Trong 7 năm qua, bóng đá Việt Nam đã chinh phục hết đỉnh cao này tới đỉnh cao khác ở các cấp độ khu vực lẫn châu lục. Góp công vào những thành công đó của bóng đá Việt Nam phải kể tới những HLV Hàn Quốc như Park Hang Seo, Gong Oh Kyun và gần đây nhất chính là Kim Sang Sik.

7 năm qua, người hâm mộ đã được chứng kiến những thành công của các cấc bậc đội tuyển Việt Nam, từ những danh hiệu, chức vô địch cho tới những chiến thắng, những trận đấu quả cảm… Có thể khẳng định rằng, đó chính là quãng thời gian huy hoàng nhất trong lịch sử của bóng đá Việt Nam. Sự kết hợp giữa tài năng, quyết tâm của các cầu thủ Việt Nam và bản lĩnh, tài cầm quân của các HLV người Hàn Quốc là công thức giúp bóng đá Việt Nam vươn tầm trong khoảng thời gian nói trên.

HLV Park Hang Seo: Người mở đường và nâng tầm bóng đá Việt Nam

Ông Park Hang Seo được bổ nhiệm làm HLV trưởng đội tuyển bóng đá quốc gia Việt Nam và đội tuyển U23 vào ngày 29/9/2017. Sự xuất hiện của ông ban đầu vấp phải sự hoài nghi từ phần lớn bởi ông là một cái tên khá xa lạ, đến từ Changwon FC, một câu lạc bộ thuộc giải hạng ba Hàn Quốc. Ngoài ra, ông Park còn được biết tới với vai trò trợ lý cho HLV Guus Hiddink, người đã giúp Hàn Quốc đạt được thành tích lịch sử lọt vào bán kết FIFA World Cup 2002.

Ông Park được giao trọng trách sau thất bại của bóng đá Việt Nam ở SEA Games 2017. Dù không có bản hồ sơ hoành tráng, tuy nhiên nhà cầm quân sinh năm 1957 đã làm nên những điều thần kỳ với bóng đá Việt Nam, tiếp thêm niềm tin cho cầu thủ và tạo nên cơn sốt trong lòng người hâm mộ.

Chỉ vài tháng sau khi nhậm chức, HLV Park đã dẫn dắt đội tuyển U23 Việt Nam giành vị trí á quân chưa tại giải vô địch U23 châu Á 2018 ở Trung Quốc, chỉ chịu thua Uzbekistan 1-2 trong hiệp phụ. Đây là lần đầu tiên một đội tuyển Việt Nam lọt vào một trận chung kết chính thức của AFC. Trên đường vào chung kết, U23 Việt Nam đã thắng một loạt đối thủ mạnh như U23 Australia, U23 Iraq và U23 Qatar.

Người hâm mộ bóng đá Việt Nam đã bị chinh phục trước tinh thần chiến đấu quả cảm của U23 Việt Nam dưới mưa tuyết ở trận chung kết và câu nói truyền cảm hứng của HLV Park Hang Seo: "Chúng ta đã cố gắng hết sức, tại sao phải cúi đầu?".

Thành tích nói trên của HLV Park trong một giải đấu lớn tầm châu lục đã tạo nên cơn sốt bóng đá Việt Nam tại thời điểm đó khi những gì mà ông làm được đã vượt xa kỳ vọng ban đầu. Vị trí á quân ở Thường Châu năm 2018 là tiền đề cho những thành công của ông với bóng đá Việt Nam.

Đội U23 Việt Nam (Olympic Việt Nam) của HLV Park Hang Seo  tiếp tục gây ấn tượng khi lọt vào bán kết và giành vị trí thứ tư tại Đại hội Thể thao châu Á 2018 (ASIAD), một thành tích chưa từng đạt được trong 56 năm qua. Đáng chú ý, đội đã giữ sạch lưới ở vòng bảng, bao gồm cả chiến thắng trước U23 Nhật Bản, ứng cử viên nặng ký cho chức vô địch.

