10/08/2025 11:10 GMT+7 | Văn hoá
Hình tượng Bác Hồ được khắc hoạ trên sân khấu cải lương của Nhà hát Sân khấu Truyền thống Quốc gia Việt Nam.
Ra mắt trong dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công (19/8/1945 - 19/8/2025) và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025), vở cải lương "Từ Việt Bắc về Hà Nội" - phần thứ ba trong chuỗi 5 vở sân khấu, được chuyển thể từ bộ tiểu thuyết lịch sử đồ sộ "Nước non vạn dặm" của Phó Giáo sư, Tiến sỹ, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ, đã khắc họa một cách dung dị hình tượng Bác Hồ trên sân khấu cải lương của Nhà hát Sân khấu Truyền thống Quốc gia Việt Nam.
Tái hiện hành trình trở về của Bác Hồ
Tiến sỹ, Nghệ sỹ Nhân dân Triệu Trung Kiên, đạo diễn vở cải lương "Từ Việt Bắc về Hà Nội" cho biết, trong hai đêm 11 và 12/8, vở diễn này sẽ ra mắt công chúng tại Nhà hát Lớn Hà Nội.
Trong các năm từ 2022 đến 2025, Nhà xuất bản Văn học cùng Công ty Cổ phần Văn hóa và Truyền thông Liên Việt đã in ấn, xuất bản bộ tiểu thuyết lịch sử 5 tập mang tên "Nước non vạn dặm" của Phó Giáo sư, Tiến sỹ, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ. Được sự cho phép của tác giả, song hành với sự ra đời của bộ tiểu thuyết, Nghệ sỹ Nhân dân Triệu Trung Kiên và soạn giả Hoàng Song Việt cùng các nghệ sỹ Nhà hát Cải lương Việt Nam (nay là Nhà hát Sân khấu Truyền thống Quốc gia Việt Nam) đã lên kế hoạch chuyển thể, dàn dựng 5 phần của bộ sử thi nghệ thuật cùng tên thành 5 vở diễn sân khấu.
Cảnh trong vở "Nợ nước non" - chuyển thể từ tập 1 bộ tiểu thuyết “Nước non vạn dặm” của Phó Giáo sư, Tiến sỹ, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ. Ảnh: Báo Vietnam+
Trong đó, phần 1 có tên "Nợ nước non" ra mắt công chúng Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước từ năm 2022 cho đến nay, với trên 100 suất diễn trên sàn gỗ và trên sóng truyền hình, phát thanh.
Vở diễn khắc họa hình tượng Nguyễn Sinh Cung sinh ra và lớn lên trong bối cảnh đất nước bị xâm lăng, nhân dân bị áp bức, bóc lột, các phong trào yêu nước, các cuộc khởi nghĩa chống thực dân Pháp rốt cuộc đều bị thất bại. Từ làng Chùa, làng Sen Nghệ An, Nguyễn Sinh Cung - Nguyễn Tất Thành theo cha mẹ vào kinh đô Huế, ở đó gần 10 năm với hai cuộc đi về xứ Nghệ, chăm lo đèn sách, khát khao tìm con đường cứu nước cứu nhà. Ngày 5/6/1911, Nguyễn Tất Thành trong tên mới Văn Ba đã rời thương cảng Sài Gòn vượt trùng khơi thực hiện ý chí và lý tưởng cao đẹp.
Phần 2 với tên gọi "Lênh đênh bốn biển" (đang trong kế hoạch dàn dựng) sẽ tái hiện hành trình 30 năm bôn ba tìm đường cách mạng của Nguyễn Tất Thành, từ khi ra đi tại bến Nhà Rồng năm 1911 đến khi bắt gặp ánh sáng chủ nghĩa Mác - Lênin và trở thành Hồ Chí Minh.
