Ra mắt cuốn sách "Phủ Toàn quyền Đông Dương xưa và Phủ Chủ tịch ngày nay"

Chiều 15/8, Trung tâm Lưu trữ quốc gia I đã tổ chức cuộc triển lãm trực tuyến "Không có gì quý hơn độc lập, tự do", đồng thời ra mắt cuốn sách "Phủ Toàn quyền Đông Dương xưa và Phủ Chủ tịch ngày nay".

Lễ ra mắt cuốn sách được tổ chức tại tòa nhà trưng bày của Trung tâm Lưu trữ quốc gia I (số 5 Vũ Phạm Hàm, phường Yên Hòa, Hà Nội). Đây là hoạt động nằm trong chuỗi các sự kiện do Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước thiết thực kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh mồng 2 tháng 9.

Phủ Toàn quyền Đông Dương xưa và Phủ Chủ tịch ngày nay do NXB Mỹ thuật ấn hành, với nội dung cơ bản được Trung tâm biên soạn từ các bản vẽ và tư liệu tiếng Pháp đang lưu giữ. Được in bằng ba thứ tiếng Anh, Pháp, Việt, "Phủ Toàn quyền Đông Dương xưa và Phủ Chủ tịch ngày nay" tập trung khai thác các thông tin về sự ra đời và hình thành công trình Phủ Toàn quyền Đông Dương (nay là Phủ Chủ tịch) trong giai đoạn 1901 -1906.

Thời điểm mới khánh thành, nơi đây là dinh thự của người đứng đầu Liên bang Đông Dương. Để rồi, sau Cách mạng tháng Tám, vào ngày 2/9/1945, nơi đây đã chứng kiến thời khắc lịch sử khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tại quảng trường Ba Đình liền kề.

Đặc biệt, sau khi Hà Nội được giải phóng tháng 10/1954, Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng Chính phủ và Trung ương Đảng từ chiến khu Việt Bắc trở về. Người đề nghị sử dụng Phủ Toàn quyền làm nơi làm việc và tiếp khách của Chính phủ, đổi tên thành Phủ Chủ tịch, đồng thời chọn sống và làm việc trong ngôi nhà nhỏ bên ao cá để giữ nếp sống giản dị.

Sau khi Người qua đời, toàn bộ không gian sống và làm việc của Chủ tịch Hồ Chí Minh được bảo tồn nguyên trạng. Tòa nhà Phủ Chủ tịch tiếp tục được sử dụng cho các nghi lễ ngoại giao và hoạt động đối nội quan trọng của đất nước. Năm 2009, Phủ Chủ tịch và toàn bộ Khu di tích được công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt; đến năm 2017, tạp chí Architecture Digest (Mỹ) bình chọn đây là một trong 13 dinh thự đẹp nhất thế giới.

Cuốn sách khai thác nhiều nguồn tư liệu phong phú, không chỉ mô tả lịch sử hình thành của công trình kiến trúc mà còn tái hiện những câu chuyện lịch sử đã diễn ra tại đây trong hơn một thế kỷ. Bố cục sách được trình bày thành các câu chuyện nhỏ, đan xen hình ảnh lưu trữ, mang đến cho độc giả cái nhìn vừa chân thực vừa xúc động về một không gian vừa mang tính danh giá vừa thiêng liêng - nơi chứng kiến hành trình đấu tranh giành độc lập và xây dựng đất nước.

 Song song với cuốn sách, triển lãm trực tuyến Không có gì quý hơn độc lập, tự do của Trung tâm Lưu trữ quốc gia 1 giới thiệu tới công chúng những tài liệu lưu trữ và hình ảnh minh họa quý giá, tái hiện gần một thế kỷ đấu tranh kiên cường của dân tộc Việt Nam dưới ách thực dân, cùng chặng đường xây dựng đất nước suốt 80 năm độc lập. Nhiều tài liệu trong số này lần đầu tiên được công bố rộng rãi.

Triển lãm gồm ba phần: "Đêm đen" phản ánh thời kỳ đất nước chìm trong bóng tối nô lệ; "Việt Nam - một dân tộc kiên cường" khắc họa tinh thần bất khuất trong đấu tranh giành độc lập; và "80 năm vang mãi khúc ca khải hoàn" ghi dấu những thành tựu to lớn của đất nước sau ngày độc lập.

Có mặt tại chương trình, ông Cao Huy - Thứ trưởng Bộ Nội vụ - chia sẻ: "Tôi trân trọng và đánh giá cao những nỗ lực của ngành Lưu trữ, trong những năm qua đã gìn giữ bảo tồn những giá trị lịch sử quý báu do ông cha để lại. Những sản phẩm được công bố này vừa mang tính lịch sử nhưng cũng đậm chất văn hóa, vừa mang giá trị truyền thống, vừa ứng dụng công nghệ số theo xu hướng thời đại".

"Đây là hướng đi đúng đắn của ngành Lưu trữ trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghệ mới đang diễn ra mạnh mẽ; đồng thời góp phần thực hiện Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị hướng tới đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia" - Thứ trưởng Cao Huy khẳng định.