7 điều rút ra từ phán quyết của FIFA, vạch rõ gian lận của LĐBĐ Malaysia ở trận gặp ĐT Việt Nam

Sau khi FIFA đã công bố kết luận 19 trang về vụ bê bối nhập tịch cầu thủ của Liên đoàn Bóng đá Malaysia (FAM), trang FreeMalaysiaToday đã đưa 7 điều kết luận đáng chú ý từ phán quyết của cơ quan quản lý bóng đá này.

1.Nguồn gốc của scandal giả mạo giấy tờ cầu thủ nhập tịch

Chiến dịch nhập tịch của Malaysia nhằm nâng cao thành tích đội tuyển quốc gia bằng cách tuyển những cầu thủ có gốc gác từ nước ngoài khiến nhiều người ngỡ ngàng. Chỉ trong thời gian ngắn, ĐT Malaysia có nhiều cầu thủ nhập tịch chơi bóng ở châu Âu và Nam Mỹ, đặc biệt trong trận thắng 4-0 của họ trước ĐT Việt Nam vào tháng 6/2025.

Tuy nhiên, khi các cuộc kiểm tra tư cách cầu thủ tăng lên, sự giám sát từ các liên đoàn khác và bộ phận pháp lý của FIFA cũng gia tăng. Từ đó, nảy sinh những nghi vấn về tính xác thực của nhiều giấy tờ chứng minh gốc gác của các cầu thủ do FAM (Liên đoàn Bóng đá Malaysia) nộp.

Điều vốn chỉ là một cuộc kiểm tra tư cách thông thường đã biến thành một cuộc điều tra chính thức của FIFA. Các cầu thủ liên quan là Gabriel Felipe Arrocha, Facundo Garces, Rodrigo Holgado, Imanol Machuca, Joao Figueiredo, Jon Irazabal và Hector Hevel.

"Ngòi nổ xuất phát ngay từ chính quá trình kiểm tra tư cách", ủy ban kỷ luật của FIFA nhận xét – điều vốn nhằm chứng minh gốc gác Malaysia đã làm lộ sự mong manh của hồ sơ giấy tờ.

2. Những gì cuộc điều tra hé lộ

Ban thư ký FIFA đã trực tiếp lấy giấy khai sinh gốc của ông bà các cầu thủ từ các cơ quan đăng ký nước ngoài và so sánh với hồ sơ mà FAM đã nộp.

Kết quả thật rõ ràng. Tất cả giấy khai sinh gốc đều bị thay đổi thông tin – nơi sinh ở nước ngoài được thay bằng các địa danh ở Malaysia để làm giả mối liên hệ gia đình.

FIFA cho biết họ "hoàn toàn tin chắc" các tài liệu đã bị làm giả, nhận thấy "sự khác biệt rõ rệt" giữa bản gốc và bản dùng trong hồ sơ tư cách.

3. Lời thừa nhận của JPN thay đổi mọi thứ

Một bước ngoặt quan trọng đến từ Cục đăng ký quốc gia Malaysia (JPN). Trong một tuyên bố do chính FAM nộp, JPN thừa nhận họ chưa từng nhận được các giấy chứng nhận nước ngoài gốc của các cầu thủ.

Thay vào đó, JPN cấp các bản sao Malaysia dựa trên "thông tin thứ cấp" – và thừa nhận không thể truy xuất hồ sơ viết tay gốc.

FIFA gọi tiết lộ này là "một dấu hiệu cho thấy quá trình xác thực của chính phủ Malaysia có thể không dựa trên tài liệu gốc", đồng thời "đặt câu hỏi về mức độ kiểm tra của FAM". Chỉ một đoạn văn này đã biến vụ việc từ khả năng sai sót hành chính thành thất bại hệ thống.

4. Sự thiếu thận trọng

FAM lập luận rằng họ đã thận trọng và hành xử thiện chí, thậm chí cho rằng các gian lận "không gây ảnh hưởng thực chất". Tuy nhiên FIFA bác bỏ hoàn toàn lập luận này.

Ủy ban kỷ luật của FIFA lý luận rằng nếu FIFA có thể dễ dàng lấy được hồ sơ gốc từ nước ngoài, thì tuyên bố của FAM về việc kiểm tra tài liệu là vô nghĩa.

Tệ hơn, FAM thừa nhận đã được "các cơ quan bên ngoài" cảnh báo nhưng không tiến hành xác minh độc lập. Tuy nhiên, FIFA không chỉ đích danh bất kỳ quan chức FAM nào chịu trách nhiệm cá nhân.

Kết luận về trách nhiệm là tập thể, dựa trên nguyên tắc một liên đoàn chịu trách nhiệm cho hành vi của thành viên, ngay cả khi không có ý định cá nhân. Đây là nguyên tắc nghiêm ngặt nhưng lâu đời trong hệ thống kỷ luật bóng đá: trách nhiệm không thể được chuyển giao.