Cuối năm 2018, HLV Park Hang Seo tiếp tục làm nên cột mốc lịch sử tiếp theo khi cùng tuyển Việt Nam giành chức vô địch AFF Cup (hiện nay có tên là ASEAN Cup). Nhà cầm quân người Hàn Quốc cùng các học trò đánh bại ĐT Malaysia với tổng tỷ số 3-2 sau hai lượt trận chung kết. Chiến thắng này đã chấm dứt 10 năm chờ đợi chức vô địch khu vực của Việt Nam.

Chức vô địch AFF Cup đã củng cố vị thế của ĐT Việt Nam là một thế lực thống trị trong bóng đá Đông Nam Á. Với cá nhân HLV Park, chức vô địch này là lời khẳng định tài năng cầm quân của ông. Nhà cầm quân người Hàn Quốc không chỉ là người "mát tay" với các cầu thủ trẻ mà còn biết cách giành được thành công ở cấp độ tuyển quốc gia.

Hành trình thành công của HLV Park Hang Seo với bóng đá Việt Nam vẫn còn tiếp diễn. HLV Park đã giúp bóng đá Việt Nam Nam giành huy chương vàng tại Đại hội Thể thao Đông Nam Á (SEA Games) 2019, mang về HCV bóng đá đầu tiên cho Việt Nam sau 60 năm. Ông đã bảo vệ thành công danh hiệu này tại SEA Games 2021 (tổ chức năm 2022).

Dưới sự dẫn dắt của HLV Park, ĐT Việt Nam đã đạt được một cột mốc lịch sử khác khi lần đầu tiên lọt vào vòng loại thứ ba và cuối cùng của vòng loại World Cup 2022 khu vực châu Á. Ở vòng hai, đội đã giành vị trí nhì bảng đấu 17 điểm sau 8 trận. Ở vòng loại thứ 3, ĐT Việt Nam giành được 4 điểm, bao gồm chiến thắng lịch sử 3-1 trước ĐT Trung Quốc và trận hòa 1-1 với ĐT Nhật Bản.

Nhiệm kỳ của HLV Park được đánh dấu bằng một loạt các "lần đầu tiên" cho bóng đá Việt Nam (chung kết U23 châu Á đầu tiên, huy chương vàng SEA Games đầu tiên của Việt Nam, lần đầu tiên lọt vào vòng loại cuối cùng World Cup). Những thành tích này không chỉ là những chiến thắng đơn thuần; chúng đã phá vỡ những rào cản tâm lý và tạo niềm tin rằng bóng đá Việt Nam có thể vươn tầm châu lục.

Dưới sự dẫn dắt của HLV Park, Việt Nam đã lọt vào top 100 bảng xếp hạng FIFA, đạt vị trí cao nhất là 93 vào năm 2020, 14 châu Á và số 1 Đông Nam Á. Đây cũng là một bằng chứng cho thấy bóng đá Việt Nam đã vươn lên mạnh mẽ dưới bàn tay của HLV Park Hang Seo.

HLV Park được ca ngợi vì biến các đội tuyển Việt Nam trở thành đội bóng chơi gắn kết, quyết tâm, không hề e ngại bất cứ đối thủ nào dù họ mạnh tới đâu.

Ông Park cũng nổi tiếng với khả năng hiểu rõ điểm mạnh và điểm yếu của từng cầu thủ, phát huy tiềm năng của họ và thu hẹp khoảng cách giữa các cầu thủ đá chính và dự bị. Cộng với chiến thuật phòng ngự phản công, chiến thuật cho tới giờ vẫn phù hợp với bóng đá Việt Nam, HLV Park đã cùng các học trò tiến sâu ở nhiều giải đấu khu vực và châu lục.

