Báo Thái Lan: Lối tắt không tồn tại trong bóng đá, đã đến lúc Đông Nam Á làm lại từ đầu

Tờ Siamsport (Thái Lan) mới đây đã có bài bình luận thẳng thắn sau khi đội tuyển Indonesia chính thức bị loại khỏi vòng loại World Cup 2026. Theo tờ báo này, thất bại của "Garuda" không chỉ là câu chuyện riêng của một đội bóng, mà còn là tấm gương phản chiếu hiện thực phũ phàng của cả khu vực Đông Nam Á – nơi giấc mơ World Cup vẫn còn quá xa vời.

Indonesia từng được kỳ vọng sẽ viết nên trang sử mới cho bóng đá ASEAN, khi họ mạnh dạn áp dụng chiến lược nhập tịch hàng loạt cầu thủ gốc châu Âu. Sự xuất hiện của dàn "sao lai" giúp đội tuyển này có hình hài của một tập thể mạnh mẽ và kỷ luật hơn. Thế nhưng, kết quả cuối cùng vẫn không khác trước: thất bại trước Saudi Arabia và Iraq đã khép lại cánh cửa đến World Cup.

Theo Siamsport, kế hoạch của Indonesia chỉ là "mua thời gian" và "mua hy vọng" ngắn hạn. Trong hai trận then chốt, họ chỉ sử dụng vỏn vẹn sáu cầu thủ nội thuần túy – minh chứng cho việc nền bóng đá này vẫn chưa thể tự sản sinh ra thế hệ cầu thủ đẳng cấp từ gốc rễ. Cách làm đó giống như việc dán một miếng băng tạm thời lên vết thương sâu – nhìn ngoài tưởng ổn, nhưng bên trong vẫn hoại tử từng ngày.

Khu vực Đông Nam Á từng hồ hởi khi FIFA tăng số suất dự World Cup 2026 lên 8,5 cho châu Á, coi đây là "cơ hội vàng" để lần đầu góp mặt. Nhưng đó là niềm tin thiếu thực tế. Bốn vé gần như chắc chắn thuộc về các "ông lớn" quen mặt: Nhật Bản, Hàn Quốc, Iran và Australia. Phần còn lại, các đối thủ mạnh hơn nhiều như Saudi Arabia, Uzbekistan, Iraq, Jordan, UAE hay Oman sẽ tranh giành khốc liệt. Trong khi đó, đội có thứ hạng FIFA cao nhất Đông Nam Á là Thái Lan vẫn chỉ xếp thứ 16 châu Á – tức vẫn còn cách rất xa nhóm tranh vé đi World Cup.

Bài xã luận của Siamsport nhấn mạnh: "Không có lối tắt nào trong bóng đá, trừ khi bạn đủ tiền để đăng cai World Cup". Dựa vào cầu thủ nhập tịch là giải pháp ngắn hạn, không thể thay thế việc xây dựng nền tảng vững chắc. Căn bệnh lớn nhất của bóng đá ASEAN nằm ở cấu trúc yếu kém – đặc biệt là ở khâu đào tạo trẻ và phát triển huấn luyện viên.

Muốn thay đổi, khu vực phải bắt đầu lại từ nền móng. Điều đầu tiên là đào tạo hệ thống HLV trẻ bài bản. Họ phải hiểu rằng bóng đá lứa tuổi không nên đặt nặng thành tích, mà phải tập trung phát triển tư duy, kỹ năng cơ bản và tinh thần thi đấu. Khi một đứa trẻ bị buộc phải "thắng bằng mọi giá" từ sớm, niềm vui chơi bóng và quá trình sáng tạo của chúng sẽ bị bóp nghẹt.

Song song với đó là việc nâng cấp hạ tầng – đặc biệt là chất lượng sân bãi. "Không thể kỳ vọng cầu thủ có kỹ thuật tốt nếu họ lớn lên trên những mặt sân gồ ghề, nơi quả bóng bật loạn và cú chạm đầu tiên luôn sai. Một nền bóng đá mạnh phải được nuôi dưỡng từ những chi tiết nhỏ nhất: mặt sân phẳng, bóng chuẩn, và môi trường tập luyện chuyên nghiệp", Siamsport khẳng định.

Đó chính là hai trụ cột – con người và cơ sở vật chất – mà bất kỳ nền bóng đá nào muốn phát triển đều phải xây vững. Không cần nhìn sang châu Âu xa xôi, Đông Nam Á chỉ cần học từ những tấm gương gần gũi hơn như Uzbekistan hay Jordan – hai đội mới tạo tiếng vang lớn tại Asian Cup. Cả hai đều đầu tư nghiêm túc vào đào tạo trẻ, nuôi dưỡng cầu thủ từ học viện nội địa suốt hơn một thập kỷ trước khi gặt hái thành quả hôm nay.

Nhật Bản và Hàn Quốc là những minh chứng hoàn hảo nhất. Họ không "bùng nổ" sau một kế hoạch ngắn hạn, mà dành hàng chục năm kiên trì xây dựng hệ thống đào tạo, huấn luyện viên và giải trẻ. Nhờ nền tảng đó, hai đội bóng hiện không chỉ là "ông kẹ" ở châu Á mà còn đủ sức đối đầu với các cường quốc thế giới tại World Cup.

Siamsport khẳng định,  kết luận: "Đông Nam Á cần thôi mơ về những phép màu. Đã đến lúc chúng ta phải bỏ đi niềm tin vào 'con đường tắt', và bắt đầu xây dựng cấu trúc thật sự bền vững".

Thành công trong bóng đá không đến từ việc nhập tịch cầu thủ hay vung tiền cho ngôi sao, mà từ việc dám đầu tư cho tương lai – cho thế hệ trẻ, cho giáo dục bóng đá, và cho môi trường phát triển lành mạnh. Có thể phải mất 20 hay 30 năm nữa, nhưng đó là con đường duy nhất dẫn Đông Nam Á đến với giấc mơ World Cup – giấc mơ không dành cho những ai tìm đường tắt.