Liên hoan phim Quốc tế Toronto (TIFF) lần thứ 50, diễn ra từ ngày 4 đến 14/9/2025, một lần nữa trở thành sân khấu rực rỡ để điện ảnh Việt Nam tỏa sáng.

Trong số những tác phẩm được chọn lọc gắt gao từ gần 8.000 bộ phim gửi về, Quán Kỳ Nam (Ky Nam Inn) của đạo diễn Leon Lê nổi bật như một viên ngọc quý, mang câu chuyện rất Việt, rất Sài Gòn đến với khán giả quốc tế.

Với sự góp mặt trong hạng mục Special Presentations, bộ phim không chỉ đánh dấu sự trở lại đầy ấn tượng của Leon Lê sau Song Lang (2018), mà còn khẳng định vị thế ngày càng vững chắc của điện ảnh Việt Nam trên bản đồ thế giới.

Quán Kỳ Nam đưa người xem trở về Sài Gòn thập niên 1980, nơi những con hẻm nhỏ chật chội, những khu chung cư cũ kỹ và những âm thanh đời thường như tiếng rao bánh giò, tiếng gà gáy, hay tiếng nhạc vàng văng vẳng lúc nửa đêm hòa quyện, tạo nên một bức tranh sống động về một thành phố vừa chịu tổn thương hậu chiến, vừa khao khát đổi thay.

Bộ phim được quay hoàn toàn bằng phim nhựa 35mm – một lựa chọn táo bạo trong thời đại kỹ thuật số – nhằm tái hiện không chỉ hình ảnh, mà cả linh hồn của Sài Gòn xưa. Đạo diễn Leon Lê chia sẻ: “Tôi muốn bộ phim không chỉ trông giống Sài Gòn thập niên 80, mà phải cảm nhận được như Sài Gòn thời đó”.

Chính sự tỉ mỉ trong việc tái tạo bối cảnh đã mang đến cho Quán Kỳ Nam một không khí hoài cổ đầy mê hoặc. Từ những bộ trang phục lấy cảm hứng từ quần áo của mẹ đạo diễn, đến những giai điệu nhạc vàng và nhạc đỏ quen thuộc, tất cả đều được chăm chút để khơi gợi ký ức tập thể của khán giả Việt.

Leon Lê, người từng sống trong những khu chung cư cũ ở Sài Gòn suốt 6 năm để thực hiện Song Lang và Quán Kỳ Nam, đã khéo léo đưa những chi tiết đời thường như tiếng chó sủa, tiếng cãi vã của hàng xóm hay tiếng nhạc phát ra từ căn hộ bên cạnh vào phim, khiến người xem như được sống lại trong không gian ấy.

Ở trung tâm của Quán Kỳ Nam là câu chuyện về sự kết nối giữa hai con người tưởng chừng xa lạ. Liên Bỉnh Phát vào vai Khang, một dịch giả trẻ đang dịch Hoàng tử bé của Antoine de Saint-Exupéry, trong khi Đỗ Hải Yến hóa thân thành Kỳ Nam, một góa phụ lặng lẽ điều hành một quán cơm tháng trong khu chung cư cũ.

Hai nhân vật, thuộc hai thế hệ và mang trong mình những vết thương riêng, dần tìm thấy sự đồng điệu qua những khoảnh khắc đời thường. Bộ phim, với thời lượng 140 phút, không vội vã đẩy kịch tính mà thay vào đó là nhịp điệu chậm rãi, mời gọi khán giả ngồi lại, lắng nghe những tiếng thì thầm của tâm hồn.

Ý tưởng của Quán Kỳ Nam bắt nguồn từ chính trải nghiệm cá nhân của Leon Lê. Trong một lần trở về Việt Nam năm 2016 để thực hiện Song Lang, anh sống tại một khu chung cư cũ và bị cuốn hút bởi câu chuyện của một người phụ nữ bán cơm tháng ở tầng dưới.

