Tạo không gian cho báo chí phát triển nhân văn, chuyên nghiệp, hiện đại

Chiều 11/10, tiếp tục chương trình Phiên họp toàn thể lần thứ 3, Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội cho ý kiến thẩm tra dự án Luật Báo chí (sửa đổi). Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh chủ trì phiên họp.

Tại phiên họp, Ủy ban thống nhất đánh giá, việc sửa đổi Luật Báo chí là cần thiết nhằm thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng về xây dựng nền báo chí chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại, đồng thời khắc phục những hạn chế, bất cập của luật hiện hành. Hồ sơ dự án luật được đánh giá chuẩn bị công phu, nghiêm túc và bảo đảm tiến độ.

Một trong những nội dung trọng tâm được thảo luận tại phiên họp là quy định về “cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện”. Dự thảo Luật xác định đây là cơ quan báo chí có nhiều loại hình báo chí, có cơ quan báo chí trực thuộc và được hưởng cơ chế đặc thù về tài chính theo quy định của Chính phủ. Các cơ quan này phải hoạt động phù hợp với Quy hoạch phát triển mạng lưới cơ sở báo chí, phát thanh, truyền hình, thông tin điện tử, xuất bản do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết, khái niệm “chủ lực” đã được đề cập trong nhiều văn bản và nhận được sự đồng thuận cao. Việc xác định rõ các cơ quan chủ lực đa phương tiện là cần thiết để có chính sách, cơ chế riêng nhằm phát huy vai trò định hướng thông tin.

Hiện có 6 cơ quan được xác định là chủ lực xây dựng theo hướng đa phương tiện, gồm: Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam, Báo Nhân Dân, Báo Quân đội nhân dân và Báo Công an nhân dân. Dự thảo Luật giao Chính phủ quy định cụ thể danh mục và cơ chế hoạt động của các cơ quan này.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Tạ Văn Hạ đề nghị, cần làm rõ sự khác biệt giữa cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện và tòa soạn hội tụ đa phương tiện; đồng thời làm rõ cơ chế phát triển đối với các cơ quan báo chí khác có tiềm năng mở rộng theo hướng đa phương tiện.

Giải trình tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lê Hải Bình cho biết cơ quan soạn thảo đã tham khảo kinh nghiệm quốc tế về mô hình tập đoàn và tổ hợp báo chí. Tuy nhiên, trước mắt, dự thảo Luật vẫn bám sát Quy hoạch của Chính phủ về phát triển hệ thống cơ quan truyền thông chủ lực. Theo ông Lê Hải Bình, mô hình tập đoàn báo chí có thể được xem xét sau khi Luật được ban hành và thực tiễn phát triển “chín muồi”.

Về kinh tế báo chí, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh nhấn mạnh cần xây dựng cơ chế, chính sách hợp pháp giúp các cơ quan báo chí khai thác thế mạnh để phát triển, có nguồn thu bền vững, góp phần tự chủ tài chính.

Dự thảo Luật đã bổ sung nhiều quy định nhằm tháo gỡ khó khăn và mở rộng nguồn thu cho báo chí như hỗ trợ đầu tư, tài chính của Nhà nước; mở rộng nguồn thu; liên kết, hợp tác; quảng cáo. Tuy nhiên, Ủy ban đề nghị cần bổ sung khái niệm “kinh tế báo chí” để làm cơ sở hoàn thiện hệ thống chính sách đồng bộ, vừa bảo đảm đặc trưng báo chí cách mạng, vừa thúc đẩy phát triển bền vững.

Đối với báo chí địa phương, dự thảo Luật lần đầu tiên quy định cụ thể về loại hình này. Theo đó, cơ quan báo chí địa phương là cơ quan thuộc tỉnh ủy, thành ủy, có thể có nhiều loại hình báo chí. Việc quản lý báo chí địa phương do địa phương thực hiện, song tôn chỉ, mục đích hoạt động phải thống nhất trong phạm vi cả nước và tuân thủ Luật Báo chí.

Khẳng định cơ quan soạn thảo sẽ tiếp tục nghiên cứu, tiếp thu tối đa ý kiến đóng góp của các đại biểu để hoàn thiện dự án Luật Báo chí (sửa đổi), Thứ trưởng Lê Hải Bình nhấn mạnh, mục tiêu sửa đổi Luật Báo chí là xây dựng nền báo chí nhân văn, chuyên nghiệp, hiện đại;  tạo không gian cho báo chí phát triển cũng như điều kiện cho người làm báo sống được bằng nghề; đồng thời giúp công chúng tiếp cận thông tin chính thống, kịp thời và chính xác.

* Cũng trong phiên họp chiều 11/10, Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội cho ý kiến thẩm tra dự án Luật Phòng, chống ma túy (sửa đổi).