Ủy ban kỷ luật của FIFA viết: "FAM và các cầu thủ không thực hiện mức độ xem xét hoặc cẩn trọng cần thiết."

Về "ảnh hưởng thực chất"? Hai trong số các cầu thủ dùng giấy giả đã ghi bàn trong chiến thắng 4–0 trước ĐT Việt Nam. FIFA cho rằng chỉ riêng thực tế này đã chứng minh tác động trực tiếp của vi phạm đối với tính toàn vẹn của giải đấu.

5. Khi làm giả vượt quá mức vi phạm kỹ thuật và trở thành gian lận

Ngoài các vi phạm kỹ thuật, FIFA đánh giá hành vi theo khía cạnh đạo đức. Ủy ban kỷ luật của FIFA cho rằng hành động này "đánh thẳng vào cốt lõi các nguyên tắc cơ bản của bóng đá".

Việc trình hồ sơ giả để được tư cách thi đấu cho đội tuyển quốc gia, ủy ban tuyên bố, là "thuần túy gian lận".

Hành vi này, FIFA cảnh báo, "làm xói mòn niềm tin vào sự công bằng của các giải đấu và đe dọa bản chất của bóng đá như một hoạt động dựa trên sự trung thực và minh bạch".

Đây không phải là một sai sót giấy tờ thông thường. Đây là vi phạm tinh thần fair play, phản bội cam kết trung thực của bóng đá.

6. Tiền lệ và hình phạt

Để xác định mức án, FIFA tham khảo các vụ làm giả trước đây. Cầu thủ Camila Nobre (Guinea Xích Đạo) bị phạt 2.000 franc Thụy Sĩ và cấm thi đấu 10 tháng; liên đoàn bị phạt 40.000 và bị cấm tham dự Olympic.

Với 7 trường hợp làm giả giấy tờ của ĐT Malaysia, FIFA nhân mức phạt cơ bản lên nhiều lần – 50.000 franc Thụy Sĩ mỗi cầu thủ – yêu cầu FAM nộp tổng cộng 350.000 franc Thụy Sĩ.

Mỗi cầu thủ bị phạt 2.000 franc Thụy Sĩ và cấm thi đấu 12 tháng trong mọi hoạt động bóng đá. "Các hình phạt nghiêm khắc nhưng cần thiết để bảo vệ tính toàn vẹn của bóng đá," FIFA kết luận. FAM và các cầu thủ vẫn có thể kháng cáo lên Ủy ban Kháng cáo FIFA hoặc cuối cùng là Tòa Trọng tài Thể thao (CAS).

Tuy nhiên, các kháng cáo hiếm khi thay đổi các phát hiện về việc làm giả, chỉ có thể điều chỉnh mức phạt. Về nguyên tắc, phán quyết vẫn vững chắc, dù chưa phải hình thức cuối cùng.

7. Hệ quả và tương lai

FAM có ba ngày kể từ khi nhận thông báo để nộp kháng cáo, và thêm năm ngày để nộp bản luận cứ– một lựa chọn họ có thể thực hiện. Nhưng dù kết quả pháp lý ra sao, thiệt hại về uy tín đã rất lớn.

Phán quyết đã đặt câu hỏi về quy trình kiểm tra của Malaysia, mối quan hệ với JPN và xu hướng tìm lối tắt trong quản lý thể thao.

Ngoài các hình phạt, vụ việc có khả năng buộc FAM phải xem xét lại toàn diện nội bộ. Các phát hiện của FIFA đã phơi bày khoảng trống cấu trúc giữa quy trình xác minh của FAM và các kiểm tra của cơ quan quốc gia như JPN và cục nhập cư.

Tăng cường chuỗi kiểm soát – từ giấy tờ đến đăng ký cầu thủ – có thể trở thành ưu tiên quản trị cấp bách. Giới chức bóng đá Malaysia cũng có thể chịu sự giám sát quốc tế chặt chẽ hơn.

Các vụ nhập tịch cầu thủ và đăng ký giải đấu trong tương lai dự kiến sẽ phải trải qua kiểm toán nghiêm ngặt hơn – một hệ quả trực tiếp của vi phạm được chú ý cao này.

Với bóng đá Malaysia, vụ scandal này là lời nhắc nhở rằng vinh quang xây dựng trên dối trá không thể kéo dài. Phán quyết của FIFA không chỉ là một án phạt – mà là tấm gương phản chiếu. Nó cho thấy điều gì xảy ra khi tham vọng vượt quá sự liêm chính.

Tiếng còi kết thúc

Quyết định của FIFA kết thúc với một ghi chú hành chính lạnh lùng: nộp phạt trong vòng 30 ngày, lệnh cấm có hiệu lực ngay lập tức.

Nhưng giữa những dòng chữ đó là một thông điệp sâu sắc hơn — rằng trong bóng đá, cũng như trong đời sống, uy tín không được xây dựng bằng bàn thắng, mà bằng sự trung thực trong quy trình đưa cầu thủ ra sân.