“Điều gì khiến chị trở nên cộc cằn, hay cãi vã? Có phải những mất mát lớn trong đời đã khiến chị dựng lên cơ chế phòng vệ?” – những câu hỏi ấy đã thôi thúc Leon Lê xây dựng nhân vật Kỳ Nam, một người phụ nữ mang nỗi đau sâu kín nhưng vẫn khao khát được yêu thương. Trong khi đó, nhân vật Khang được viết riêng cho Liên Bỉnh Phát, lấy cảm hứng từ chính sự chân thành và năng lượng tích cực của anh ngoài đời.

Một trong những điểm sáng của Quán Kỳ Nam là sự trở lại của Đỗ Hải Yến sau 8 năm vắng bóng trên màn ảnh rộng. Với những vai diễn để đời trong Người Mỹ trầm lặng, Cánh đồng bất tận và Chuyện của Pao, Đỗ Hải Yến tiếp tục chứng minh sức hút của mình qua vai Kỳ Nam – một góa phụ lặng lẽ nhưng đầy chiều sâu nội tâm. Khả năng diễn xuất bằng ánh mắt và sự tiết chế của cô đã mang đến một nhân vật vừa mạnh mẽ, vừa dễ vỡ, khiến khán giả không thể rời mắt.

Trong khi đó, Liên Bỉnh Phát, từng gây ấn tượng với vai Dũng trong Song Lang, tiếp tục khẳng định tài năng qua vai Khang. Anh chia sẻ rằng vai diễn này đòi hỏi sự tiết chế khắc nghiệt: “Khang là người có trái tim trong sáng, yêu công việc, có sự nhiệt huyết của tuổi trẻ nhưng cũng rất quyết liệt trong cảm xúc khi lựa chọn tình yêu”.

Để nhập vai, Liên Bỉnh Phát đã dành thời gian nghiên cứu tư liệu, học hỏi từ những tiền bối và vận dụng kỹ năng liên tưởng để mang đến một nhân vật thanh tao, lịch thiệp nhưng vẫn đầy cảm xúc. Leon Lê nhận xét: “Con người Phát luôn tỏa ra năng lượng tích cực, ấm áp, chân thành và thuần khiết – điều mà khán giả dễ dàng cảm nhận được ngay trên gương mặt của nhân vật Khang”.

Việc quay Quán Kỳ Nam bằng phim nhựa 35mm là một quyết định nghệ thuật đầy mạo hiểm nhưng cũng thể hiện tầm nhìn của Leon Lê. “Phim nhựa có cá tính và có hồn riêng mà kỹ thuật số không có được” – anh giải thích. Lựa chọn này không chỉ giúp tái hiện vẻ đẹp xưa cũ của Sài Gòn mà còn tạo nên một trải nghiệm điện ảnh độc đáo.

Tuy nhiên, nó cũng đi kèm với nhiều thách thức: chi phí cao, không thể xem lại cảnh quay ngay lập tức và nguy cơ hỏng phim nếu thiếu cẩn trọng. Liên Bỉnh Phát chia sẻ: “Mỗi cú máy là một cơ hội duy nhất, điều đó tạo áp lực, nhưng cũng giúp tôi tập trung tối đa. Tôi học cách tin tưởng đạo diễn, tin bạn diễn và tin chính mình”.

Quá trình quay phim nhựa cũng mang lại những khoảnh khắc khó quên cho đoàn phim. Leon Lê kể lại: “Sau mỗi ngày quay, khi cả ê-kíp tụm đầu để xem lại những thước phim mình đã ghi được ngày hôm trước là trải nghiệm rất hồi hộp, nhưng vô cùng thú vị”. Chính sự chỉn chu và niềm đam mê nghệ thuật đã giúp Quán Kỳ Nam vượt qua những rủi ro để trở thành một tác phẩm hoàn chỉnh, sẵn sàng chinh phục khán giả quốc tế.

