Dấu ấn 100 năm đào tạo Mỹ thuật Việt Nam qua Triển lãm “Hình họa và tượng tròn nghiên cứu"

Nhân dịp kỷ niệm 100 năm thành lập Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam (tiền thân là Trường Mỹ thuật Đông Dương 1925–2025), triển lãm Hình họa và tượng tròn nghiên cứu đã chính thức khai mạc ngày 9/9 tại Hà Nội, giới thiệu đến công chúng những tác phẩm tiêu biểu của nhiều thế hệ sinh viên nhà trường trong một thế kỷ đào tạo.

Triển lãm giới thiệu 136 tác phẩm hình họa nghiên cứu và 6 tượng tròn được tuyển chọn từ các khóa trung cấp, cao đẳng, sơ trung những năm 1950–1960 cho đến các khóa đại học gần đây. 

Các tác phẩm trải rộng nhiều chất liệu: chì, sanguine, than, mực nho, màu nước, bột màu trên giấy, sơn dầu trên toan… phản ánh yêu cầu kỹ thuật và thẩm mỹ đặc thù của từng chuyên ngành, như: hội họa, đồ họa, thiết kế đồ họa, sư phạm mỹ thuật. Với chuyên ngành điêu khắc, các bài trưng bày tập trung vào nghiên cứu chân dung, bán thân và toàn thân.

Trong bối cảnh công nghệ hiện đại với sự tham gia của nhiếp ảnh, quay phim kỹ thuật số, in 3D hay trí tuệ nhân tạo (AI), triển lãm một lần nữa khẳng định vị trí không thể thay thế của môn học hình họa và tượng tròn nghiên cứu đối với công tác đào tạo mỹ thuật.

Tiến sĩ Hồ Trọng Minh, Phó Trưởng khoa, quản lý điều hành khoa Đồ họa, Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam cho biết, trong khi có rất nhiều triển lãm tranh, triển lãm về hình họa lại xuất hiện rất hiếm. Vẽ hình họa không chỉ đòi hỏi đúng về tạo hình mà còn phải đạt được cái đẹp; nếu cái đúng có thể đạt được tương đối dễ dàng, việc kết hợp cái đúng với cái đẹp lại là thử thách lớn với mỗi họa sĩ. Chính vì thế, hầu hết họa sĩ đều phải vật lộn với bản thân khi thực hiện một bài hình họa.

“Thẩm mỹ hình họa” là giá trị được xây dựng từ ngôi trường này, cần được rèn luyện bền bỉ và đồng hành cùng họa sĩ suốt cuộc đời, vừa như một phương pháp tu dưỡng, vừa như một đích đến trong sáng tác. “Với những ai từng học tập tại Yết Kiêu, niềm vui xen lẫn tự hào khi nhìn thấy chữ A hoặc A+ dưới chân bài hình họa của mình là cảm xúc khó quên, đồng thời cũng tạo áp lực phải tiếp tục duy trì và vượt qua chính mình trong những bài sau”, Tiến sĩ Hồ Trọng Minh chia sẻ.

Theo Tiến sĩ Hồ Trọng Minh, Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam đã kế thừa từ Trường Mỹ thuật Đông Dương những giá trị đặc sắc, khó so sánh về hình họa và thẩm mỹ hình họa. Dù trên thế giới nhiều trường mỹ thuật có giảng dạy môn này, song việc tổ chức triển lãm hình họa lại rất hiếm. Nguyên nhân có thể do các trường chưa nhận thức đầy đủ vai trò của hình họa trong nghệ thuật hiện đại, hoặc chưa có điều kiện lưu giữ, tuyển chọn những bài có chất lượng cao.

Sinh viên Trần Minh Hoàng, Đại học Mỹ thuật Việt Nam cho rằng, hình họa giữ vai trò nền tảng trong đào tạo mỹ thuật. Minh Hoàng ví môn học này như “cơm trắng” – nguyên liệu thiết yếu cho mọi sáng tác, bởi nếu không nắm vững kiến thức về hình, cấu trúc và giải phẫu cơ thể, người học khó có thể sáng tác thành công. Hình họa là bước khởi đầu, gắn liền với quá trình nghiên cứu mẫu sống, giúp họa sĩ rèn luyện kỹ năng quan sát, tạo nền tảng bền vững cho con đường sáng tác lâu dài.

Không chỉ là phương pháp nghiên cứu khoa học về cơ thể con người, hình họa và tượng tròn nghiên cứu còn được coi là nền tảng thiết yếu để phát triển kỹ năng, tư duy thẩm mỹ trong nghệ thuật tạo hình. Đến nay, dù chương trình đào tạo có sự điều chỉnh về thời lượng, môn học này vẫn luôn giữ vai trò quan trọng, đồng thời là thử thách không nhỏ đối với sinh viên, học viên cũng như những thí sinh tham dự kỳ thi tuyển sinh hằng năm.

Triển lãm Hình họa và tượng tròn nghiên cứu là hoạt động ý nghĩa nằm trong chuỗi sự kiện kỷ niệm một thế kỷ hình thành và phát triển của Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam, góp phần giúp công chúng, đặc biệt là sinh viên, học viên, hiểu rõ hơn về truyền thống đào tạo, cũng như tiến trình lịch sử một trăm năm đáng tự hào của một trong những cơ sở mỹ thuật hàng đầu cả nước.

Triển lãm mở cửa đến ngày 18/9 tại Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam, 42 Yết Kiêu, Hà Nội.