Hội chợ mùa Thu 2025: AI - động lực bùng nổ cho thương mại điện tử Việt Nam

Sáng ngày 1/11, trong khuôn khổ Hội chợ mùa Thu lần đầu tiên năm 2025 được tổ chức tại Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số thuộc Bộ Công Thương đã chủ trì Hội nghị chuyên đề "AI Commerce - Kiến tạo thế hệ tăng trưởng mới", tập trung vào việc ứng dụng công nghệ để xây dựng và phát triển cơ sở dữ liệu thương mại số.

Xem chuyên đề Nghị quyết 57-NQ/TW TẠI ĐÂY

Theo đơn vị tổ chức, hội nghị nhằm thúc đẩy nhận thức và khả năng áp dụng các giải pháp công nghệ tiên tiến trong lĩnh vực thương mại điện tử. Sự kiện hướng đến hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam nắm bắt cách thức thiết lập, khai thác hiệu quả cơ sở dữ liệu số, coi đây là yếu tố cốt lõi để thúc đẩy chuyển đổi số và tham gia sâu rộng vào nền kinh tế số toàn cầu.

Trong bài phát biểu mở đầu, bà Lại Việt Anh, Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công Thương, đã chỉ ra rằng thương mại điện tử đang nổi lên như một trụ cột quan trọng trong bối cảnh kinh tế số bùng nổ. Tuy nhiên, để đạt được mức tăng trưởng vượt bậc, vai trò của Trí tuệ Nhân tạo (AI) và Dữ liệu lớn (Big Data) là không thể thiếu.

"AI không chỉ là một công cụ công nghệ; nó là chiến lược cốt lõi để chuyển hóa dữ liệu khổng lồ thành lợi thế cạnh tranh, là chìa khóa để đạt được sự tăng trưởng theo cấp số nhân trong kỷ nguyên số" - bà Lại Việt Anh khẳng định.

Thương mại điện tử toàn cầu đang dẫn dắt kinh tế số với doanh thu bán lẻ trực tuyến dự báo đạt 6,86 nghìn tỷ USD vào năm 2025, tăng 8,3% so với năm trước. Tại Việt Nam, thị trường thuộc nhóm tăng trưởng hàng đầu khu vực, với doanh số 9 tháng đầu năm 2025 vượt 300.000 tỷ đồng, 566.000 gian hàng phát sinh đơn hàng và mức chi tiêu bình quân 400 USD/người.

Ông Nguyễn Hữu Tuấn, Giám đốc Trung tâm Phát triển Thương mại điện tử và Công nghệ số, đánh giá rằng thương mại điện tử Việt Nam đang ở giai đoạn phát triển đỉnh cao nhờ hạ tầng hoàn thiện, thay đổi hành vi mua sắm và khung pháp lý hỗ trợ. Xu hướng "Mobile commerce" dẫn đầu, với các nền tảng như Shopee, TikTok Shop và Lazada ưu tiên di động, kết hợp mô hình "shoppertainment" – sự kết hợp giữa giải trí và mua sắm.

AI được xác định là yếu tố quyết định cho giai đoạn phát triển tiếp theo của thương mại điện tử. Công nghệ này không chỉ ảnh hưởng đến hành vi người dùng mà còn tái định hình toàn bộ chuỗi cung ứng, từ bán hàng, thanh toán đến dịch vụ hậu mãi. Các ứng dụng như livestream, video shopping, AR/VR shopping và gamification đang mang lại trải nghiệm mua sắm cá nhân hóa và hấp dẫn. Theo ông Nguyễn Hữu Tuấn, hơn 60% doanh nghiệp Việt Nam đã tích hợp AI vào chăm sóc khách hàng, tối ưu hóa tiếp thị, đề xuất sản phẩm và tự động hóa quy trình, mở ra kỷ nguyên tăng trưởng mới dựa trên dữ liệu và trí tuệ nhân tạo.

Sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử Việt Nam đang thúc đẩy nhu cầu khai thác Big Data để hỗ trợ quyết định kinh doanh. Bà Đỗ Thị Thanh Hương, Trưởng phòng Nghiên cứu thị trường Công ty Cổ phần Khoa học Dữ liệu Metric, giới thiệu nền tảng Metric.vn – giải pháp phân tích dữ liệu thương mại điện tử hàng đầu.

Nền tảng này nổi bật với khả năng thu thập, xử lý và phân tích dữ liệu thời gian thực, cung cấp báo cáo về doanh số, sản phẩm, thương hiệu chỉ trong 30 giây. Metric sở hữu kho dữ liệu 5 năm từ các sàn lớn như Shopee, Lazada, TikTok Shop và Tiki, hỗ trợ doanh nghiệp theo dõi thị phần, xu hướng tiêu dùng và tinh chỉnh chiến lược marketing, vận hành, đầu tư.

