Nhiếp ảnh gia Thịnh Lê mang “đá lạ” của Hạ Long vào TP.HCM

Sau gần hai mươi năm rong ruổi giữa các khối đá trên Vịnh Hạ Long, nhiếp ảnh gia Thịnh Lê chính thức giới thiệu triển lãm Phong cảnh Vịnh Hạ Long và ra mắt sách ảnh Đá lạ tại Đường sách TP.HCM trong hai ngày 8 - 9/11.

Triển lãm chọn bày 18 tác phẩm xuất sắc nhất, được tuyển lựa từ hàng ngàn bức ảnh đã chụp đá trong suốt 20 năm.

* Được biết, anh xuất thân là một kỹ sư phần mềm, vậy anh đã bước chân vào nhiếp ảnh như thế nào?

- Thú thật, tôi không phải người quá đam mê nhiếp ảnh, chỉ là có chút hứng thú mà thôi. Niềm yêu thích lớn hơn của tôi là hội họa, nên tôi dành nhiều thời gian tìm hiểu về nó hơn. Mãi đến năm 28 tuổi, tôi mới thực sự bắt đầu theo đuổi nhiếp ảnh bằng cách tự học. Tuy nhiên, nền tảng hội họa trước đó đã hỗ trợ tôi rất nhiều trong việc nắm vững các kiến thức căn bản của nhiếp ảnh, cũng như mở rộng ngôn ngữ biểu đạt trong các bộ ảnh của mình.

Trong Đá lạ, có lẽ người xem sẽ nhận thấy ảnh hưởng khá rõ của hội họa trong cách tôi xử lý hình khối, ánh sáng và bố cục. Là lần đầu tiên thực hiện một bộ ảnh về thiên nhiên, nên tôi mong muốn áp dụng triệt để những nguyên tắc hội họa để thể hiện trọn vẹn vẻ đẹp tự nhiên và tinh tế của các tảng đá.

* Điều gì khiến anh quyết định chọn các khối đá của Vịnh Hạ Long làm đề tài cho bộ ảnh đầu tay về thiên nhiên?

- Mùa Thu năm 2006, tôi đến Hạ Long và bị ấn tượng mạnh trước những khối đá khi đi thuyền vào vịnh. Lúc đó, tôi nghĩ mấy ngày qua mình chụp quá nhiều rồi, giờ không chụp nữa, chỉ tận hưởng thôi. Thế nhưng, kết cấu độc đáo của những tảng đá cứ mê hoặc tôi. Tôi quyết định một ngày nào đó sẽ quay lại nơi này.

Đầu năm 2008, tôi có cơ hội trở lại Hạ Long. Lần này, tôi quyết tâm phải ghi lại trọn vẹn vẻ đẹp của những khối đá ấy. Suốt nhiều ngày ở làng chài Vung Viêng, tôi lang thang trên chiếc thuyền nhỏ, len lỏi giữa các khối đá để khám phá vẻ đẹp đặc biệt của thiên nhiên. Đối với tôi, Vịnh Hạ Long như một thiên đường cho người yêu nhiếp ảnh. Những ngày ở vịnh, tôi ghi lại không biết bao nhiêu khung cảnh đẹp đẽ đến bất ngờ.

* Được biết, anh đã dành gần 20 năm để hoàn thiện bộ ảnh này. Điều gì khiến anh kiên trì theo đuổi dự án suốt chặng đường dài như vậy?

- Đúng là bộ ảnh đã được tôi thực hiện trong gần 20 năm. Mãi đến năm 2023, tôi mới hoàn tất những tác phẩm cuối cùng. Đối với nhiều người, 20 năm là quá dài, nhưng với sáng tạo nghệ thuật, tôi nghĩ điều đó là bình thường. Mỗi chuyến trở lại Hạ Long đều là một cơ hội để tôi cảm nhận sâu hơn nét đặc sắc của nơi này, đồng thời ghi lại những khoảnh khắc mà trước đó tôi chưa từng nhận ra.

Hơn nữa, Vịnh Hạ Long đã được nhiều nhà thơ, họa sĩ ca ngợi qua nhiều thế kỷ bởi vẻ đẹp của nó. So với vẻ đẹp trường tồn ấy, 20 năm sáng tác của tôi thật ra cũng chỉ là một khoảnh khắc nhỏ. Vì thế, tôi không cảm thấy lãng phí khi dành cả hai thập niên để theo đuổi vẻ đẹp này.

* Trong quá trình thực hiện bộ ảnh, anh có gặp khó khăn hoặc có kỷ niệm đặc biệt nào đáng nhớ không?

- Tôi gần như không gặp khó khăn gì cả, vì khung cảnh ở Hạ Long thực sự quá đẹp. Mỗi khi đi thuyền giữa các khối đá, tôi chỉ cần giơ máy lên là đã có ảnh đẹp. May mắn hơn, tôi còn được anh lái thuyền hỗ trợ. Dù không biết gì về nghệ thuật, chỉ đơn giản là người lái thuyền, nhưng anh ấy lại cảm nhận được tôi thích gì và tự điều chỉnh hướng thuyền để tôi có được góc chụp tốt nhất. Vậy mới thấy nghệ thuật là thứ mà bất cứ ai cũng có thể cảm nhận, tham gia và góp phần tạo nên nó, chỉ cần có sự kết nối từ trái tim.

* Điểm đặc biệt của "Đá lạ" là toàn bộ các bức ảnh đều được thể hiện bằng tông đen trắng. Vì sao anh lại lựa chọn tông màu này cho bộ ảnh, thay vì giữ nguyên những màu sắc vốn sống động của Vịnh Hạ Long?

- Tông đen trắng giúp tôi thể hiện rõ kết cấu của đá và làm nổi bật khối đá giữa nền trời rộng mở. Nếu chụp màu, các yếu tố xung quanh dễ làm phân tán sự chú ý của người xem. Bên cạnh đó, tôi cũng muốn ứng dụng kiến thức hội họa của mình trong bộ ảnh này. Vì vậy, tôi chọn tông đen trắng nhằm mô phỏng phong cách tranh thủy mặc, tập trung vào sự tối giản để truyền tải cảm xúc.

Ngoài ra, sự tối giản trong màu sắc là cách để tôi tôn lên bố cục của khối đá. Trong bộ ảnh này, bố cục là yếu tố tôi đặc biệt chú trọng, bởi mỗi hình dáng của đá đều mang một câu chuyện riêng. Tôi chỉ cố gắng lắng nghe và ghi lại điều mà đá muốn kể, để người xem có thể tự cảm nhận theo cách của riêng mình.

* Anh có thể chia sẻ về những dự án nhiếp ảnh tiếp theo mà mình đang thực hiện không?

- Hiện tại, tôi đang thực hiện một số dự án ghi lại vẻ đẹp của các công trình kiến trúc tại Việt Nam. Trong đó, tôi dành nhiều thời gian cho loạt ảnh về những ngọn tháp Chăm cổ. Bên cạnh đó, bộ ảnh về Châu Đốc mà tôi thực hiện từ nhiều năm trước cũng đang được hoàn thiện, dự kiến sẽ trở thành cuốn sách ảnh tiếp theo. Mỗi dự án đều là một cơ hội để tôi quan sát kỹ lưỡng, tìm hiểu sâu sắc hơn về kiến trúc và cảnh quan, đồng thời thử thách bản thân trong cách thể hiện cảm xúc và câu chuyện của không gian qua ống kính.

* Cảm ơn anh đã chia sẻ!