HLV Park đã trở thành một người hùng bóng đá ở Việt Nam. Ông đã nhận được Huân chương Hữu nghị của Việt Nam và Huân chương Lao động. Vào tháng 12/2022, ông cũng nhận được Huân chương Công trạng Ngoại giao hạng hai của Hàn Quốc vì những đóng góp của ông vào mối quan hệ giữa Hàn Quốc và Việt Nam. 

Thành công của ông đã tác động tích cực đến thương mại, tài chính, đầu tư, du lịch và quan hệ ngoại giao giữa Hàn Quốc và Việt Nam. Ông đã tích cực tìm cách kết nối mối quan hệ giữa hai quốc gia.

Thành công của HLV Park đã vượt ra ngoài lĩnh vực thể thao, biến ông thành một biểu tượng mạnh mẽ cho mối quan hệ đang phát triển giữa Hàn Quốc và Việt Nam.

Hợp đồng của HLV Park hết hạn vào ngày 31/1/2023. Sau gần 6 năm làm việc ở Việt Nam, HLV Park Hagn Seo đã giành được một loạt các danh hiệu. Quan trọng hơn, ông đã để lại di sản là những cầu thủ tài năng vẫn đang tiếp tục đóng góp cho bóng đá Việt Nam.

HLV Gong Oh Kyun: Người mang tới sự mới mẻ

Ông Gong Oh Kyun được bổ nhiệm làm HLV trưởng đội tuyển bóng đá U23 quốc gia Việt Nam vào tháng 5/2022 , tiếp quản nhiệm vụ U23 mà trước đây HLV Park Hang Seo đã kiêm nhiệm với đội tuyển quốc gia.

Dưới sự dẫn dắt của HLV Gong, U23 Việt Nam đã lọt vào tứ kết giải vô địch U23 châu Á 2022 được tổ chức tại Uzbekistan. Đây là một màn trình diễn đáng khen ngợi, khi U23 Việt Nam là đội duy nhất của Đông Nam Á lọt vào giai đoạn này.

U23 Việt Nam của HLV Gong gây ấn tượng bằng trận hòa 1-1 của U23 Hàn Quốc và trận hòa 2-2 trước U23 Thái Lan tạ vòng bảng.

HLV Gong Oh Kyun đã giới thiệu một triết lý chiến thuật khác biệt, trái ngược với hệ thống 3-4-3 thực dụng và thường thiên về phòng ngự của HLV Park Hang Seo. Ông Gong ưa thích một lối chơi tấn công, cởi mở hơn, thường xuyên sử dụng sơ đồ bốn hậu vệ. Ông nhấn mạnh chiến thuật pressing tầm cao, tin rằng cách tiếp cận này sẽ tạo ra cơ hội ghi bàn ngay lập tức sau khi giành lại bóng.

Ngoài chiến thuật, HLV Gong tập trung mạnh vào việc phát triển các cầu thủ trẻ, coi trọng tính cách và kỹ năng của họ bất kể tuổi tác, đồng thời thúc đẩy một môi trường giao tiếp cởi mở và tin tưởng với các cầu thủ của mình. HLV Gong tin rằng các cầu thủ của mình nhanh chóng nắm bắt được hướng dẫn của ông.

Sự thay đổi có chủ đích của HLV Gong từ lối chơi thực dụng đã được thiết lập của HLV Park sang một phong cách tấn công, pressing hơn  bao gồm cả việc thay đổi đội hình phòng ngự (bốn hậu vệ), cho thấy một bước tiến bộ trong việc phát triển bản sắc chiến thuật của bóng đá Việt Nam. 

Đây không chỉ là một sự thay đổi về đội hình mà còn là một sự tái hình dung cơ bản về cách đội U23 nên chơi. Sự nhấn mạnh của HLV Gong vào việc tin tưởng và trao quyền cho các cầu thủ trẻ, bất kể tuổi tác, cho thấy một cách tiếp cận nhìn xa trông rộng đối với việc phát triển tài năng. Sự tập trung vào việc xây dựng sự tự tin và khả năng thích ứng ở các cầu thủ trẻ là rất quan trọng cho thành công lâu dài của đội tuyển quốc gia và để Việt Nam cạnh tranh ở các cấp độ quốc tế cao hơn, nơi tính linh hoạt về chiến thuật là yếu tố then chốt.

