Aryna Sabalenka bảo vệ thành công chức vô địch US Open: Dấu son cho sự ổn định

Aryna Sabalenka đã trở thành tay vợt nữ đầu tiên sau 11 năm bảo vệ thành công chức vô địch US Open. Chiến tích này cũng khẳng định mùa giải ổn định và khả năng chế ngự cảm xúc của cô.

Với danh hiệu US Open thứ 2 sau chiến thắng 6-3, 7-6(3) trước Amanda Anisimova, nối tiếp 2 lần á quân tại Australian Open và Roland Garros cùng một lần vào bán kết Wimbledon, Sabalenka đã biến năm 2025 thành minh chứng cho sự ổn định.

Thành công này xóa bỏ định kiến rằng Sabalenka thường gục ngã trong các trận lớn. Trở thành số 1 thế giới mà chưa giữ 1 trong 4 danh hiệu lớn hẳn sẽ khiến cô bị hoài nghi, và thất bại thêm trong một trận chung kết có thể gây sức ép khủng khiếp. Đặc biệt, Sabalenka từng bỏ lỡ một cú smash ở set 2, suýt mất cơ hội kết thúc trận. Việc cô kịp lấy lại bình tĩnh để thắng trong loạt tie-break cho thấy bản lĩnh vững vàng.

Ranh giới mong manh giữa vinh quang và sụp đổ

Sabalenka từ lâu được xem là tay vợt luôn đứng giữa chiến thắng và sự bùng nổ cảm xúc. Ở Roland Garros, cô từng tức giận công khai sau thất bại, nhưng chỉ 2 giải Grand Slam sau lại xuất hiện đầy vui vẻ với champagne trong phòng họp báo.

Sự nghiệp của cô nhiều lần biến động dữ dội, ngay cả ở những trận vòng ngoài. Tuy nhiên, nhìn rộng ra, Sabalenka thể hiện sự ổn định hiếm thấy: 11/12 Grand Slam gần nhất cô vào bán kết trở lên, 6 lần lọt vào chung kết trong 8 giải gần đây. Bằng chiến thắng này, cô cũng trở thành tay vợt đơn đầu tiên bảo vệ thành công US Open kể từ Serena Williams năm 2014.

Dẫu vậy, việc Sabalenka chưa thống trị hoàn toàn WTA vẫn dễ hiểu. Ở Roland Garros, chính cô thừa nhận màn trình diễn "tệ hại" trước Coco Gauff. Tại Australian Open, Madison Keys bản lĩnh hơn ở thời điểm quyết định; và ở Wimbledon, Anisimova làm điều tương tự ở bán kết.

Những kết quả ấy khiến WTA tiếp tục khó lường. Sabalenka vẫn là ứng viên hàng đầu cho Australian Open 2026, nhưng không có gì đảm bảo. Swiatek với 4 lần vô địch Roland Garros vẫn là ứng cử viên sáng giá ở Paris, còn Wimbledon - nơi có 11 nhà vô địch khác nhau trong 12 kỳ gần nhất - vẫn chứa đựng đầy bất ngờ. US Open có thể là "lãnh địa" của Sabalenka, nhưng Anisimova, với 2 trận chung kết liên tiếp, rõ ràng đã trở thành đối thủ nguy hiểm.

Đáng chú ý, Anisimova đã phục hồi mạnh mẽ sau thất bại 0-6, 0-6 trước Swiatek ở chung kết Wimbledon, và tuần này cô còn đánh bại lại đối thủ người Ba Lan. Tay vợt 24 tuổi thừa nhận đã học hỏi nhiều từ thất bại đó và cho thấy sự trưởng thành trong trận chung kết trước Sabalenka.

Học cách kiểm soát cảm xúc

Điểm khác biệt lớn nhất của Sabalenka trong năm 2025 là cách cô điều chỉnh tâm lý. Sau thất bại tại Roland Garros, cô đã dành kỳ nghỉ ở Mykonos để tự hỏi vì sao lại để cảm xúc chi phối. Trước đây, Sabalenka thường chọn cách bỏ qua nhanh thất bại để hướng tới giải kế tiếp, nhưng cô nhận ra việc trốn tránh chỉ khiến gánh nặng tâm lý thêm lớn. Kỳ nghỉ ở Hy Lạp trở thành bước ngoặt khi cô dành nhiều thời gian suy nghĩ về nguyên nhân, thậm chí tự viết nhật ký để ghi lại cảm xúc.

