Ngẫm ngợi cuối tuần: Mò cá ven sông

02/11/2025 06:30 GMT+7 | Văn hoá

Nhớ năm 1968, lúc đi thực tập tại bản Luông ở Bắc Kạn (cũ), vào đận này, dân bản thường đánh quần đùi, đeo giỏ rủ nhau ra dòng sông Công nước cạn, men theo diềm sông mò cá.

Tuổi thơ tôi quen sông suối, nên thấy thế cũng lao theo người trong bản vì cái khoái vầy nước hơn là thèm ăn cá.

Mò cá ven sông buổi đêm rất vui. Khắp đoạn sông chỉ nghe tiếng bì bõm tay khoát nước, lùa vào hang ngách tìm cá. Những chú cá bò nhớt nhát ngập ngụa, vàng ươm màu nắng, có bộ ngạnh trên lưng và bên mép mang cứng như gai bồ kết. Vũ khí thật hùng dũng, thế mà khi gặp tay lùa tìm, nó chỉ khẽ tuồn vào hẻm đất có đá và rêu khúc khuỷu tìm sự an toàn. Nhưng con người có đôi tay linh hoạt hơn, cá bò đâu dễ thoát. Nhớ lại, thấy nó giống hệt loại người nhát gan, ngại va chạm, cứ né suốt, nín lặng đi giật lùi suốt, cho đến khi bị xiết chặt nơi cổ mới giãy dụa thì đã muộn. Trong giỏ, chúng ành ạch than vãn cho số phận đen đủi nhưng mọi sự đã an bài.

Ngẫm ngợi cuối tuần: Mò cá ven sông - Ảnh 1.

Ảnh: Internet

Mò kiểu đó, hai tay lùa hai bên, khép dần lại thì mọi loài thủy tộc đều thúc thủ. Chỉ trừ những con dũng mãnh thấy nguy dám vọt lên bất kì hướng nào để tìm đường sống. Tôi có nhiều lần để xổng những con như thế… Nó lao thẳng vào ngực đau điếng. Tất nhiên là nó thoát thân! Nếu tóm được thì chắc cũng vài kí… Hì, con cá mất thường là con cá to mà! Với loại dũng sĩ ấy, thì có trang bị vợt đi theo thì may ra tóm được nó.

***

Thời ấy sông Công nhiều cá. Cá chép to nặng hàng kí, cá chầy đất vây mang đỏ lừ như hai lá cờ ngoe nguẩy thách đố người bởi không dễ gì bắt chúng. Nó cứ hiên ngang ở độ sâu giữa dòng, cắn đuôi nhau bơi chứ chẳng bao giờ vào ven bờ.

Trong đám thủy tộc trú ngụ ven bờ còn có cả rắn. Đi mò cá rất ngại khi chạm trán với loại bò sát này. Khi lùi tới giới hạn là nó sẵn sàng há mồm đớp. Bị nó đớp trúng cũng chỉ chảy máu thôi. Nhưng cũng may đó chỉ là loại rắn nước, còn có tên rắn mồng, không có nọc độc như hổ mang, cạp nong cạp nia hay rắn xanh rắn lục. Cũng may là những loài rắn có nọc cực độc kia trên không sống dưới nước.

Thế là đã mấy chục năm tôi xa thượng nguồn dòng sông Công và chắc chẳng bao giờ quay lại nơi đây. Chắc bây giờ sông cũng hẹp lòng, nước chảy hí hóp vào những tháng Thu. Và cạn dần vào những ngày đầu Đông.

Năm ấy tôi ở 2 tháng tại bản Luông từ sau lập Thu. Thời ấy sao thiên nhiên hiền từ thế. Có bão nhưng bão không to lắm, gió không dữ lắm. Có lũ bọt nhưng không có sụt núi, thác bùn, lũ ống man rợ như ngày nay.

Tôi không rõ bây giờ những ngày thu nước dòng sông cạn, người bản Luông còn cởi trần quần đùi ì oạp bên diềm sông bắt cá như xưa. Chắc khó. Nói gì thì nói, thời ấy tuy cách nay không xa nhưng cá sông cá suối sẵn hơn bây giờ.

Năm nay lập Thu từ mùng 7 tháng 8 dương lịch, nhưng nhuận hai tháng 6 nên giờ này tháng Mười, bão lũ còn kinh hơn mùa Hè. Bây giờ không có mùa Thu nước vơi cho người đi mò cá ven sông.

XEM THÊM TIN TỨC VĂN HOÁ TẠI ĐÂY

Họa sĩ Đỗ Đức

Tags:
Cùng chuyên mục
Xem theo ngày
Đọc thêm