Điện ảnh cần nhiều cơ chế đồng bộ để kích thích phát triển

Sáng 22/11 tại khách sạn Rex, TP.HCM, trong khuôn khổ Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 24, Hội thảo Phát triển công nghiệp điện ảnh trong kỷ nguyên mới đã diễn ra, thu hút nhiều người tham dự, với những ý kiến thiết thực.

Hội thảo có sự tham dự của PGS-TS Tạ Quang Đông (Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), TS Trần Thị Phương Lan (Vụ trưởng Vụ Văn hóa - Văn nghệ, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương), PGS-TS Bùi Hoài Sơn (Ủy viên thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội), NSND Nguyễn Thị Thanh Thúy (Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM), ông Đặng Trần Cường (Cục trưởng Cục Điện ảnh), đạo diễn Victor Vũ...

Tháo nút nghẽn để điện ảnh phát triển

Trong phiên đầu của hội thảo là Phát triển công nghiệp điện ảnh trong kỷ nguyên mới, các khách mời đã thảo luận các vấn đề về tiềm năng phát triển, cơ hội để nền điện ảnh Việt Nam vươn ra quốc tế.

Điện ảnh Việt Nam đang thật sự bước vào giai đoạn vươn mình và sẵn sàng để phát triển. Nhưng câu hỏi đặt ra là làm sao để điện ảnh Việt Nam phát triển bền vững vẫn là một câu hỏi lớn, cần phải giải quyết một cách thỏa đáng. 

Theo TS Trần Thị Phương Lan: "Văn hóa vẫn được xem là sức mạnh nội sinh, được đặt ngang hàng với việc phát triển kinh tế". Theo bà, nhà nước rất tôn trọng và khuyến khích sự tự do sáng tạo trong văn hóa nói chung và điện ảnh nói riêng, thực tế đã có nhiều chính sách của Đảng và Nhà nước để khuyến khích điện ảnh phát triển. Nhưng trong kỷ nguyên phát triển mới, việc phát triển văn hóa mà cụ thể là điện ảnh phải hài hòa giữa việc giữ vững tư tưởng và sáng tạo. 

Hiện nay, mặc dù Đảng và Nhà nước đã thông qua nhiều những chính sách khuyến khích việc phát triển điện ảnh nước nhà, nhưng thực tế vẫn còn nhiều điểm nghẽn trong việc thực hiện, cần phải có những hành động cụ thể để giải quyết các nút nghẽn, tạo điều kiện để điện ảnh phát triển. Trả lời cho câu hỏi cần có thêm những chính sách cụ thể nào để khuyến khích điện ảnh phát triển? 

PGS-TS Bùi Hoài Sơn chia sẻ: "Cần có thêm những chính sách ưu đãi cho điện ảnh để giảm bớt những điểm tắc nghẽn". Cũng theo ông, đầu tư cho điện ảnh là đầu tư lâu dài và nhiều rủi ro, nên trước hết thuế cần được ưu tiên. Bên cạnh đó, cần có thêm nhiều chính sách để thu hút các nhà đầu tư tư nhân tham gia vào nền công nghiệp điện ảnh. "Điện ảnh cần nhiều cơ chế đồng bộ để kích thích phát triển", ông Sơn nói. 

Để công nghiệp điện ảnh phát triển một cách bền vững, người sáng tạo giữ một vai trò rất quan trọng. Đạo diễn Victor Vũ (phim Thám tử Kiên) chia sẻ: "Đối với tôi, một người làm phim luôn phải cập nhật để bắt kịp với tốc độ cập nhật của khán giả". Mỗi bộ phim luôn phải có sự đầu tư về kinh phí, thời gian và cả công sức mới có thể bắt kịp với yêu cầu khắt khe của khán giả Việt Nam.

Hội nhập bằng bản sắc dân tộc 

Tại buổi hội thảo, Thứ trưởng Tạ Quang Đông, Trưởng ban chỉ đạo LHP Việt Nam lần thứ 24 nhận định: "Muốn phim Việt Nam hấp dẫn nước ngoài thì phải làm cho những tác phẩm ấy thấm đẫm chất liệu văn hóa Việt Nam". Phát biểu này đã đặt ra một vấn đề to lớn cho điện ảnh Việt Nam: Làm sao để vừa có thể hội nhập văn hóa, vừa tạo được thương hiệu riêng cho điện ảnh Việt Nam? Từ đó, ông Đông khẳng định: "Vai trò của nhà nước là vô cùng quan trọng trong sự phát triển của điện ảnh Việt Nam, vì vậy giữa nhà nước và tư nhân cần sự phối hợp nhịp nhàng, hiệu quả nhiều hơn nữa".

Hội nhập là câu chuyện tất yếu trong phát triển văn hóa, mà điện ảnh giữ vai trò quan trọng trong việc giới thiệu những nét văn hóa đặc sắc của Việt Nam đến với bạn bè quốc tế. Điện ảnh Việt Nam đang trong thời kỳ phát triển nhưng, theo TS Trần Thị Phương Lan thì "chúng ta mới chỉ vừa đạt được thành tựu trên sân nhà". Bà cho rằng, bên cạnh việc phải giữ gìn, quảng bá văn hóa Việt Nam ra quốc tế, thì còn cần phải ý thức được rằng bản thân các tác phẩm của Việt Nam cũng sẽ đóng góp vào văn minh nhân loại. 

PGS-TS Bùi Hoài Sơn cho rằng có 3 sắc độ chính của thị trường phim điện ảnh tại Việt Nam. Thứ nhất 1 là nhập phim nước ngoài về để chiếu, cái này khá đơn giản và thường lệ thuộc. Thứ 2 là sử dụng kịch bản nước ngoài để làm phái sinh các tác phẩm theo kiểu của Việt Nam. Còn thứ 3, cấp độ cao nhất, đó là làm được cái riêng mà chúng ta luôn ao ước và theo đuổi.

Theo ông Sơn, phải làm như thế nào để khán giả quốc tế cũng có thể cảm được và đón nhận những sản phẩm đặc thù của điện ảnh Việt Nam một cách nồng nhiệt. Muốn được như thế thì phải hội nhập và học hỏi kinh nghiệm, cách thức từ nước ngoài để vận dụng vào điện ảnh Việt Nam. Nhưng phải chú ý một vấn đề vô cùng quan trọng, đó là "vận dụng ngôn ngữ, kỹ thuật điện ảnh quốc tế nhưng kể được câu chuyện Việt Nam". 

Khi nói về vấn đề hội nhập, đạo diễn Victor Vũ cũng nhận định rằng: "Càng muốn đi xa càng phải bám vào cái riêng, đó là chất liệu văn hóa của dân tộc mình". Anh cũng hé lộ về những dự án sắp tới sẽ vận dụng các chất liệu văn hóa, dân tộc Việt Nam để "kể một câu chuyện Việt Nam nhưng mang lại giá trị toàn cầu". 

Có thể nói, công nghiệp điện ảnh Việt Nam đang bước vào thời kỳ phát triển nhanh chóng, nhưng cùng với những thuận lợi đang có cũng tồn tại không ít những hạn chế về mặt chính sách, cũng như các thách thức về hội nhập văn hóa. Hội thảo đã nêu lên được những quan điểm, những ý kiến xoay quanh các vấn đề nói trên. Nhìn chung đây vừa là cơ hội cũng vừa là thách thức cho sự phát triển văn hóa Việt Nam nói chung và nền công nghiệp điện ảnh nói riêng.

>>> XEM THÊM TIN TỨC VĂN HÓA