Kết thúc giải vô địch điền kinh thế giới 2025: Điểm sáng Kenya trong nỗi lo lơ lửng

23/09/2025 07:46 GMT+7 | Chạy

Đội tuyển điền kinh Mỹ một lần nữa nhất toàn đoàn ở giải vô địch điền kinh thế giới, và không ai ngạc nhiên về điều đó. Trong khi đó, với 7 tấm HCV và vị trí thứ nhì bảng tổng sắp, Kenya là một điểm sáng ở Tokyo năm nay.

Đó rõ ràng là một bước tiến lớn so với ở Budapest 2 năm trước khi họ chỉ giành 3 HCV và xếp thứ 5 trên bảng tổng sắp huy chương. Lần này, Kenya chỉ kém Mỹ (16 HCV) và vượt trội so với phần còn lại như Canada (3 HCV), Hà Lan, Botswana, New Zealand, Tây Ban Nha, Thụy Điển, và Bồ Đào Nha (cùng 2 HCV).

Doping: Bóng đen trên hành trình thoát nghèo

Bất chấp thành tích xuất sắc ở Tokyo, những cáo buộc dai dẳng về doping vẫn đang phủ bóng đen lên thành tích của các VĐV Kenya, trong bối cảnh Cơ quan chống doping Thế giới (WADA) đe dọa áp đặt lệnh cấm đối với quốc gia Đông Phi này.

Lời cảnh báo này không hề nhỏ đối với một quốc gia mà các vận động viên chạy bộ là biểu tượng cho hy vọng thoát nghèo và cải thiện cuộc sống gia đình, một khát khao mãnh liệt đôi khi khiến một số người vượt qua ranh giới. Trong nhiều năm qua, sau hàng loạt scandal, Kenya đã liên tục cam kết và đầu tư hàng triệu USD để giải quyết vấn đề doping, nhưng nước này vẫn nằm trong danh sách theo dõi của WADA.

"Hầu hết các vận động viên của chúng tôi chạy để thoát khỏi nghèo đói và hỗ trợ gia đình, vì thế họ sẵn sàng dùng mọi cách, bao gồm cả doping", Ibrahim Hussein Kipkemtboi, người 3 lần vô địch Boston Marathon, chia sẻ với AFP. "Chiến thắng là cơ hội chỉ đến một lần trong đời".

Kể từ năm 2017, khoảng 140 vận động viên Kenya, chủ yếu là các vận động viên chạy đường dài, đã bị Ủy ban liêm chính điền kinh (AIU) đình chỉ, nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác. Trong số đó có những cái tên nổi bật như nhà vô địch marathon Olympic 2016 Jemima Sumgong, kỷ lục gia thế giới marathon Ruth Chepngetich, bị đình chỉ tạm thời vào tháng 7 sau khi dương tính với chất lợi tiểu, và Benard Kibet Koech, người về thứ 5 ở nội dung 10.000m tại Olympic Paris, bị AIU đình chỉ vào tháng 6.

"Tình hình đã vượt ngoài tầm kiểm soát và chúng ta chưa làm đủ", nhà báo thể thao Kenya Peter Njenga nói với AFP, mô tả đây là "một tình trạng khẩn cấp. Chống doping cần được thực hiện quyết liệt như cách Kenya từng chiến đấu với HIV".

Kết thúc giải vô địch điền kinh thế giới 2025: Điểm sáng Kenya trong nỗi lo lơ lửng - Ảnh 1.

Beatrice Chebet giành cú đúp HCV cho Kenya ở các nội dung 5.000m và 10.000m

Áp lực lớn từ WADA

Tuần trước, ngay trước thềm Giải vô địch thế giới, WADA đã đe dọa trừng phạt Cơ quan Chống doping quốc gia Kenya (ADAK) vì không tuân thủ các quy định, yêu cầu nước này có 3 tuần để đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế.

Nếu WADA thực hiện lời đe dọa, các vận động viên Kenya có thể bị cấm tham gia các cuộc thi quốc tế. "Có nguy cơ lớn rằng chúng ta sẽ không được tổ chức bất kỳ sự kiện nào cho đến khi đáp ứng đầy đủ các khuyến nghị", Barnaba Korir, thành viên ủy ban điều hành của Liên đoàn Điền kinh Kenya (AK), nói với AFP, gọi đây là "tin xấu". Đặc biệt, ông cho biết, cơ hội để Kenya đăng cai Giải vô địch điền kinh thế giới năm 2029 hoặc 2031 sẽ thất bại.

Chính phủ Kenya đã cam kết hành động, đầu tư khoảng 25 triệu USD trong 5 năm để giải quyết vấn đề này. ADAK, được thành lập năm 2016 dưới áp lực từ Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC), cho biết họ đã tăng số lượng xét nghiệm ngoài cuộc thi từ 400 lên 4 nghìn mỗi năm. Tuy nhiên, Kenya vẫn nằm trong danh sách theo dõi của WADA.

"Chúng tôi rất hài lòng với công việc xét nghiệm, giáo dục và nâng cao nhận thức của mình. Trong 3 năm qua, không có vận động viên Kenya nào bị trả về từ Olympic hay Giải vô địch thế giới vì thất bại trong xét nghiệm doping", Peninah Wahome, quyền giám đốc ADAK, cho biết. Cơ quan này, phối hợp với Bộ Thể thao Kenya, đang "làm việc rất tích cực" để tuân thủ các khuyến nghị của WADA, bà nói với AFP.

Tuy nhiên, dù ADAK đã đạt một số tiến bộ trong những năm gần đây, mức độ tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế của Kenya vẫn "chưa đủ tốt", theo lời Brett Clothier, người đứng đầu AIU. "Cơ quan chống doping cần đạt được đẳng cấp ưu tú như các vận động viên", ông nói với các phóng viên tại Tokyo.

Chính vì thế, dù đội tuyển điền kinh Kenya xuất sắc giành 7 HCV, 2 HCB, 2 HCĐ, không ít người vẫn nhìn chiến tích ấy dưới lăng kính của sự nghi ngờ. "Câu hỏi chúng ta cần đặt ra là: Liệu thành tích này đến từ luyện tập, doping hay thái độ của các vận động viên?", nhà báo Njenga đặt vấn đề. "Doping đã ăn sâu vào gốc rễ của điền kinh Kenya".

Bảng tổng sắp huy chương chung cuộc

1.Mỹ: 16 HCV, 5 HCB, 5 HCĐ

2.Kenya: 7 HCV, 2 HCB, 2 HCĐ

3.Canada: 3 HCV, 1 HCB, 1 HCĐ

4.Hà Lan: 2 HCV, 2 HCB, 2 HCĐ

5. Botswana: 2 HCV, 0 HCB, 1 HCĐ

New Zealand: 2 HCV, 0 HCB, 1 HCĐ

Tây Ban Nha: 2 HCV, 0 HCB, 1 HCĐ

Thụy Điển: 2 HCV, 0 HCB, 1 HCĐ

9.Bồ Đào Nha2 HCV, 0 HCB, 0 HCĐ

10.Jamaica: 1 HCV, 6 HCB, 3 HCĐ

Phương Chi

Tags:
Cùng chuyên mục
Xem theo ngày
Đọc thêm