết 72 về đột phá tăng cường bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh - Từng người dân một đều phải được chăm sóc sức khỏe, không ai bị để lại phía sau.

Tổng Bí thư cũng dẫn chứng việc chăm sóc tuổi thọ và gợi ý về mô hình "chống cô đơn cho người già, người có tuổi". Theo Tổng Bí thư, việc chăm sóc những người lớn tuổi như cách chăm sóc học sinh, theo đó, những người tuổi 70 - 80, con đi làm, cháu đi học, ở nhà ít vận động, cô đơn. Khi đó, các trung tâm dưỡng lão sẽ tổ chức việc dùng ô tô để sáng đón đi, chiều đưa họ về.

"Người cao tuổi đến đó sẽ gặp bạn bè, đồng nghiệp, bạn cũ... để tâm sự, nói chuyện, học thể thao, âm nhạc, văn hóa, văn nghệ... Những mô hình rất hay", Tổng Bí thư gợi mở. Từ đó, Tổng Bí thư nhấn mạnh yêu cầu tất cả phải chủ động để thực hiện các giải pháp nhằm kéo dài tuổi thọ của người dân. "Thiếu nhi rất quan trọng nhưng người cao tuổi cũng không kém phần đó. Chúng ta phải rất chú trọng những giải pháp này", Tổng Bí thư nói thêm.

Đề xuất và chỉ đạo của Tổng Bí thư ngay lập tức nhận được sự hưởng ứng tích cực từ dư luận xã hội bởi đây được xem là giải pháp nhân văn, giúp người cao tuổi sống vui, sống khỏe, góp phần hiện thực hóa mục tiêu nâng tuổi thọ bình quân của người Việt Nam lên 80 tuổi vào năm 2045.

Đến vai trò của thể thao với người cao tuổi

Dù không còn nhanh nhẹn, nhưng rõ ràng vẫn có rất nhiều cơ hội để người lớn tuổi ra ngoài, vận động đổ mồ hôi và cải thiện sức khỏe tổng thể thông qua việc chơi thể thao. Theo nhiều nghiên cứu, những môn thể thao tốt nhất cho người cao tuổi là những môn có thể điều chỉnh theo khả năng của từng người, ít gây áp lực lên cơ thể, và có tính giao lưu xã hội cao nhằm vượt qua 2 thách thức lớn nhất, đó là bệnh tật và sự cô đơn.

Còn dưới góc độ y tế, người cao tuổi nên thường xuyên tập thể dục vì những lợi ích sau đây:

- Tăng cường miễn dịch: Vận động giúp tăng cường sức đề kháng tốt hơn do máu huyết lưu thông và tinh thần sảng khoái. Do đó, người cao tuổi có thể dễ dàng vượt qua các bệnh nhiễm trùng và virus. Nếu không may bị nhiễm bệnh hoặc chấn thương, nền tảng sức khỏe tốt hơn cũng giúp cơ thể nhanh hồi phục.

- Xương chắc khỏe: Người cao tuổi thường gặp vấn đề loãng xương. Do giảm khối lượng nên xương yếu hơn và ít có khả năng chịu đựng các tác động của trọng lượng hay sự va đập. Đó là lý do tại sao người cao tuổi bị ngã có thể dễ dàng gây chấn thương, thậm chí gãy xương. Tập thể dục thường xuyên giúp người cao tuổi hạn chế quá trình giảm mật độ xương đồng thời tăng cường sức mạnh cho xương.

- Giảm nguy cơ mắc bệnh: Quá trình lão hóa gây nên rất nhiều bệnh thoái hóa như bệnh Alzheimer, bệnh Parkinson. Theo nhiều nghiên cứu, tập thể dục thường xuyên giúp người cao tuổi giảm nguy cơ mắc các bệnh này. Do vận động sẽ ngăn chặn hoặc làm chậm quá trình suy giảm trí tuệ. Ngoài ra, tập thể dục giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh Parkinson nhờ tăng cường khả năng vận động các khớp tay, chân.

Vậy môn thể thao nào dành cho người cao tuổi?

Tất nhiên, với người cao tuổi khi thể chất đã suy giảm, thì việc vận động là cần thiết, nhưng cần cần phải lựa chọn các môn thể thao phù hợp cũng như khối lượng, thời gian tập luyện. Theo các chuyên gia, có khá nhiều môn thể thao dành cho người cao tuổi như:

1. Bơi lội: Nhờ lực nổi tự nhiên và sức cản của nước, đây là môn thể thao nhẹ nhàng (tác động thấp đến xương khớp) cho phép người cao tuổi vận động tất cả các nhóm cơ. Những người cao tuổi gặp vấn đề về vận động có thể tập luyện an toàn dưới nước mà không lo bị ngã, và những người bị viêm khớp hay các bệnh lý cơ xương khớp khác cũng có thể vận động các khớp dễ dàng. Bơi lội cũng giúp duy trì khối lượng cơ bắp, cải thiện độ linh hoạt, duy trì thăng bằng và mang lại hình thức rèn luyện tim mạch vừa phải.

2. Đi bộ: Môn thể thao tiếp theo trong danh sách các hoạt động thể chất hàng đầu cho người cao tuổi đó chính là đi bộ! Đi bộ là cách đơn giản để giữ cơ thể năng động và là phương pháp tuyệt vời để tăng cường sức khỏe xương, cải thiện sức khỏe tim mạch, duy trì khả năng thăng bằng và nhìn chung giúp bạn duy trì sức khỏe tốt.

3. Thái cực quyền: Thái cực quyền kết hợp các chuyển động chậm rãi, nhẹ nhàng với sự tập trung mang tính thiền định, khiến đây trở thành một hoạt động thể chất nhẹ nhàng rất tuyệt vời cho người cao tuổi. Người cao tuổi có thể tập Thái cực quyền ngoài trời hoặc trong nhà, một mình hoặc theo nhóm, không cần bất kỳ dụng cụ cầu kỳ nào và đây còn là một hoạt động giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.

4. Yoga: Tương tự Thái cực quyền, yoga là một hình thức tập luyện kết hợp rèn luyện cả thể chất, cảm xúc lẫn tinh thần. Yoga đã trở nên vô cùng phổ biến đối với mọi lứa tuổi nhờ tính linh hoạt của bộ môn này – nó có thể chỉ là những bài tập nhẹ nhàng mang tính thiền định, hoặc cũng có thể là những buổi luyện tập cường độ cao đòi hỏi thể lực dẻo dai.

5. Khiêu vũ: Khiêu vũ mang lại một hình thức luyện tập vận động toàn thân, đồng thời cũng là một hoạt động giao lưu xã hội rất vui vẻ. Bên cạnh việc cải thiện sức khỏe tim mạch nhờ làm tăng nhịp tim, khiêu vũ còn giúp người tham gia tràn đầy năng lượng, nâng cao tâm trạng và duy trì khả năng thăng bằng.

Và cuối cùng, người cao tuổi cũng cũng hoàn toàn đủ sức để "theo trend" các môn thể thao mới, hiện đại và có sức lôi cuốn cao, Pickleball là minh chứng điển mình nhất. Những môn thể thao đánh qua lưới truyền thống như quần vợt hoặc cầu lông đôi khi có nhịp độ quá nhanh đối với người lớn tuổi, trong khi Pickleball không đòi hỏi người cao phải vận động quá nhiều, đủ để toát mồ hôi cũng như giảm thiểu khả năng chấn thương. Hơn thế, Pickleball còn mang lại một trải nghiệm đồng đội vui nhộn phù hợp cho lứa tuổi xế chiều.