Sự xuất hiện của Quán Kỳ Nam tại TIFF 2025 tiếp nối hành trình đầy tự hào của điện ảnh Việt Nam tại liên hoan phim danh giá này. Kể từ Đập cánh giữa không trung (2014) của Nguyễn Hoàng Điệp, Việt Nam đã ghi dấu ấn với các tác phẩm như Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh (2015) của Victor Vũ, Trong lòng đất hay còn được biết đến với tựa đề Việt và Nam (2024) của Trương Minh Quý và Mưa trên cánh bướm (2024) của Dương Diệu Linh.

Mỗi bộ phim mang một màu sắc riêng, từ câu chuyện tuổi thơ hồn nhiên, đến những vấn đề xã hội gai góc hay những lát cắt tâm lý sâu sắc, nhưng đều chung một điểm: truyền tải hình ảnh và tinh thần Việt Nam đến khán giả toàn cầu.

Việc Quán Kỳ Nam được chọn vào hạng mục Special Presentations – nơi quy tụ những tác phẩm của các đạo diễn tên tuổi như Guillermo del Toro hay Baz Luhrmann – là một minh chứng cho chất lượng nghệ thuật của phim. Dù không tranh giải, sự công nhận này đã đặt điện ảnh Việt Nam vào một cuộc đối thoại lớn hơn với thế giới, khẳng định rằng những câu chuyện giản dị, đậm chất Việt cũng có thể chạm đến trái tim khán giả quốc tế.

Dù được vinh danh tại TIFF, Leon Lê nhấn mạnh rằng Quán Kỳ Nam trước hết là một bộ phim dành cho khán giả Việt. “Nếu làm phim chỉ để người nước ngoài xem, tôi đã không dành thời gian chọn lọc từng ca khúc, làm sao khơi dậy đúng tinh thần, đúng thời điểm mà tôi mong khán giả Việt cảm nhận được” – anh chia sẻ. Bộ phim không chạy theo thị hiếu quốc tế hay cố tạo ra một sản phẩm “quốc tế hóa”, mà tập trung khắc họa “chất” Việt Nam đích thực – từ con người, văn hóa đến lịch sử.

Đạo diễn Leon Lê đã ghi dấu ấn trong làng điện ảnh qua hàng loạt giải thưởng uy tín với bộ phim "Song Lang" (2018)

Liên Bỉnh Phát cũng gửi lời nhắn đến khán giả: “Nếu bước vào rạp với một tâm hồn tĩnh lặng, Quán Kỳ Nam sẽ thì thầm với bạn. Không ồn ào, không đòi hỏi, chỉ cần bạn để lòng mình trống một chút. Và bạn sẽ có được phần thưởng xứng đáng”.

Với sự chăm chút trong từng khung hình, từng giai điệu và từng ánh mắt của diễn viên, Quán Kỳ Nam hứa hẹn sẽ là một trải nghiệm điện ảnh sâu lắng, chạm đến cảm xúc của khán giả Việt khi bộ phim chính thức ra rạp trong nước, dự kiến vào cuối năm 2025 hoặc đầu năm 2026.

Quán Kỳ Nam không chỉ là một bộ phim về Sài Gòn xưa, mà còn là lời nhắc nhở về sức mạnh của những câu chuyện được kể bằng sự chân thành và tình yêu. Với sự kết hợp giữa tài năng của Leon Lê, Đỗ Hải Yến, Liên Bỉnh Phát và ê-kíp quen thuộc từ Song Lang, bộ phim đã mang đến một tác phẩm đậm chất nghệ thuật nhưng vẫn gần gũi, dễ chạm đến trái tim người xem.

Việc được chọn chiếu tại TIFF 2025 là một cột mốc quan trọng, nhưng hành trình thực sự của Quán Kỳ Nam sẽ được định đoạt bởi sự đón nhận của khán giả Việt – những người sẽ tìm thấy chính mình trong những con hẻm nhỏ, những giai điệu xưa và những tâm hồn đang tìm kiếm sự kết nối giữa lằn ranh của quá khứ và hiện tại.