Nhiệm kỳ của HLV Gong với đội U23 Việt Nam tương đối ngắn ngủi, khi ông rời vị trí vào tháng 12/2022. Khi chia tay, HLV Gong vẫnh đánh giá cao tiềm năng của bóng đá Việt Nam: "Tôi rất muốn gắn bó với bóng đá Việt Nam. Bóng đá tại đây đã truyền nhiều cảm hứng cho tôi. Với lứa cầu thủ trẻ đang phát triển, bóng đá Việt Nam có tiềm năng rất lớn".

HLV Kim Sang Sik: Người tiếp nối thành công

Ông Kim Sang Sik được bổ nhiệm làm HLV trưởng cả đội tuyển quốc gia Việt Nam và đội tuyển U23 vào ngày 3/5/2024. Việc bổ nhiệm HLV Kim diễn ra vào một thời điểm quan trọng, khi ông phải đối mặt với thách thức lớn là kế nhiệm HLV Philippe Troussier, người đã gặp khó khăn trong việc duy trì thành công sau thời HLV Park Hang Seo.

Trước đó, HLV Kim đã có sự nghiệp huấn luyện cấp câu lạc bộ thành công ở Hàn Quốc, đáng chú ý là giành chức vô địch K League 1 ngay trong mùa giải đầu tiên làm HLV trưởng (2021) và Cúp FA Hàn Quốc (2022) với Jeonbuk Hyundai Motors.

Trận đấu ra mắt của HLV Kim ở ĐT Việt Nam là chiến thắng quan trọng 3-2 trước ĐT Philippines trong khuôn khổ vòng loại World Cup 2026 vào ngày 6/6/2024.

Trong khoảng thời gian từ tháng 12/2024 đến tháng 1/2025, HLV Kim đã dẫn dắt ĐT Việt Nam giành chức vô địch ASEAN Cup (trước đây gọi là AFF Cup). Đây là chức vô địch thứ 3 của ĐT Việt Nam tại giải đấu này.

ĐT Việt Nam của HLV Kim Sang Sik đã lập kỷ lục mới khi giành 7 chiến thắng trong một chiến dịch ASEAN Cup. Đáng chú ý, ĐT Việt Nam đã đánh bại ĐT Thái Lan trong cả hai lượt trận chung kết.

Chỉ 6 tháng sau chiến thắng tại ASEAN Cup, HLV Kim cũng đã dẫn dắt đội tuyển U23 quốc gia Việt Nam giành chức vô địch giải vô địch U23 Đông Nam Á 2025, đánh bại chủ nhà U23 Indonesia 1-0 trong trận chung kết. Chiến thắng này giúp U23 Việt Nam giành chức vô địch thứ ba liên tiếp trong giải đấu này.

Thành công nhanh chóng của HLV Kim trong việc giành cả chức vô địch ASEAN Cup của đội tuyển quốc gia và giải vô địch U23 trong một thời gian ngắn (7 tháng) là bằng chứng cho thấy tác động tích cực tức thì của ông với bóng đá Việt Nam.

Thành tích kép này không chỉ khôi phục sự tự tin  mà còn thể hiện khả năng quản lý và khai thác hiệu quả các cầu thủ ở các nhóm tuổi khác nhau cùng lúc của HLV Kim.

HLV Kim được ghi nhận là đã khôi phục thành công tinh thần và niềm tin của ĐT Việt Nam sau một thời gian dài thi đấu kém hiệu quả dưới thời HLV Troussier. Ông Kim đã tích cực xây dựng mối liên kết sâu sắc với các cầu thủ thông qua giao tiếp cởi mở và những cử chỉ chu đáo, bao gồm cả những món quà vật chất như nhân sâm và mỹ phẩm. 

