Nhà báo Nhật Bản chia sẻ ấn tượng với nền Báo chí Cách mạng Việt Nam

Nhân dịp 100 năm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, nhóm phóng viên Thông tấn xã Việt Nam tại Nhật Bản đã có cuộc trò chuyện với ông Toshifumi Kitagawa, nhà báo kỳ cựu của báo Akahata của Đảng Cộng sản Nhật Bản. 

Với bề dày có 3 nhiệm kỳ đảm nhận vai trò phóng viên thường trú tại Việt Nam, nhà báo Toshifumi Kitagawa đã chia sẻ về ấn tượng đối với nền Báo chí Cách mạng Việt Nam cũng như vai trò của báo chí Việt Nam trong thời đại mới. 

* Nhân dịp kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, ông có thể chia sẻ những ấn tượng của mình về sự phát triển của báo chí Việt Nam từ khi bắt đầu Cách mạng Tháng Tám đến nay, đặc biệt là trong việc phản ánh các sự kiện quan trọng trong lịch sử Việt Nam? 

- Tôi lần đầu tiên đặt chân lên đất Việt Nam ngày 1/9/1973 để học tiếng Việt tại Khoa Tiếng Việt, Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội. Mấy tháng sau tôi bắt đầu mua đọc nhật báo là các tờ báo Nhân Dân, Quân Đội Nhân Dân và Hà Nội Mới. Lúc đó chỉ có ba tờ báo đó mới là nhật báo chủ yếu ở Hà Nội. Tôi theo dõi tình hình Việt Nam thông qua ba tờ nhật báo đó, nhất là diễn biến của cuộc đấu tranh giải phóng miền Nam Việt Nam. Sau khi giải phóng miền Nam hai tờ báo Nhân Dân và Quân Đội Nhân Dân đều đăng một loạt bài giới thiệu các dân tộc sinh sống trên đất Việt Nam. Tôi sưu tập các bài báo đó để làm tài liệu về sau này. Báo Quân Đội Nhân Dân đăng một loạt bài "Đại thắng mùa Xuân năm 1975" của Đại tướng Văn Tiến Dũng. Tôi hàng ngày hồi hộp đón đọc các bài báo này. Sau khi học xong và về nước một trong những công việc hàng ngày của tôi trong Ban Tin tức nước ngoài của báo Akahata là đọc bản tin tiếng Anh của Thông tấn xã Việt Nam gửi ra nước ngoài để theo dõi tình hình Việt Nam. 

So với thời kỳ đó, ngày nay đội ngũ nhà báo, số lượng của phương tiện truyền thông và khối lượng của thông tin đều tăng gấp bao nhiêu lần. 

* Báo chí Cách mạng Việt Nam đã đóng một vai trò quan trọng trong việc tuyên truyền lý tưởng cách mạng và đấu tranh giành độc lập cho dân tộc. Theo ông, báo chí Việt Nam ngày nay tiếp tục giữ vững những giá trị đó như thế nào trong bối cảnh hiện đại và toàn cầu hóa? 

- Tôi biết có nhiều nhà báo tài năng trong giới báo chí Việt Nam đã hy sinh trong các cuộc kháng chiến giành độc lâp dân tộc và thống nhất đất nước. 

Thời đại mà nhà báo hy sinh khi theo đuổi sự thật là một thời đại bất hạnh đối với nhân loại. Bối cảnh thế nào đi chăng nữa, đề tài số một của báo chí vẫn là hòa bình trên thế giới. 

* Với kinh nghiệm làm báo tại Việt Nam, ông có thể chia sẻ một số bài học về sự phát triển của ngành báo chí, cũng như những thách thức mà các nhà báo Việt Nam đang phải đối mặt trong bối cảnh chuyển đổi số và toàn cầu hóa hiện nay? Ông có ý kiến gì về đạo đức báo chí trong thời đại AI? 

- Riêng về vấn đề chuyển đổi số trong ngành báo chí, tôi thấy Việt Nam có có mặt phát triển hơn Nhật Bản, nhất là báo điện tử. Tôi chủ yếu dựa vào báo điện tử để theo dõi tình hình Việt Nam. Ứng dụng làm nền tảng truyền hình số của Đài truyền hình Việt Nam cũng là một phương tiện rất tiện lợi. Vừa rồi, qua ứng dụng đó, tôi theo dõi trực tiếp cuộc mít tinh và diễu hành kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam. Trong thời đại mạng Internet, ai cũng có thể phát ra thông tin như nhà báo thì nảy sinh ra nhiều vấn đề phức tạp như thông tin giả mạo, xâm phạm bản quyền… Tuy AI là một công cụ hết sức đắc lực nhưng trước mắt chưa thể thay thế hoàn toàn cho con người. Không chỉ nhà báo Việt Nam mà cả nhà báo trên thế giới đều phải có trách nhiệm cuối cùng khi sử dụng AI. Theo ý kiến cá nhân tôi, nhà báo chuyên nghiệp cũng có trách nhiệm giữ gìn sự trong sáng của ngôn ngữ báo chí vì người không chuyên nghiệp cũng đưa tin nhưng có thể ngôn ngữ không đúng quy chuẩn, không trong sáng. 

* Với kinh nghiệm của mình, ông có thể đánh giá vai trò của các cơ quan báo chí Việt Nam trong việc thúc đẩy quan hệ quốc tế và nâng cao hình ảnh Việt Nam trên trường quốc tế trong 80 năm qua không? 

- Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, có một nữ phát thanh viên của Đài Tiếng nói Việt Nam đọc bản tin bằng tiếng Nhật trở nên rất nổi tiếng và rất được yêu mến ở Nhật Bản. Những người Nhật Bản có thiện cảm với Việt Nam hàng ngày theo dõi tình hình Việt Nam qua bản tin do nữ phát thanh viên này đọc. Đối với họ, bản tin tiếng Nhật đó là một nguồn tin đáng tin cậy có thể thể trực tiếp tiếp cận được. Trước hết vì những bản tin đó thể hiện đại nghĩa của Việt Nam là độc lập dân tộc và thống nhất đất nước. 

* Xin trân trọng cám ơn ông.