Một yếu tố quan trọng là cuốn Into the Magic Shop của James R. Doty, nói về cách bộ não con người thường phóng đại suy nghĩ và dẫn đến mất tập trung. Sabalenka cho biết cuốn sách giúp cô nhận ra mình đang bị "kẹt" trong thói quen nghĩ quá nhiều về kết quả thay vì quá trình. Cô bắt đầu luyện tập hít thở sâu, tập trung vào từng điểm số thay vì bị cuốn vào kịch bản thắng thua.

Sự thay đổi không chỉ đến từ cá nhân. Sabalenka tổ chức họp với toàn đội để nói về những khó khăn nội tâm, một điều cô hiếm khi làm trước đây. HLV Jason Stacy cho rằng việc tay vợt số 1 thế giới chủ động chia sẻ là dấu hiệu trưởng thành, giúp đội ngũ đồng hành và hỗ trợ cô kịp thời. Ông ví von: Sabalenka giống như người sở hữu "con hổ bên trong" (thực tế, cô có một hình xăm con hổ ở tay trái), luôn phải tìm cách kiềm chế sức mạnh ấy để không biến nó thành sự mất kiểm soát.

Thành quả được thể hiện rõ ràng tại US Open. Dù từng mắc lỗi ở những thời điểm căng thẳng, Sabalenka không còn để sự tức giận dẫn dắt. Cô khẳng định: "Tôi chỉ tập trung vào từng điểm, không quan trọng tình huống. Đây là bài học mà tôi hiểu ra hôm nay, và tôi hy vọng sẽ không bao giờ lặp lại việc đánh mất kiểm soát".

Làm mới đội ngũ, bổ sung vũ khí

Không chỉ thay đổi tư duy, Sabalenka còn chủ động làm mới đội ngũ huấn luyện. Sau Wimbledon, cô bổ sung đồng hương Max Mirnyi - cựu số 1 đôi thế giới và từng lọt vào Top 20 đơn - vào ban huấn luyện. Động thái này đến từ gợi ý của HLV trưởng Anton Dubrov, người đã làm việc với Sabalenka suốt 5 năm. Dubrov cho rằng, sau thời gian dài, vận động viên dễ trở nên "miễn nhiễm" với lời khuyên của HLV, và việc bổ sung một tiếng nói mới sẽ giúp làm mới không khí.

Mirnyi mang đến nhiều giá trị. Với 6 danh hiệu Grand Slam đôi và một HCV Olympic, ông có kinh nghiệm dày dạn trong các trận cầu áp lực. Sabalenka và đội ngũ đánh giá cao hiểu biết kỹ thuật của Mirnyi, đặc biệt là khả năng giao bóng - lên lưới, vốn chưa phải điểm mạnh của cô. Chính Mirnyi chia sẻ: "Cô ấy vốn đã có nhiều vũ khí. Nếu tôi chỉ có thể thêm 1 hoặc 2 công cụ nữa cho cô ấy thì cũng đủ".

Điểm đáng chú ý là Mirnyi không đến để thay đổi toàn diện, mà đóng vai trò bổ sung, giúp Dubrov và Stacy có thêm góc nhìn khác. Sự kết hợp này tạo ra bộ ba cân bằng: Dubrov am hiểu thói quen của Sabalenka, Stacy tập trung vào tâm lý, còn Mirnyi đóng góp yếu tố kỹ chiến thuật. Cách tổ chức này cho thấy Sabalenka không ngừng tìm kiếm sự tiến hóa trong cả lối chơi và tư duy.

Kết quả đã thể hiện rõ ở US Open. Sabalenka cho thấy sự đa dạng hơn trong chiến thuật, sẵn sàng dùng cú bỏ nhỏ để phá nhịp đối thủ, cũng như cải thiện khả năng phòng ngự từ cuối sân. Với một đội ngũ gắn kết, cộng thêm quyết tâm không ngừng đổi mới, Sabalenka - mới 27 tuổi - đang có lợi thế lớn để bước vào năm 2026 với vị thế số 1 vững chắc.

Phương Chi