Cách tiếp cận này, gợi nhớ đến phương pháp của HLV Park Hang Seo, nhằm mục đích tạo ra một cảm giác gần gũi và gia đình trong đội hình. Trong khi HLV Park được các cầu thủ xem như "người cha" (papa) thì HLV Kim xây dựng hình ảnh như "người anh".

HLV Kim đã tập trung vào chiến lược xây dựng đội bóng thành một tập thể gắn kết, giúp Việt Nam bất bại tại ASEAN Cup và để thủng lưới ít bàn nhất.

HLV Kim đã thể hiện khả năng ra quyết định táo bạo, chẳng hạn như xoay tua cầu thủ một cách hiệu quả để quản lý lịch trình giải đấu khắc nghiệt và thậm chí để những cầu thủ chủ chốt như thủ môn Nguyễn Filip hoặc các tiền đạo Tuấn Hải và Quang Hải ngồi dự bị để tạo cơ hội cho những người khác, điều này thường mang lại kết quả tích cực.

Khác với HLV Troussier, người thường ít can thiệp trong trận, HLV Kim Sang Sik luôn đứng ngoài đường biên, liên tục nhắc nhở học trò và sẵn sàng tranh cãi với trọng tài để bảo vệ đội. Ông ưu tiên lối chơi thực dụng, tận dụng tối đa nguồn lực hiện có.

Ở giải U23 Đông Nam Á, ông tiếp tục chứng minh khả năng "liệu cơm gắp mắm" với đội hình trẻ trung nhưng bản lĩnh. Sơ đồ 3-4-3 linh hoạt chuyển sang 3-5-2 hoặc 5-3-2 tùy theo diễn biến trận đấu, như trong trận bán kết với Philippines, khi U23 Việt Nam nhường thế trận hiệp một để khiến đối thủ xuống sức, trước khi tăng tốc giành chiến thắng 2-1 nhờ các pha bóng bổng.

HLV Kim Sang Sik không chỉ xuất sắc trong chiến thuật mà còn xây dựng một tập thể U23 Việt Nam đồng đều, nơi mọi vị trí đều có thể tỏa sáng. Ông không ngần ngại để các trụ cột như Thái Sơn hay Viktor Lê dự bị khi phong độ không tốt, tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh. Trận gặp Campuchia là ví dụ điển hình: sau khi đối thủ gỡ hòa 1-1, ông tung Đình Bắc và Thành Đạt vào sân, dẫn đến bàn thắng quyết định từ pha phối hợp giữa hai cầu thủ này. Thành Đạt, với khả năng tạt bóng chính xác, kết hợp cùng Đình Bắc, người có kỹ năng đánh đầu uy lực, đã trở thành vũ khí lợi hại.

Điểm nhấn trong lối chơi của U23 Việt Nam là khả năng tận dụng bóng bổng, nhờ đội hình có chiều cao vượt trội với tám cầu thủ trên 1,8m như Trung Kiên (1,91m), Lý Đức (1,82m) hay Nguyễn Văn Trường (1,82m). Các tình huống cố định được HLV Kim Sang Sik rèn giũa kỹ lưỡng, với các pha phạt góc được bố trí rõ ràng, từ việc phân nhiệm vụ cột gần, cột xa đến di chuyển tìm khoảng trống.

Từ dấu ấn của HLV Park Hang Seo, sự đổi mới của HLV Gong Oh Kyun đến chuỗi chiến thắng ấn tượng dưới thời HLV Kim Sang Sik, bóng đá Việt Nam đã vươn tầm châu lục dưới bàn tay của các vị chiến lược gia người Hàn Quốcc. Họ đã khơi dậy niềm tin, ý chí mạnh mẽ,  bản lĩnh và khát vọng trong từng cầu thủ. Chặng đường phía trước của bóng đá Việt Nam vẫn còn dài, nhưng với những đóng góp của những người thầy Hàn Quốc, bóng đá Việt Nam hoàn toàn có thể mơ về những đỉnh cao mới.