Little Hanoi: Những gương mặt kết nối văn hóa Séc - Việt

Một thế hệ mới của cộng đồng người Việt tại Cộng hòa Séc, những người sinh ra và lớn lên giữa hai nền văn hóa, được khắc họa qua lăng kính nhiếp ảnh trong triển lãm Little Hanoi, Next Generation (Thế hệ tiếp nối), đang diễn ra tại Hà Nội, trong khuôn khổ Biennale Photo Hanoi '25.

Triển lãm giới thiệu 60 bức chân dung của các bạn trẻ gốc Việt đang sinh sống tại Cộng hòa Séc, đan xen cùng những bức phong cảnh giàu biểu tượng về miền Bắc Việt Nam, nơi khởi nguồn của nhiều gia đình Séc gốc Việt. Đó không chỉ là hành trình trở về với cội nguồn, mà còn là lời kể bằng hình ảnh về sự hòa nhập, trưởng thành và khẳng định bản sắc của một thế hệ đang vươn lên giữa hai quê hương.

Những gương mặt của "thế hệ tiếp nối"

"Điều khiến tôi ấn tượng nhất là sự thân thiện, cởi mở và lòng hiếu khách của mọi người, họ thật sự mong muốn được xuất hiện trong những bức chân dung," nhiếp ảnh gia Štěpánka Stein chia sẻ.

Hai mươi năm trước, Štěpánka Stein từng thực hiện bộ ảnh Little Hanoi cùng nhiếp ảnh gia Salim Issa, ghi lại thế hệ người Việt đầu tiên sang sinh sống tại Cộng hòa Séc, những con người còn bỡ ngỡ, chưa nói được tiếng Séc, chưa thật sự hòa nhập với môi trường mới. Nhưng ở lần trở lại này, Stein nhận thấy một hình ảnh rất khác: "Thế hệ mới đã thực sự hòa nhập. Họ nói tiếng Séc lưu loát, hiểu văn hóa nơi đây, nhưng vẫn giữ gìn cội nguồn Việt Nam. Họ sinh ra là người Việt, nhưng trong tâm hồn đã có thêm một phần rất Séc, một cách nghĩ, một lối sống, và một chút tâm hồn Séc hòa quyện trong chính bản thể của họ."

Štěpánka Stein sinh 1976, là một nhiếp ảnh gia hàng đầu của Cộng hòa Séc, Little Hanoi, Next Generation là phần tiếp nối của dự án nhiếp ảnh do Štěpánka Stein và Salim Issa thực hiện năm 2008, một dự án tiên phong khi lần đầu tiên đưa cộng đồng người Việt Nam tại Cộng hòa Séc vào trung tâm của thực hành nghệ thuật thị giác. Trong những năm gần đây, bà hợp tác với nghệ sĩ thị giác Vendy Mlejnská. Cả hai đã cùng phát triển dự án Little Hanoi, Next Generation tập trung vào thế hệ trẻ người Việt sinh ra và lớn lên tại Cộng hòa Séc, cũng như mang tới một chiều sâu mới qua các tác phẩm phong cảnh và tĩnh vật.

"Chúng tôi muốn tạo nên sự kết nối hài hòa giữa chân dung và không gian – nơi phong cảnh giúp làm dịu và cân bằng toàn bộ trưng bày," nghệ sĩ Vendy Mlejnská nói. "Giữa vô vàn gương mặt và câu chuyện, phong cảnh mở ra khoảng thở cho người xem, để họ có thể tự dệt nên câu chuyện của riêng mình. Tôi hy vọng mỗi vị khách đến với triển lãm đều tìm thấy một phần của chính mình trong đó."

Chính sự đan xen ấy - giữa con người và thiên nhiên, giữa hiện tại và ký ức - đã khiến Little Hanoi, Next Generation vượt ra ngoài khuôn khổ của một triển lãm nhiếp ảnh đơn thuần.

Triển lãm được tổ chức bởi Trung tâm Séc và Đại sứ quán Cộng hòa Séc tại Việt Nam, với sự bảo trợ của Đại sứ quán Việt Nam tại Praha và đồng hành của Sev.en Global Investments. Sau khi ra mắt tại Hà Nội, triển lãm sẽ tiếp tục đến TP. Hồ Chí Minh vào năm 2026, rồi trở lại Praha, nơi dự kiến khai mạc vào tháng 6 cùng năm.

Đại sứ Cộng hòa Séc tại Việt Nam Hynek Kmoníček chia sẻ: "Họ là người Việt Nam? Hay là những người Séc mang gương mặt Việt Nam? Chúng tôi không muốn đưa ra câu trả lời, mà mời khán giả tự tìm câu trả lời qua những bức ảnh.

Nhiều người sẽ bất ngờ khi thấy một cộng đồng Việt Nam lớn mạnh và năng động đến vậy giữa lòng châu Âu. Họ chính là cầu nối giúp người Séc hiểu hơn về châu Á và khi người Séc nói đến ASEAN, điều đầu tiên nghĩ tới chính là Việt Nam."

Từ bộ ảnh Little Hanoi đầu tiên ra đời năm 2008 đến phiên bản "thế hệ tiếp nối" hôm nay, dự án đã đi một chặng đường dài. Mười bảy năm trôi qua, một thế hệ mới đã lớn lên, tự tin, hòa nhập, và đang viết tiếp câu chuyện của cộng đồng mình bằng chính tiếng nói và hình ảnh của họ.

Không chỉ là một triển lãm nhiếp ảnh, Little Hanoi, Next Generation là lời tri ân đối với những hành trình vượt biên giới văn hóa, nơi những sợi dây gắn kết giữa Việt Nam và Cộng hòa Séc tiếp tục được dệt nên, bằng ánh nhìn, ký ức và những khoảnh khắc chân thành.