Nhằm thiết thực kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9, dịp này, các nghệ sỹ ưu tiên dàn dựng và ra mắt công chúng vở diễn "Từ Việt Bắc về Hà Nội", phần 3 trong bộ tiểu thuyết "Nước non vạn dặm". Trong vở diễn này, khán giả sẽ chứng kiến một trong những giai đoạn quyết định nhất của lịch sử dân tộc: từ ngày Bác Hồ về nước năm 1941 tại Pác Bó, cho đến khi đọc bản Tuyên ngôn Độc lập tại Quảng trường Ba Đình ngày 2/9/1945.
Các nghệ sĩ tập luyện cho vở diễn. Ảnh: VTV Times
"Từ Việt Bắc về Hà Nội" khắc họa hình tượng Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh sau 30 năm tìm đường cứu nước, Người trở về Tổ quốc, trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam, cùng các đồng chí của mình đi vào các thôn bản ở Cao Bằng, tiếp đó là Tuyên Quang, Bắc Cạn, Lạng Sơn, Thái Nguyên… tuyên truyền cách mạng, gây dựng mạng lưới, đào tạo cán bộ; xây dựng các đội du kích, các đoàn thể quần chúng; thành lập Mặt trận Việt Minh; kết hợp đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang; liên lạc, phối hợp với Đảng Cộng sản Trung Quốc và lực lượng Đồng minh. Người bị bắt, bị tù đày trong nhà lao của Quốc dân đảng Trung Quốc; Người ra tù và về nước lãnh đạo phong trào cách mạng đang dâng cao; Người cùng Đảng ta lãnh đạo cách mạng cả nước, làm nên Cách mạng tháng Tám năm 1945 "long trời lở đất". Chiều 2/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Vở diễn quy mô lớn trong năm
Vở cải lương "Từ Việt Bắc về Hà Nội" do Phó Giáo sư, Tiến sỹ, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ viết kịch bản; soạn giả Hoàng Song Việt chuyển thể cải lương; Tiến sỹ, Nghệ sỹ Nhân dân Triệu Trung Kiên đạo diễn. Vở diễn quy tụ dàn nghệ sỹ gạo cội gồm: Nghệ sỹ Nhân dân Mạnh Hùng, Nghệ sỹ Ưu tú Quang Khải, Nghệ sỹ Văn Thuận, nghệ sỹ Minh Hải, nghệ sỹ Như Quỳnh..., cùng nhiều nghệ sỹ Nhà hát Sân khấu Truyền thống Quốc gia Việt Nam tham gia biểu diễn.
Theo đạo diễn, Nghệ sỹ Nhân dân Triệu Trung Kiên, vở diễn "Từ Việt Bắc về Hà Nội" cơ bản trung thành với nội dung chính trong tập 3 của bộ tiểu thuyết "Nước non vạn dặm". Với lối tự sự biên niên sử của tiểu thuyết, Nghệ sỹ Nhân dân Triệu Trung Kiên và ê kíp dàn dựng chủ động tạo cho mạch chuyện trong vở diễn trôi theo trật tự thời gian tuyến tính rõ ràng. Bối cảnh hiện thực đời sống của vở diễn phần 3 "Từ Việt Bắc về Hà Nội" dồn nén từ năm 1941 đến 1945. Ở đó, cách mạng Việt Nam tuy bề ngoài có vẻ âm thầm nhưng bên trong đang sôi sục, chờ thời cơ bùng lên cơn bão lớn; tình hình phức tạp của nước láng giềng Trung Quốc…
Thách thức lớn nhất khi thực hiện vở diễn này là việc tái hiện giai đoạn lịch sử kéo dài 5 năm, trong một không gian rộng lớn, với hệ thống nhân vật và sự kiện đồ sộ, đan xen nhiều tầng lớp quan hệ. Tuy nhiên, tác giả kịch bản là Phó Giáo sư, Tiến sỹ, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ cùng đạo diễn, Nghệ sỹ Nhân dân Triệu Trung Kiên và ê kíp đã tạo nên một câu chuyện lịch sử sinh động trên sân khấu, cuốn hút và giàu sức thuyết phục, giúp khán giả cảm nhận được chiều sâu tư tưởng và khí thế cách mạng của thời đại.