"Theo Metric, việc ứng dụng phân tích Big Data giúp tăng doanh thu trực tiếp lên tới 54%, đồng thời nâng khả năng đạt gấp đôi lợi nhuận thêm 25%. Trong bối cảnh thị trường thương mại điện tử Việt Nam 9 tháng đầu năm 2025 đạt doanh số hơn 300 nghìn tỷ đồng, dữ liệu đang trở thành "nền tảng cốt lõi" giúp doanh nghiệp xác lập vị thế và hướng tới tăng trưởng bền vững trong kỷ nguyên số" - bà Đỗ Thị Thanh Hương nêu rõ.

Công ty Cổ phần MISA giới thiệu AI Sales Agent – "nhân viên kinh doanh không nghỉ" hoạt động 24/7 nhờ tích hợp AI Agent và Digital Twin (bản sao số). Giải pháp này xử lý toàn bộ quy trình bán hàng, từ thu thập thông tin khách hàng, tư vấn, lập đơn, xuất hóa đơn đến kết nối logistics. Khi được đào tạo từ kinh nghiệm nhân viên xuất sắc, AI sẽ chuẩn hóa kiến thức và duy trì hiệu suất bán hàng lâu dài.

Ông Nguyễn Phi Nghị, Giám đốc Khối kinh doanh Công ty Cổ phần MISA, chia sẻ về chiến lược ứng dụng AI trong kinh doanh. "Khi tôi đang trình bày ở đây, bản sao số của tôi vẫn có thể tiếp nhận email, trò chuyện và tư vấn cho khách hàng, giúp doanh nghiệp vận hành đồng thời giữa con người và hệ thống AI" - ông Nghị cho biết. Mô hình này cho phép doanh nghiệp mở rộng quy mô mà không cần tăng biên chế, đồng thời nâng cao hiệu quả và giảm chi phí tuyển dụng.

Bà Trương Thị Minh Nguyệt, đại diện ACCESSTRADE Việt Nam, nhấn mạnh AI đang biến cá nhân và doanh nghiệp thành "nhà máy nội dung" hoạt động toàn cầu. AI không chỉ tạo nhân viên ảo 24/7 mà còn đẩy mạnh sáng tạo nội dung với tốc độ vượt bậc.

"AI không còn là câu chuyện công nghệ, mà đã thực sự tạo ra tiền và thay đổi cách chúng ta kinh doanh" - bà Nguyệt khẳng định. Bà cảnh báo về rủi ro lừa đảo từ nội dung giả mạo do AI tạo ra, và nhấn mạnh giải pháp là "phải làm chủ công nghệ AI, hiểu và sử dụng nó giỏi hơn những kẻ xấu". Với AI Content Factory, ACCESSTRADE và ATech Việt Nam xây dựng hệ thống sáng tạo video, hình ảnh, âm thanh bằng AI, tăng năng suất hàng trăm lần. Tương lai, công ty hướng tới "Global AI Content Factory" tại Việt Nam, giúp người Việt sáng tạo và tự bảo vệ trong môi trường số.

Ông Nguyễn Trung Thành, Giám đốc Phát triển giải pháp NextGenAI (Tập đoàn MediaSoft), trình bày về tự động hóa AI trong thương mại điện tử. AI hỗ trợ xử lý tác vụ lặp lại như tư vấn, phản hồi, quảng cáo và chăm sóc ban đầu, để con người tập trung sáng tạo và chốt đơn. "Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt và nguồn nhân lực tinh gọn, việc tự động hóa là yếu tố sống còn để nâng cao năng suất và trải nghiệm khách hàng" - ông nhấn mạnh. Next DNA AI hướng đến triển khai AI từng bước, đo lường hiệu quả và tùy chỉnh theo nhu cầu doanh nghiệp.

Mô hình F2C – nền tảng thương mại điện tử thuần Việt đầu tiên châu Á áp dụng AI toàn chuỗi từ nhà sản xuất đến người tiêu dùng, loại bỏ trung gian. Ra mắt ngày 1/12 năm trước, F2C hợp tác với Trung tâm Xúc tiến Thương mại Quốc gia, VietBank, Vietcombank và các đơn vị logistics lớn. Với B2C trực tiếp, người dùng mua hàng chính hãng rẻ hơn 30 - 40% so với sàn thông thường, chỉ trả phí 20.000 đồng/tháng.

Ông Kiều Tiến Anh, Giám đốc vận hành F2C Hi1 Thuần Việt, cho biết nền tảng loại bỏ trung gian, không thu phí nhà bán, giảm 15 - 30% chi phí vận hành và quảng cáo, tăng minh bạch và kiểm soát thương hiệu.

Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số nhận định, sự kết nối giữa hội nghị công nghệ và hội chợ sẽ tạo động lực mới cho doanh nghiệp Việt. Hội chợ không chỉ là nơi quảng bá, hợp tác mà còn là không gian giao thương số lớn, giúp doanh nghiệp tiếp cận mô hình kinh doanh, công nghệ và xu hướng mới. Từ đó nâng cao hiệu quả, tối ưu trải nghiệm khách hàng, hỗ trợ thương mại điện tử Việt Nam phát triển bền vững và vươn ra khu vực.