Đề xuất 5 nhóm giải pháp để TP. Hồ Chí Minh tăng trưởng 2 con số trong nhiệm kỳ tới

Trong bối cảnh toàn cầu đầy biến động và khó đoán, nền kinh tế TP. Hồ Chí Minh với độ mở cao nên chịu tác động mạnh. Để đạt mục tiêu tăng trưởng 2 con số, cần có các nhóm giải pháp trọng tâm. 

Nội dung được Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP. Hồ Chí Minh Trương Minh Huy Vũ trình bày tại Đại hội Đại biểu Đảng bộ TP. Hồ Chí Minh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 trong phiên họp sáng 15/10.

Theo Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP. Hồ Chí Minh, đây là nhiệm vụ chính trị rất quan trọng đã được xác định và làm rõ trong Văn kiện Đại hội, với chỉ tiêu tăng trưởng 10-11%. Lịch sử tăng trưởng của các quốc gia và các thành phố trên thế giới, có nhiều bài học thành công nhưng cũng không ít thất bại. Đa phần những trường hợp thất bại là do thiếu nỗ lực lớn.

Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP. Hồ Chí Minh cũng cho rằng, không thể tăng trưởng bằng mọi giá, mà phải gắn với ổn định kinh tế vĩ mô. Chúng ta đã có kinh nghiệm trong thập kỷ trước khi tăng trưởng quá nóng, quá cao, dẫn đến lạm phát cao; vì vậy tăng trưởng phải đi cùng môi trường bình đẳng xã hội, thu hẹp khoảng cách giàu nghèo mới có thể bền vững.

Xét về chi tiết, trong ngắn hạn, muốn đạt được mức tăng trưởng nhanh như hiện nay (8,5-10%), phải tăng quy mô vốn đầu tư toàn xã hội; trong trung hạn thành phố đang tính toán cần khoảng 3 triệu tỷ đồng, gồm nhiều nguồn như đầu tư công, tư nhân, tiêu dùng... Còn trung và dài hạn, phải kích thích tổng cung, tạo ra môi trường kinh doanh thông thoáng, khuyến khích mọi người khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học - công nghệ. Đây chính là tinh thần của các Nghị quyết Trung ương đã đưa ra, rất đúng hướng.

Theo Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP. Hồ Chí Minh, TP. Hồ Chí Minh mở rộng có cơ sở để đạt được tăng trưởng cao trong những năm tới. Thành phố hiện có nhiều điểm tích cực như hợp nhất ba địa phương tạo thành cực tăng trưởng quốc gia; có dân số đông và đào tạo học vấn cao, tập trung nguồn lực các ngành kinh tế lớn; địa giới tự nhiên có cảng biển, công nghiệp, dịch vụ phát triển.

Tuy nhiên, trong lịch sử phát triển của ba địa phương và qua các báo cáo gần đây cũng cho thấy những điểm hạn chế, nhất là kết nối về giao thông và hạ tầng. Trong giai đoạn phát triển vừa qua, phân vai các ngành sản xuất cũng chưa được chuẩn bị kỹ. Bối cảnh thế giới hiện nay phức tạp, nền kinh tế độ mở rất lớn như TP. Hồ Chí dễ bị tác động bởi biến động bên ngoài.

Do đó, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP. Hồ Chí Minh đề xuất 5 nhóm giải pháp trọng tâm. Đầu tiên là về thể chế, trong đó năng lực thể chế của TP. Hồ Chí Minh phải là trọng tâm của nhiệm kỳ này. Kinh nghiệm lịch sử từ Nghị quyết 54 đến Nghị quyết 98, rồi Nghị quyết 188 về metro, TP. Hồ Chí Minh cần hình dung rõ mình muốn gì, thiết kế lập luận, số liệu, minh chứng cụ thể và thuyết phục, chủ động đeo bám đề xuất.

Giải pháp chuyển đổi mô hình kinh tế, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP. Hồ Chí Minh  cho biết, nội dung được thảo luận rất nhiều khi lấy ý kiến góp ý cho Văn kiện Đại hội. Nền tảng phát triển của thành phố tập trung ở công nghiệp - thương mại - dịch vụ, gắn với các xu hướng mới là kinh tế xanh, kinh tế số. Thành phố cần tập trung triển khai các đề án lớn như dịch chuyển công nghiệp, phát triển khu công nghiệp, khu công nghệ cao theo hướng hiện đại. Nông nghiệp tuy chiếm tỉ trọng không cao nhưng rất quan trọng, đặc biệt sau khi hợp nhất nông nghiệp là bệ đỡ quan trọng cả về môi trường, an sinh và kinh tế.

Về hạ tầng chiến lược, điểm sáng của ba địa phương và cả vùng là hoàn thiện nhiều công trình hạ tầng lớn, đặc biệt là khởi công Vành đai 3, Vành đai 4 và các tuyến cao tốc. Trong định hướng "ba vùng, một đặc khu, ba hành lang, năm trụ cột", thành phố cần tập trung phát triển hạ tầng kết nối, nhất là các tuyến đường sắt chở người và hàng hóa. Bên cạnh đó, hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng số là cực kỳ quan trọng, bởi chuyển đổi số và hạ tầng số có thể đóng góp rất lớn vào kinh tế thành phố trong giai đoạn tới, đặc biệt với hạ tầng phục vụ trung tâm tài chính quốc tế.

Đối với huy động nguồn lực, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP. Hồ Chí Minh cho biết, do tăng trưởng cao, tổng mức huy động vốn đầu tư xã hội cũng phải rất lớn, chỉ tiêu đặt ra khoảng 30 - 40%; đa dạng hóa nguồn lực cho các lĩnh vực khác nhau từ giao thông, y tế, giáo dục, môi trường, xã hội. "Thành bại của các công trình, dự án chúng ta trong 5 năm tới nằm ở câu chuyện chúng ta huy động được nguồn lực của xã hội hay không và nằm ở phương thức đầu tư", ông Vũ chia sẻ.

Về nguồn nhân lực, sau hợp nhất, TP. Hồ Chí Minh có rất nhiều trường đại học, là nguồn lực vô cùng quan trọng. Đây không chỉ là nơi cung cấp nhân lực mà còn là mạng lưới dịch vụ kinh tế quan trọng, những trung tâm đổi mới sáng tạo, trung tâm nguồn nhân lực và là trung tâm tạo ra doanh nghiệp trong thời gian tới.