Nghệ sỹ tập luyện tích cực chuẩn bị cho ngày công diễn. Ảnh: Vietnam+
Xem vở diễn, công chúng sẽ có thêm những bất ngờ thú vị, khi biết thêm về những hoạt động phong phú, tầm nhìn chiến lược, sắc sảo của Lãnh tụ Hồ Chí Minh, khi Người hoạt động ở Cao Bằng, Bắc Cạn, Tuyên Quang, Thái Nguyên; những chuyến qua lại biên giới Việt - Trung như con thoi của Người để móc nối liên lạc với Đảng Cộng sản Trung Quốc; việc Người bị chính quyền Tưởng Giới Thạch bắt và giam giữ hơn một năm, đày ải qua hàng chục nhà lao lớn nhỏ; hoàn cảnh ra đời của các bài thơ trong "Nhật ký trong tù"; tấm lòng quý mến của những người dân Trung Quốc với Hồ Chí Minh và các đồng chí của Người…
Ê kíp thực hiện cho biết, việc lựa chọn nghệ sỹ thể hiện hình tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh là một việc rất khó, bởi hình tượng Người xuyên suốt trong vở diễn, tham gia hầu hết các lớp diễn, dung lượng lời thoại cũng lớn và quan trọng. Đạo diễn đã phải làm việc với 4 nghệ sỹ được dự kiến giao vai, cuối cùng, ê kíp lựa chọn nghệ sỹ Văn Thuận thể hiện vai Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh.
Nghệ sỹ Văn Thuận cho biết, ban đầu khi được giao vai, anh rất lo lắng, thậm chí có lúc nảy sinh ý định xin không đảm nhận vai diễn quá lớn. Nhưng nhờ sự động viên, khích lệ của đạo diễn và đồng nghiệp, anh đã dần tự tin nhập vai, khổ công tập luyện với quyết tâm hoàn thành thật tốt vai diễn. Anh đã dành cả ngày chỉ để xem tư liệu về Bác, nghe đi nghe lại cho thấm. Đến thời điểm này, anh tạm bằng lòng vì đã vượt qua chính mình để chạm tới hình tượng ấy.
Các nghệ sĩ tập luyện cho vở diễn. Ảnh: VTV Times
Theo Phó Giáo sư, Tiến sỹ, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ, Bác Hồ là một con người vĩ đại nhưng lại rất giản dị. Ánh mắt, cử chỉ, lời nói của Người đều toát lên tầm vóc tư tưởng, phong cách và bản lĩnh. Để một người nghệ sỹ hóa thân được vào hình tượng Bác là vô cùng khó. Tuy nhiên, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ tin tưởng, vở diễn sẽ tạo được tiếng vang, bởi nó được khơi nguồn từ tình yêu, từ sự hòa nhập sâu sắc của các nghệ sỹ vào không khí cách mạng nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9.
Được đầu tư nghiêm túc về dàn dựng, phục trang, âm nhạc, với đội ngũ sáng tạo gồm những tên tuổi như Nghệ sỹ Nhân dân Trọng Đài, Nghệ sỹ Nhân dân Doãn Bằng, Nghệ sỹ Ưu tú Tiến Đại…, cùng hơn 60 diễn viên, nhạc công và kỹ thuật viên tham gia, "Từ Việt Bắc về Hà Nội" là một trong những vở diễn quy mô lớn nhất trong năm, hứa hẹn sẽ không chỉ tái hiện sinh động hành trình lịch sử đầy xúc động của Chủ tịch Hồ Chí Minh, còn khơi dậy niềm tự hào, tình yêu quê hương đất nước trong lòng khán giả.
Đăng nhập
Họ và tên
Mật khẩu
Xác nhận mật khẩu
Mã xác nhận
Đăng ký
Xin chào, !
Bạn đã đăng nhập với email:
Đăng xuất